Kaya Otel İşletmeleri İçin En Uygun Stratejinin Belirlenmesi: Bir SWOT/AHP Uygulaması

Bu çalışmanın amacı dünyada bir benzeri daha bulunmayan Kapadokya Bölgesi’ne özgü kaya otel işletmeleri için durum tespiti yapmak ve onların turizm sektörü içerisinde daha aktif olmaları için uygulayabilecekleri en uygun rekabetçi stratejiyi belirlemektir. Kaya oteller kuruluş yerinin tarihi ve kültürel dokusunu yansıtan, misafirlerine beş yıldızlı otel standartlarının tamamını aşacak nitelikte özel ve bire bir hizmet sunan işletmelerdir. Çalışmada kaya otellerin turizm sektörü içerisindeki durumu SWOT/AHP bütünleşik yöntemi yardımıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda öncelikle kaya otellerin sektördeki diğer konaklama işletmelerine göre üstün veya zayıf yönleri ile sektörden kaynaklanan fırsat ve tehditleri SWOT matrisi ile belirlenmiştir. Daha sonra SWOT matrisi ile kaya otellere ilişkin elde edilen bilgiler AHP hiyerarşisi içerisine entegre edilerek en uygun strateji bulunmuştur. Oteller için en uygun strateji “daha fazla tutundurma faaliyeti ile kaya otellerin eşsiz özelliklerini vurgulamak” olarak bulunmuştur. Çalışma, turizm sektöründeki bütün paydaşlar ve özellikle kaya otellerin yöneticileri için dikkate değer bulgular içermektedir. Son olarak çalışmanın kısıtlarından bahsedilmiş ve ileride yapılabilecek çalışmalara ilişkin bazı öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kaya Otel İşletmeleri, Stratejik Planlama, SWOT, AHP

Finding the Optimum Strategy for the Rock Hotels: A SWOT/AHP Case Study

The aim of this study is to determine the state of rock hotels which are unique on earth and special to Cappadocia Region and, specify their optimum competitive strategy to make them more active in the tourism sec- tor. The rock hotels reflect the historical and cultural aspects of the site of establishment and provide special and one-to-one service to their guests at least in the level of five stars hotels’standards. The situation of the rock hotels within the tourism sector was tried to be identified using the SWOT/AHP integrated method. In this context, first of all the strengths and weaknesses of the rock hotels in comparison with the other hotels in the sector and their opportunities and threats originating from the sector were determined using SWOT matrix. Afterwards the information obtained from the SWOT matrix concerning the rock hotels were integrated into the AHP hierarchy and the optimum strategy was found. It was found that the strategy which is expressed as “to emphasize the unique characteristics of the rock hotels through further promotional activities” was the optimum strategy for these hotels. It is possible to state that the findings of this study is remarkable for all shareholders of the tourism sector and specially for the managers of the rock hotels. Finally, constraints of the study were mentioned and some proposals for the future research were developed.

Keywords:

Rock Hotels, Strategic Planning, SWOT, AHP,

PDF

___

Ar, İ.M. (2013). Trabzon İli İçin Kentsel Lojistik Stra - tejisi Seçimi: Birleştirilmiş SWOT Analizi-Analitik Ağ Süreci Yöntemi Uygulaması. II. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, 16-18 Mayıs, Aksaray Üniversitesi, Aksaray.
Artık, Z. (2013). Analitik Hiyerarşi Süreci Işığında; Doğu Karadeniz Turizmi İçin En Uygun Tutun - durma Karması Elemanının Belirlenmesi. II. Rize Kalkınma Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 351-370.
Aytekin, O., Tezcan, Ö., Kuşan, H., & Özdemir, I. (201 2). İnşaat Proje Yatırımlarının Değerlendiril- mesinde Analitik Hiyerarşi Yönteminin Kullanıl- ması. Journal of New World Sciences Academy, 7 (1), 229-238.
Bakoğlu, R. (2010). Çağdaş Stratejik Yönetim . İstanbul: Be ta Yayınları.
Baldemir, E. & Akyurt Kurnaz, H. (2013). İlçelerin Tu- rizm Potansiyellerinin Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Sıralanması: Muğla Örneği. Muğla Sıtkı Koç- man Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 51-67.
Cengiz, T., Akbulak, C., Özcan, H. & Baytekin, H. (20 13). Gökçeadada Optimal Arazi Kullanımının Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 19, 148-162.
Chang, D.-Y. (1996). Applications of the Extent Analy- sis Method on Fuzzy AHP. European Journal of Operational Research, 95, 649-655.
Chang, H.-H., & Huang, W.-C. (2006). Application of a Quantification SWOT Analytical Method. Mat- hematical and Computer Modelling , 43, 158-169.
Çevik, S. & Kaya, S. (2010). Türkiyenin Lojistik Po- tansiyeli ve İzmirin Lojistik Faaliyetleri Açısın- dan Durum (SWOT) Analizi, İzmir Ticaret Odası AR&GE Bülten, 22-28.
Demirdöğen, O. (1997). SWOT Analizi ile Üretim Stratejilerinin Geliştirilmesi. Verimlilik Dergisi, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, 1: 113-124.
Doğan, N.Ö. & Gencan, S. (2013). Seyahat Acentası Yöneticilerinin Bakış A çısıyla En Uygun Otel Se- çimi: Bir Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Uygu- laması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 41, 69- 88.
Durgun, A. (2007). Isparta Turizminin SWOT Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens - titüsü Dergisi, 3 (5), 93-109.
Eleren, A. (2006). Kuruluş Yeri Seçiminin Analitik Hi- yerar şi Süreci Yöntemi ile Belirlenmesi:Deri Sek- törü Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (20), 405-416.
Erdem, S., & Kavrukkoca, G. (2002). Sürekli İyileş- tir me Projelerinin Seçiminde Analitik Hiyerarşi Sürecinin Kullanımı. 1. Ulusal Kalite Fonksiyon Göçerimi Sempozyumu, İzmir: Dokuz Eylül Üni- versitesi, 1-16.
Erdem, A.R. (2006). Stratejik Planlamayla Devlet Üni- versitelerinin Güçlü Yönlerinin, Zayıf Noktaları- nın, Fırsat ve Tehditlerinin Tanımlanması (SWOT Analizi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergi- si, 21, 139-151.
Fuller, D., Buultjens, J. & Cummings, E. (2005). Ecoto- urism and Indigenous Micro-enterprise Formati- on in Northern Australia Opportunities and Cons- traints. Tourism Management, 26, 891-904.
Görener, A., Toker, K., & Uluçay, K. (2012). Applica- tion of Combined SWOT and AHP: A Case Study for a Manufacturing Firm. Procedia - Social and Behavioral Sciences , 58 ,1525-1534.
Güngör, S. & Arslan, M. (2004). Turizm ve Rekreas - yon Stratejileri için SWOT Analizi, Görsel Kalite Değerlendirmesi, Turizm Tesislerinin Beğenilirliği ve Turizm Tesisleri Durum Analizi Uygulaması. Beyşehir İlçesi Örneği. SÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(33), 68-72.
Gürbüz, F. (2010). AWOT Analizi-Erciyes Üniversi- tes i Endüstri Mühendisliği Bölümü Uygulaması. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26 (4), 369-378.
Handfield, R., Waltonb, S. V., Sroufec, R., & Melnyk, S. A. (2002). Applying Environmental Criteria to Supplier Assessment: A Study in the Application of the Analytical Hierarchy Process. European Journal of Operational Research, 141 (1), 70-87. http://media.unwto.org (UNWTO, 2013).
İncesu, E., Yorulmaz, M. & Doğrul, M. (2011). Kon - ya Seydişehir Devlet Hastanesinde Kesici ve Delici Alet Yaralanmalarını Önleme Programı ve İş Gü- venliğinin Sağlanması. 5. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi. 13-16 Ekim 2011, Fethiye.
Kajanus, M., Leskinen, P., Kurttila, M. & Kangas, J. (2 012). Making Use of MCDS Methods in SWOT Analysis- Lessons Learnt in Strategic Natural Re - sources Management. Forest Policy and Economics, 20, 1-9.
Kamışlı, H., Yanpar Yelken, T. & Akay, C. (2013). Has - tane Okullarının Mevcut Durumuna İlişkin Öğ- retmen Görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 321-351.
Karagüzel, O., Ortaçeşme, V. & Özkan, B. (1999). Tür - kiye Ölçeğinde Bitki Genetik Kaynaklarının Mu- hafazası Yöntemlerine SWOT Analiz Tekniği ile Bir Yaklaşım. 1st International Symposium on Pro- tection of Natural Environment and Ehrami Kara - çam, 23-25th September 1999, Kütahya, 518-527.
Kiper, T. & Öztürk A.G. (2011). Kent Ormanlarının Rekreasyonel Kullanımı ve Yerel Halkın Farkında - lığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 105-117.
Korsakiene, R. (2004). Determining Competitive Ad- vantage: Te Analytic Hierarchy Process. Journal of Business Economics and Management, 5(4), 205- 215.
Kurttila, M., Kajanus, M., &Kangas, J. (2004). Te Use of Value Focused Tinking and the AWOT Hybrid Method in Tourism Management. Tourism Mana- gement, 25, 499-506.
Kurttilaa, M., Pesonena, M., Kangas, J., &Kajanus, M. (200 0). Utilizing Te Analytic Hierarchy Process (AHP) in SWOT Analysis- A Hybrid Method and its Application to a Forest-Certification Case. Fo - rest Policy and Economics, 1, 41-52.
Kuşat, N. (2014). Isparta Dış Ticaret Sektörünün SWO T Analizi Kapsamında Mevcut Durum De- ğerlendirmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İkti- sadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 299- 324.
Labib, A.W. (2011). A Supplier Selection Model: A Comparison of Fuzzy Logic and the Analytic Hie- rarchy Process. International Journal of Production Research, 49(21), 6287-6299.
Lee, S., & Walsh, P. (2011). SWOT and AHP Hybrid Model for Sport Marketing Outsourcing Using a Case of Intercollegiate Sport. Sport Management Review , 14, 361-369.
Mahdi, I. M., & Alreshaid, K. (2005). Decision Sup- port System for Selecting the Proper Project De- livery Method Using Analytical Hierarchy Process (AHP). International Journal of Project Manage - ment, 23 (7), 564-572.
Manap Davras, G. & Karaatlı, M. (2014) Otel İşletme- lerinde Tedarikçi Seçimi Sürecinde AHP Ve BAHP Yöntemlerinin Uygulanması, Hacettepe Üniversite - si İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32 (1), 87-112.
Markovska, N., Taseska, V. & Pop-Jordanov, J. (2009). SWOT Analyses of the National Energy Sector for Sustainable Energy Development. Energy, 34, 752756.
Murat, G., & Çelik, N. (2007). Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi ile Otel İşletmelerinde Hizmet Kalitesini Değerlendirme: Bartın Örneği. Zonguldak Karael- mas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (6), 1-20.
Nikolaou, E. I., & Evangelinos, K. (2010). SWOT Analysis of Environmental Management Practices in Greek Mining and Mineral Industry. Resources Policy, 35 (3), 226234.
Özköse, H., Arı, S. & Çakır, Ö. (2013).Uzaktan Eğitim Süreci için SWOT Analizi. Middle Eastern & Afri- can Journal of Educational Research, 5, 41-55.
Özyörük, B., & Özcan, E. C. (2008). Analitik Hiyerarşi Süre cinin Tedarikçi Seçiminde Uygulanması: Oto- motiv Sektöründe Bir Uygulama. Süleyman Demi- rel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (1), 133-144.
Özyurt, H. & Çetin, M. (2000). Rekabet Stratejileri Be - lirle mede SWOT Analizinin Rolü. Atatürk Üniver- sitesi İİ BF Dergisi, 14(1), 63-73.
Paksoy, H.M. (2006). Küçük ve Orta Ölçekli Yatırım Yapacak Girişimcilerin SWOT Analizi ile Araştırıl- ması: Ş.Urfa ve Bursa İlleri Karşılaştırması. İktisat İşletme ve Finans , 21(249), 81-94.
Reihanian, A., Mahmood, N.Z.B., Kahrom, E. & Hin, T.W. (2012). Sustainable Tourism Development Strategy by SWOT Analysis: Boujagh National Park, Iran. Tourism Management Perspectives, 4, 223-228.
Saaty, T.L. (1990). How to Make a Decision: Te A nalytic Hierarchy Process. European Journal of Operations Research, 48 (3), 9-26.
Saaty, T.L. (2002). Decision Making with the Analytic Hierarchy Process, Scientia Iranica, 9(3), 215-229.
Sandıkçı, M. & Özgen, Ü. (2013). Afyonkarahisar İli- nin Termal Turizm Açısından SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilim - ler Dergisi, 6 (3), 51-79.
Shrestha, R.K., Alavalapati, J.R.R. & Kalmbacher, R.S. (200 4). Exploring the Potential for Silvopasture Adoption in South-Central Florida: An Applicati- on of SWOTAHP Method. Agricultural Systems, 81, 185-199.
Stewart, R. A., Mohamed, S., & Daet, R. (2002). Strate - gic Implementation of IT/IS Projects in Construc - tion: A Case Study. Automation in Construction , 11, 681-694.
Şeker, Ş., & Özgürler, M. (2012). Analysis of the Tur- kish Consumer Electronics Firm Using SWOT- AHP Method. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58, 1544-1554.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. (2014). Öde- meler Dengesi Raporu (Rapor No: 1). Ankara. Uçar, D., & Doğru, A. Ö. (2005). CBS Projelerinin Stratejik Planlaması ve SWOT Analizinin Yeri.
TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara: TMMOB, 1-8.
Ülgen, H. & Mirze, S. K. (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim . İstanbul: Beta Yayınları.
Wickramasinghe, V. & Takano, S. (2009). Applicati- on of Combined SWOT and Analytic Hierarchy Process (AHP) for Tourism Revival Strategic Mar- keting Planning: A Case of Sri Lanka Tourism. Jo - urnal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, 8.
Yenice, M. S. (2014). Konya Tarihi Kent Merkezi İçin Turizm Odaklı Yenileme Stratejileri. Artium , 2 (1), 70-84. Yıldırım, N. (2008). Okul Müdürlerine Göre İlköğ- retim Okullarının SWOT (GZFT) Analizi. GOÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(1), 123-143.
Yoldash, M.A. (2013). An Evaluation of Trade and In - vestment Potential in Afghanistan for the Foreign Companies and a SWOT Analysis on the Turkish Companies. International Journal of Economy, Ma- nagement and Social Sciences, 2(6), 468-476.
Yumuk, G. & İnan, İ.H. (2005). Trakya Bölgesindeki İmalat Sanayi İşletmelerinin Kalite Maliyetlerinin SWOT Analizi İle Değerlendirilmesi. Tekirdağ Zi- raat Fakültesi Dergisi, 2 (2), 177-188.
Yüksel, İ., & Akın, A. (2006). Analitik Hiyerarşi Proses Yöntemiyle İşletmelerde Strateji Belirleme. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 254-268.
Yüksel, İ. & Dağdeviren, M. (2007). Using the Analytic Network Process (ANP) in a SWOT Analysis- A Case Study for a Textile Firm. Information Sciences, 177, 3364-3382.