Öz
Gelişmekte olan ülkeler kategorisinde değerlendirilen ülkemizde çalışma koşullarının her geçen gün kötüye gittiği ve yüksek iş kazalarının yaşandığı bir dönemde en itibarlı şirketlerin işyeri güvenliği, çalışanların refahı ve eğitimi, iş sağlığı ve güvenliği konularına yönelik sosyal politika ve stratejilerinin açıklanması büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda şirketlerin ekonomik, sosyal ve çevresel performans bilgilerinin sunulduğu sürdürülebilirlik raporları önemli bir iletişim aracı olarak görülmektedir. Yapılan çalışmada itibarlı şirketlerin sürdürülebilirlik raporları içerik analizi yöntemiyle istihdam, işgücü/yönetim ilişkileri, iş sağlığı ve güvenliği, eğitim ve öğretim, ayrımcılık, çocuk işçiliği, güvenlik uygulamaları irdelenerek, şirketlerin sosyal performans yaklaşımları ve uygulamaları tespit edilmiştir. Çalışmaya göre bu şirketler bir yandan ekonomik faaliyetlerini sürdürürken, diğer yandan sosyal paydaşların haklarına saygı göstermekte ve çalışanları önemli paydaşlar olarak görmektedirler. Bunun için şirketler; çalışanların eğitimi için programlar düzenlemekte, iş yeri sağlığı ve güvenliği konusunda çeşitli çalışmalar yürütmekte ve çalışanlar arasında ayrımcılığın önlenmesine yönelik politikalar geliştirmektedirler. Ayrıca çocuk işçiliği ve zorla çalıştırma konularına yönelik hassasiyetlerini dile getirmekte, çalışanlara bu konuda eğitimler vermekte ve yolsuzluk vakalarına karşı alınan önlemlere açıklık getirmeye ve yönetmeye çaba harcamaktadırlar.
___
Arçelik A.Ş. (2013). Sustainability Report 2012. http://
static.globalreporting.org/report-pdfs/2013/071af
a84c16c8714eb0c639e484cd0f3.pdf
Avrupa Komisyonu. (25.10.2011). Communication
from the Commission to the European Parliament,
the Council, the European Economic and Social
Commitee and the Committee of the Regions. Brussels,
COM(2011), 681 final.
Baryraktar, A. (20.08.2013). Türkiye İşçi Ücretinde
Dünyada 27’nci Sırada. http://www.zaman.com.tr/
ekonomi_turkiye-isci-ucretinde-dunyada-27ncisirada_
2121151.html; 20.07.2015
Chen, S. & Bouvain, P. (2009). Is Corporate Responsibility
Converging? A Comparison of Corporate
Responsibility Reporting in the USA, UK, Australia,
and Germany. Journal of Business Ethics, April
2009, Volume 87, Issue 1 Supplement, s. 299-317.
Coca-Cola İçecek. (2013). 2012 Sustainability Report. http://static.globalreporting.org/report-pdfs/2013/f0399ec1debd1a85854a286aeb3d12a6.pdf
Doğuş Holding A.Ş. (2014). Corporate Responsibility Report 2013. http://static.globalreporting.org/report-pdfs/2014/4e971e645f8cb31f8cc63ede4bc8b5aa.pdf
Dutta, S.; Dutta, U.K. & Das, S. (2011). Triple Bottom Line Reporting: An Innovative Accounting Initiative. International Journal on Business, Strategy and Management, Vol.1, No.1, June, 2011, 1-13.
Dünyabülteni. (2013). En fazla çalışma saati Türkiye’de. http://www.dunyabulteni.net/haber/248326/en-fazla-calisma-saati-turkiyede; 20.07.2015
Eczacıbası Group. (2012). Sustainability Report 2012. http://static.globalreporting.org/report-pdfs/2013/60c7df2080f098d67e61eccc43578a59.pdf
Elkington, J.B. (1997). Cannibals With Forks: The Triple Bottom Line of 21st Century Business. Oxford: Capstone.
Global Reporting Initiative. (Kasım 2014). Sustainability Disclosure Database. http://database.globalreporting.org/
Global Reporting Initiative. (2013a). Reporting Framework Overview. https://www.globalreporting.org/reporting/reporting-framework-overview/Pages/default.aspx
Global Reporting Initiative. (2013b). G4 Sürdürülebilirlik Raporlaması Kılavuzları. https://www.globalreporting.org/resourcelibrary/Turkish-G4-Part-One.pdf; 24.07.2015
Global Reporting Initiative. (2006). Sürdürülebilirlik Raporlaması İlkeleri. https://www.globalreporting.org/resourcelibrary/Turkish-G3-Reporting-Guidelines.pdf
Hahn, R. ve Kühnen, M. (2013). Determinants of Sustainability Reporting: A Review of Results, Trends, Theory, and Opportunities in an Expanding Field of Research. Journal of Cleaner Production, (59), s. 5-12.
Harris, J.M. (2000). Basic Principles of Sustainable Development. Tufts University. Global Development and Environment Institute, Medford MA 02155, USA.
Hoştut, S. (2015). “Sürdürülebilirlik Raporu.” Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Kavramlar, Uygulama ve Örnekler. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, 129-159.
Hoştut, S. & Deren Van Het Hof, S. (2014a). “Corporate Social Responsibility Practices of Transnational Corporations: Examples from Turkey and Italy”. European Journal of Research on Education, 2014, 2(2), 202-213. DOI: 10.15527/ejre.201426265
Hoştut, S. & Deren Van Het Hof, S. (2014b). A Decade into Sustainability Reporting in Turkey. EUPRERA 2014 International Congress: “Communication Ethics in a Connected World”, Congress Presentation, 11-13 September, Brussels, Belgium.
http://www.itibaratolyesi.com/turkiye-itibar-endeksi.aspx?pageID=404
http://database.globalreporting.org/search
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD) ve PwC Türkiye (2011). Türk İş Dünyası’nda Sürdürülebilirlik Uygulamaları Değerlendirme Raporu. http://www.tbcsd.org/Content/Publications/24/SKDDokumanveYayinlar.aspx
Kavut, L.F. (2010). Kurumsal Yönetim, Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Çevresel Raporlama: İMKB 100 Şirketlerinin Çevresel Açıklamalarının İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Dergisi - Yönetim, 21 (66), 9-43.
Koç Holding. (2014). Corporate Social Responsibility
Report 2013. http://static.globalreporting.org/
report-pdfs/2014/3d0fd0d160b4bf3d14340e3a0da
b6f8d.pdf
Kolk, A. (2010). Trajectories of Sustainability Reporting
by MNCs. Journal of World Business, 45, 367-
374.
Kolk, A. (2004). A Decade of Sustainability Reporting:
Developments and Significance. Int. J. Environment
and Sustainable Development, Vol. 3, No. 1, 51-64.
KPMG. (2013). The KPMG Survey of Corporate Responsibility
Reporting 2013. kpmg.com/Sustainability;
18.02.2014
KPMG. (2011). International Survey of Corporate Responsibility
Reporting. http://www.kpmg.com/Global/
en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/
corporate-responsibility/Documents/2011-survey.
pdf;
Mardjono, A. (2005). A Tale of Corporate Governance:
Lessons Why Firms Fail. Managerial Auditing Journal,
Vol. 20, No. 3, 272-83.
Milliyet. (2014). Türkiye’de Her Gün 176 İş Kazası Oluyor.
http://www.milliyet.com.tr/turkiye-de-hergun-
176-is-kazasi-konut-1879885/; 20.07.2015
Özgüç, E. (2009). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamaları
Kapsamında İMKB – 30 Endeksi Şirketleri.
Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu. http://
www.spk.gov.tr/yayin.aspx?type=yay03
Reddy, K. & Gordon, L.W. (2010). The Effect of Sustainability
Reporting on Financial Performance: An
Empirical Study Using Listed Companies. Journal
of Asia Entrepreneurship and Sustainability, VI(2),
December 2010, 19-42.
Reynolds, M. A. ve Yuthas, K. (2008). Moral Discourse
and Corporate Social Responsibility Reporting.
Journal of Business Ethics, Vol. 78, No. 1/2, 47-64.
Sarıkaya, M.; Erdoğan, M. & Kara, Z.F. (2010). İnternet
Ekonomisi ve Kurumsal Sürdürülebilirlik. Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ekim,
5(2), 31-50.
Shen, C.H. & Chang, Y. (2009). Ambition versus Conscience,
does Corporate Social Responsibility Pay
Off? The Application of Matching Methods. Journal
of Business Ethics, 88, 133–153.
SPK (2012). Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu.
http://www.spk.gov.tr/displayfile.aspx?action=
displayfile&pageid=67&fn=67.pdf, 12.04.2012.
Tokgöz, N. & Önce, S. (2009). Şirket Sürdürülebilirliği:
Geleneksel Yönetim Anlayışına Alternatif. Afyon
Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi (C.X I,S I,
2009), 249-275.
Turkcell. (2014). 2012-2013 Sustainability Report.
http://static.globalreporting.org/report-pdfs/2014/
f7060b40e89baa8fa28054a6a1e4f3ef.pdf
World Business Council for Sustainable Development.
(2002). Sustainable Development Reporting: Striking
the Balance. Hertfordshire: Earthprint.
Yaşar Holding. (2014). Sürdürülebilirlik Raporu 2013.
http://static.globalreporting.org/report-pdfs/2014/
dd3e5632f42b82ecc7a335679549a7d3.pdf