Türkiye’de Şeker Sanayinin Gelişimi ve Şeker Sanayinde İzlenen Politikalar

Öz Dünyada stratejik öneme sahip olan şeker pancarı üretimi, Türkiye’de tarıma dayalı sanayi üretiminde önemli bir rol oynamaktadır. Şeker sanayisi ise yarattığı katma değerle kalkınmanın öncüsü olma varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Türkiye’de şeker üretimine dayalı ekonomik yapılanmada önemli değişiklikler meydana getiren şeker sanayi politikaları uygulanmaktadır. Bu politikaların amacı; şeker üretiminde istikrarın sağlanması ve korunması, sektörün iç piyasada rekabet kurallarına göre yönlendirilmesi, özelleştirmeye olanak sağlayacak hukuki alt yapının hazırlanması, AB düzenlemeleri, Dünya Ticaret Örgütü ve uluslararası taahhütlere uyum sağlanmasıdır.  Türkiye şeker politikaları şeker pancarı tarımını destekleyerek, şeker üretim maliyetlerini düşürmeli, kota uygulamalarını AB kota düzenleme seviyelerine göre yeniden düzenlemeli, kendi kendine yeterli ve dünya piyasalarında rekabet edebilen önemli bir üretici olma amacı taşımalıdır. Bu çalışmada Türkiye’de şeker pancarı üretimini ve şeker sanayisinin kurulması ile birlikte ekonomik gelişme üzerindeki etkilerini, şeker sanayi politikaları ile değerlendirmeye çalıştık. Türkiye’nin, şeker pancarı tarımını geliştirebilmesi, şeker sanayisini sürdürebilmek için uygun politikaların seçilmesi, AB kota düzenlemesi sonrası rekabet edebilmesi için öneriler sunulmuştur. 
Anahtar Kelimeler:

Şeker Pancarı, Şeker Sanayi

___

  • Akbay, A. Ö. (2003).Türkiye’de Şeker Üretiminin Ekonomik ve Sosyal Karlılığının Değerlendirilmesi, Temmuz 2003, Ankara
  • Atalık, A. (2008). “Şekerin ve Şeker Sanayinin Tarihçesi”, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, KARASABAN,06.10.2008.
  • Avcı, S.(1997). “Dünyada Şeker Sanayiinin Dağılışını ve Gelişmesini Etkileyen Unsurlar”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğ- rafya Dergisi, s.227-258.
  • Çeltek, G.(2001). “Avrupa Birliği Şeker Ortak Piyasa Düzeni”, Gıda Mühendisleri Dergisi, 4(11), s.11-14.
  • Dinçer, M.(1971).’’Türkiye’nin Şeker Üreti ile Tüketimi Durumu’’, Pancar Dergisi, 226(20 Temmuz 1971), s.3.
  • Elliot, M. C. ve Weston, G. D. (1993). Biology and physiology of sugarbeet plant. In The sugar beet crop: science into practice. Eds. DA Cooke and RK Scott. Chapman and Hall, London.pp 37-66.
  • Erdal H. (2005). Türkiye Şeker Sanayinin Yapısı ve 4634 Sayılı Şeker Kanunun Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Doktora Tezi. Ankara
  • Gaytancıoğlu O. ve Konyalı S.(2002).Yeni Şeker Kanununun Türkiye Sanayine Etkilerinin İncelenmesi. Türkiye V. Tarım Ekonomi Kongresi 18-20 Eylül 2002. Erzurum
  • Gök, İ. (2001). Şekerin Geleceği Şeker-İş Sendikası Ankara - 2011
  • Karademir, Z. (2015). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Şeker Üretim ve Tüketimi (1500-1700)”, OTAM, Cilt:37, s.181-218.
  • Köse, S. O.(2008). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Uzmanlık Tezleri, Ankara, 2008
  • Sunulu, S. ve Sunulu, A.(2016).Şeker Pancarında Cercospora Yaprak Lekesi Hastalığı, Pankobirlik, 27(108), s. 34.
  • Şiray A. (1990). Şeker Pancarı Tarımı, Ankara, 1990,s.7 Tosun, F. (2016). Şeker Pancarı ve Şeker, Ürün Raporu, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü TEPGE, s. 1-17.
  • Tosun, F. ve Arslan S. (2016). 4634 Sayılı Şeker Kanunu Sonrasında Türkiye Şeker Sanayinde Meydana Gelen Gelişmeler, Journal of Field Crops Central Research Institute, 2016, 25 (Special issue-2): 328-333
  • Türkoğlu, A.(1952). Türkiye Şeker Endüstrisi, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi (Basılmamış Doçentlik Tezi), 1952,s.51
  • Uzuner, A.(1987). “Şeker Pancarında Verim ve Kaliteyi Yükseltmek İçin Alınması Gereken Önlemler’’,1.Ulusal Şeker Pancarı Üretimi Sempozyumu, Türkiye Şeker FabrikalarıA.Ş., Ankara 2327,Kasım 1987,s.52.
  • F.O.LICHT’S İnternational Sugar&Sweetener Report FAO, 2013. (http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E) OECD, 1998. Sugar Policy Reform: Competition Policy Issues, Paris, Committee for Agriculture, Sep. 1998.
  • Pankobirlik, Dünya AB ve Türkiye Şeker İstatistikleri, Nisan 2017,Ankara.
  • Pankobirlik,’’ Türk Şeker Sanayii 65 Yaşında’’, Pankobirlik Bülteni,Kasım-Aralık 1991,s.47-48
  • Sektör Raporu 2015, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.,2016
  • Şeker Kurumu 2015 Yılı Denetim Raporu 2015 Şeker Kurumu, Faaliyet Raporu www.sekerkurumu.gov.tr Türkşeker 1926-2016,2016,s.37www.sekerkurumu. gov.tr
  • Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş Faaliyet Raporları Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş Kurumsal İnternet Sitesi(www.turkseker.gov.tr)
  • Türkiye Şeker Kurumu Faaliyet Raporları Türkiye Şeker Kurumu Kurumsal İnternet Sitesi(www. turkseker.gov.tr)
  • Türkiye Pancar Kooperatifleri Birliği(PANKOBİRLİK) Kaynak Ve Yayınları
  • Türkiye Pancar Kooperatifleri Birliği(PANKOBİRLİK) Kurumsal İnternet Sitesi (www.pankobirlik.com.tr) Türkiye İstatistik Enstitüsü Kurumsal İnternet Sistesi(www.tuik.gov.tr)
  • http://www.sekerkurumu.gov.tr/kotalar/pancar-sekeri-sirketlerine-tahsis-edilenhttp://www.turkseker.gov.tr/2015-SEKTORRAPORU.pdf
  • http://www.resmigazete.gov.tr/eski - ler/2009/05/20090516-17.htm
  • http://www.zmo.org.tr/genel/bizden_detay. php?kod=9724&tipi=24&sube=3,
  • http://www.sekerkurumu.gov.tr/altsayfa/Faal_Rapor/ faaliyet_raporu03.html
  • http://www.sekerkurumu.gov.tr/kotalar/pancar-sekeri-sirketlerine-tahsis-edilen-kotalar
  • Resmi Gazete, 28/06/2002, Sayı: 24799
  • Resmi Gazete, 17/ 11/2003, Sayı: 25292
  • Resmi Gazete, 27/ 01/2004, Sayı: 25359
  • Resmi Gazete, 17/ 08/2007, Sayı: 26616
  • Resmi Gazete, 15/05/2008, Sayı: 26877
  • Resmi Gazete, 16/05/2009, Sayı: 27230
  • Resmi Gazete, 17/12/2011, Sayı: 28145
  • Resmi Gazete, 02/07/2013, Sayı: 28783
  • Resmi Gazete, 02/10/2013, Sayı: 28695
  • Resmi Gazete, 23/08/2014, Sayı: 29097
  • http://www.turkseker.gov.tr/http://www.turkseker.gov.
  • tr/2015-SEKTOR-RAPORUhttp://www.turkseker. gov.tr/2015-SEKTOR-RAPORUkotalar016/2017 PAZARLAMA YILI PANChttp://www.turkseker. gov.tr/2015-SEKTOR-RAP
  • wrkurumu.gov.tr/4634-sayili-se