Zamanlararası Bütçe Kısıtı ve Türkiye’de Bütçe Açıklarının Sürdürülebilirliği

Öz Türkiye’de bütçe açıklarının sürdürülebilirliği özellikle son yıllarda dikkat çekici bir konu haline gelmiştir. Bütçenin ekonomiyi ciddi bir şekilde etkilediği düşünüldüğünde bütçe açıklarının sürdürülebilirliğinin analiz edilmesi bu kapsamda önemlidir. Çalışmanın kapsamı da bu fikir çerçevesinde oluşturulmuş ve Türkiye’de bütçe açıklarının sürdürülebilirliği zamanlararası bütçe kısıtı yaklaşımına dayalı olarak 2000: Ç1- 2018: Ç4 arası dönem için incelenmiştir. Çalışmada literatüre uygun bir şekilde merkezi yönetim reel gelirleri/GSYH ve merkezi yönetim reel harcamaları/GSYH değişkenleri kullanılmıştır. Bütçe açıklarının sürdürülebilir olup olmadığı Gregory ve Hansen (1996) tek yapısal kırılmalı eşbütünleşme testi aracılığıyla incelenmiştir. Uzun dönemli eşbütünleşme katsayısı FMOLS, DOLS, CCR ve IM-OLS yöntemleriyle tahmin edilmiştir. Analiz sonuçları Türkiye’de bütçe açıklarının zayıf formda sürdürülebilir olduğunu ortaya koymaktadır. Dolayısıyla analiz sonuçları Türkiye’de uygulanan mevcut bütçe politikalarında değişikliğe gidilmesi gerektiğine işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bütçe Açığı, Sürdürülebilirlik, Maliye Politikası, Eşbütünleşme Yöntemi

PDF

___

Adom, P. K., Amakye, K., Barnor, C., & Quartey, G. (2015). The Long-Run Impact of Idiosyncratic And Common Shocks on Industry Output in Ghana. OPEC Energy Review, 39(March), 17–52.
Akkuş, Ö., Durmaz, A. (2019). Türkiye’de Bütçe Açığının Sürdürülebilirliği: Saklı Eşbütünleşme İlişkisi. Maliye Dergisi, Ocak-Haziran(179), 52–71.
Altun, N. (2017). Türkiye’de Bütçe Açıklarının Sürdürülebilirliğinin Ampirik Olarak Analizi: 1950-2015 Dönemi. Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 13–22.
Aschersleben, P.; Wagner, M. (2016). Cointreg: Parameter Estimation And Inference in A Cointegrating Regression. R Package Version 3.6.1. https://cran.r-project.org/web/packages/cointReg/index.html
Ataç, B. (2013). Maliye Politikası (10. Ed.). Ankara: Turhan Kitabevi.
Debrun, X., Moulin, L., Turrini, A., Ayuso-i-Casals, J.; S.Kumar, M. (2008). Tied to The Mast? National Fiscal Rules in The European Union. Economic Policy, (April), 297–362.
Egeli, H., Özen, A. (2017). Teori ve Uygulamada Bütçe Politikası (3. Ed.). İzmir: Kitapana.
Göktaş, Ö. (2008). Türkiye Ekonomisinde Bütçe Açığının Sürdürülebilirliğinin Analizi. Ekonometri Ve İstatistik Dergisi, (8), 45–64.
Gregory, Allan W., Hansen, B. E. (1996). Residual-Based Tests For Cointegration in Models With Regime Shifts. Journal Of Econometrics, 70, 99–126.
Hakkio, Craig S., Rush, M. (1986). Co-integration And The Government’s Budget Deficit. Research Working Paper 86–12, Federal Reserve Bank Of Kansas City.
Hakkio, Craig S., Rush, M. (1991). Is The Budget Deficit “Too Large?” Economic Inquiry, 29(3), 429–445.
Hamilton, James D., Flavin, M. A. (1986). On The Limitations of Government Borrowing : A Framework For Empirical Testing. The American Economic Review, 76(4), 808–819.
Han, H.-L. (1996). Small Sample Properties of Canonical Cointegrating Regressions. Empirical Economics, 21, 235–253.
Kırca, M., Topal, M. H. (2017). Türkiye’de Turizm Talebinin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Analizi. Balkan Ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 03(02), 96–108.
Kuştepeli, Y., Önel, G. (2005). Fiscal Deficit Sustainability With A Structural Break: An Application to Turkey. Review Of Social, Economic & Business Studies, 5(6), 189–208.
Mensah, J. T. (2014). Carbon Emissions, Energy Consumption And Output: A Threshold Analysis On The Causal Dynamics in Emerging African Economies. Energy Policy, 70, 172–182.
Özatay, F. (1997). Sustainability of Fiscal Deficits, Monetary Policy, and Inflation Stabilization: The Case Of Turkey. Journal Of Policy Modeling, 19(6), 661–681.
Özcan, S. E. (2011). Statik Mali Sürdürülebilirlik Analizleri. Maliye Dergisi, (160), 228–241.
Park, J. Y. (1992). Canonical Cointegrating Regressions. Econometrica, 60(1), 119–143.
Payne, J. E., Mohammadi, H., Cak, M. (2008). Turkish Budget Deficit Sustainability And The Revenue-Expenditure Nexus. Applied Economics, 40(7), 823–830.
Phillips, Peter C. B., Hansen, B. E. (1990). Statistical Inference in Instrumental Variables Regression With (1) Processes. The Review Of Economic Studies, 57(1), 99–125.
Pressman, S. (2006). The Role of The State and The State Budget. Richard P.F. Holt ve Steven Pressman (Ed), A New Guide to Post Keynesian Economics İçinde (S. 102–113). Routledge.
Quintos, C. E. (1995). Sustainability of The Deficit Process with Structural Shifts. Journal Of Business And Economic Statistics, 13(4), 409–417.
Şen, H., Sağbaş, İ., Keskin. A. (2007). Bütçe Açıkları ve Açık Finansman Politikası Teori ve Türkiye Uygulaması (2. Ed.). Ankara: Orion Yayınevi.
Şen, H., Sağbaş, İ., Keskin, A. (2010). Türkiye’de Mali Sürdürülebilirliğin Analizi: 1975-2007. Maliye Dergisi, Ocak-Haziran(158), 103–123.
Stock, J. H., Watson, M. W. (1993). A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems. Econometrica, 61(4), 783.
Trehan, B., Walsh, C. E. (1988). Common Trends, The Government’s Budget Constraint, and Revenue Smoothing. Journal Of Economic Dynamics And Control, 12, 425–444.
Trehan, B., Walsh, C. E. (1991). Testing Intertemporal Budget Constraints: Theory And Applications to U.S. Federal Budget And Current Account Deficits. Journal Of Money, Credit And Banking, 23(2), 206–223.
Ulusoy, Ahmet; Karakurt, Birol; Ela, M. (2015). Borç Deflasyonu: Teorinin Gelişimi ve Avrupa’da Borç Deflasyonuna İlişkin Değerlendirmeler. Uluslarararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 11(26), 1–28.
Vogelsang, T. J., Wagner, M. (2014). Integrated Modified OLS Estimation And Fixed-b Inference For Cointegrating Regressions. Journal Of Econometrics, 178(2), 741–760.
Wilcox, D. W. (1989). The Sustainability of Government Deficits : Implications of The Present-Value Borrowing Constraint. Journal of Money, Credit And Banking, 21(3), 291–306.
Yılancı, V., Özcan, B. (2010). Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin Savunma Harcamaları İle GSMH Arasındaki İlişkinin Analizi. C.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 21–33.