Akılcı İlaç Kullanımına İlişkin Bir Araştırma

Amaç: Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın evrenini bir devlet üniversitesinin iktisadi ve idari bilimler fakültesinde öğrenim gören 800 birinci ve dördüncü sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma, 15 Mayıs-15 Haziran 2016 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş ve araştırmaya 602 kişi dâhil olmuştur. Bulgular: Bu araştırmada, öğrencilerin % 52’sinin son bir ay içerisinde, % 12’sinin sürekli ve % 17’sinin sık ilaç kullandığı, sık ilaç kullanan öğrencilerin % 13’ünün kullandığı ilacın adını bilmediği ve en sık kullanılan ilacın ağrı kesici olduğunu göstermektedir. Çalışma ile katılımcıların % 27’sinin reçetesiz olarak ilaç aldığı, % 23’ünün reçeteleri okumadığı, % 24’ünün ilaçları zamanında kullanmadığı, % 13’ünün kullandığı ilacın dozunda değişiklik yaptığı, % 10’unun stresli durumlarda ve % 42’sinin ise tavsiye ilaç kullandığı saptanmıştır. Sonuç: Araştırma sonuçlarının, öğrencilerin akılcı ilaç kullanımının yetersiz olduğunu gösterdiği söylenebilir. 

___

  • Akıcı, A., Uğurlu, M. Ü., Gönüllü, N., Oktay, Ş., ve Kalaça, S. (2002). Pratisyen Hekimlerin Akılcı İlaç Kullanımı Konusunda Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Sted, 11(7): 253-257.
  • Ambwani, S. ve Mathur A.K. (2006). Rational Drug Use. Health Administrator, 19(1): 5-7.
  • Amin, A., Khan, M. A., Azam, S. M. F. ve Haroon, U. (2011). Review of Prescriber Approach Towards Rational Drug Practice in Hospitalised Patients. J Ayub Med Coll Abbottabad, 23(1): 19-22.
  • Angamo, M. T., Wabe, N. T., ve Raju, N. J. (2011). Assessment of Patterns of Drug Use by Using World Health Organization's Prescribing, Patient Care and Health Facility İndicators in Selected Health Facilities in Southwest Ethiopia. Journal of Applied Pharmaceutical Science, 1(7): 62-66.
  • Aydın, B., ve Gelal, A. (2012). Akılcı İlaç Kullanımı: Yaygınlaştırılması ve Tıp Eğitiminin Rolü. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 26 (1): 57-63.
  • Baş, F. Y., Cankara, F. N., ve Yeşilot, Ş. (2013). Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Reçetesiz İlaç Kullanımının Değerlendirilmesi. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2): 46-53.
  • Çelik, E., Şencan, M. N., ve Clark, M. P. (2013). Factors Affecting Rational Drug Use (Rdu), Compliance and Wastage. Turkish Journal Of Pharmaceutical Sciences, 10(1): 151-170.
  • Dolu, İ. (2013). Akılcı İlaç Kullanımı: Hollanda Örneği. Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 33(2): 179-202.
  • Erken Kılıç, L. (2013). Akılcı İlaç Kullanımı. Ulusal Akciğer Kanseri (Kongre Kitabı), (Edt. Mandel MN., Ece T.), Kapadokya. 14-17 Mart,15-7.
  • Karakurt, P., Hacıhasanoğlu, R., Yıldırım, A., ve Sağlam, R. (2010). Üniversite Öğrencilerinde İlaç Kullanımı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 9(5): 505-12.
  • Kaya, H., Turan, N., Keskin, Ö., Tencere, Z., Uzun, E., Demir, G., ve Yılmaz, T. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Akılcı İlaç Kullanma Davranışları. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 18(1): 35-42.
  • Le Grand, A., Hogerzeil, H. V., ve Haaijer-Ruskamp, F. M. (1999). Intervention Research in Rational Use of Drugs: A Review. Health Policy and Planning, 14(2): 89-102.
  • Maxwell, S. (2009). Rational Prescribing: The Principles of Drug Selection. Clinical Medicine, 9(5): 481-485.
  • Özçelikay, G. (2001). Akılcı İlaç Kullanımı Üzerinde Bir Pilot Çalışma. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 30(2): 9-18.
  • Özkan, S. vd. (2005). Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Hastaların Hasta Olduklarındaki Tutumları ve İlaç Kullanım Alışkanlıkları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 4(5): 223-237.
  • Özyiğit, F. ve Arıkan, İ. (2015). Kütahya İlinde Üniversite Öğrencilerinin Akılcı İlaç Kullanımı Hakkında Bilgi, Tutum ve Davranışları. Bozok Tıp Dergisi, 5(1): 47-52.
  • Prasad,N., Jagadeesh, K. ve Revankar, S. (2014). Study of Rationality of Prescriptions & Analysis of Drugs Prescribed Among in-Patients of Mcgann Teaching Hospital, S.I.M.S, Shimoga, Karnataka, India. IOSR Journal of Dental and Medical Sciences (IOSR-JDMS), 13 (7): 30-35.
  • Rostova, N. B., ve Odegova, T. F. (2012). Rational Use of Drugs: Pharmaceutical Aspects of the Drug Selection. Internatıonal Journal, 2(3): 237-241.
  • WHO (1985). Conference of Experts on The Rational Use of Drugs. World Health Organization, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI, 25-9.
  • WHO (2002). Promoting Rational Use of Medicines: Core Components, World Health Organization.
  • WHO (2010) Health Systems Financing, the Path to Universal Coverage, Achieving Better Health Outcomes and Efficiency Gains Through Rational Use of Medicine. The World Health Report, Technical Brief Series - Brief No 3.
  • WHO, (2007). Progress in The Rational Use of Medicines, A60/24, 1-4.
  • Yapıcı, G., Balıkçı, S., ve Uğur, Ö. (2011). Birinci Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuranların İlaç Kullanımı Konusundaki Tutum ve Davranışları. Dicle Tıp Dergisi, 38(4): 458-465.
  • Yılmaz, E., Yılmaz, E., Karaca, F., Uçar, S., ve Yüce, T. (2008). Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İlaç Kullanma Durumlarının İncelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(8): 69-83.
  • Yılmaz, M., Güler, N., Güler, G., ve Kocataş, S. (2011). Bir Grup Kadının İlaç Kullanımı İle İlgili Bazı Davranışları: Akılcı Mı?. Cumhuriyet Tıp Derg, 33: 266-277.