Kadın Rollerinin Televizyon Dizilerinde Yer Alma Biçimlerine İlişkin Bir Karşılaştırma: Paramparça ve Medcezir Örneği

Bu çalışmanın amacı, kadına toplum tarafından atfedilen kadınlık rollerinin, diziler üzerinden yeniden üretilmesinin örneklerini incelemek ve medyanın kadınlarla ilgili cinsiyetçi stereotipler sunduğunu ve patriarkal toplumdaki ikincil konumlarını pekiştirdiğini ortaya koymaktır. Bu çalışmada, ataerkil yapıya ait kodları yeniden üreten “Paramparça” dizisi ve buna karşın güçlü kadın temsiline yer verişi açısından “Medcezir” dizisi örneklem olarak seçilmiştir. Bu noktadan hareketle örnekleme dahil edilen iki dizinin aynı yayın dönemine denk gelen sezonları seçilmiş; diziler nitel veri analizi yöntemiyle senaryo, söylem ve görüntü/ gösterge açısından incelenmiş ve örnekleme dahil edilen iki dizinin kadın karakterleri elde edilen veriler ışığında karşılaştırma yapılarak, feminist kuram açısından yorumlanmıştır. Kadınların gerçek haliyle dizilerde neden temsil edilmediği, dizilerde yer alan kadın karakterlere rağmen, filmlerde erkek egemen söylemin nasıl devam ettirildiği, bu söylem içinde kadınların nasıl resmedildikleri ve gerçek yaşamdaki kadın deneyimlerinin dizilerde neden göz ardı edildiği çalışmanın sorunsalını oluşturmaktadır. Feminist teori açısından Gülnur Savran Acar, Christine Delphy, Heidi Hartmann gibi feminist yazarların bakış açıları ele alınmıştır.

A Comparison of Female Roles in TV Series: The Cases of the “Paramparça” and “Medcezir” Series

The aim of this study is to examine the examples of the reproduction of female roles attributed by society and to showing that the media presents sexist stereotypes about women and it reinforce their secondary position in patriarchal society. In this study, “Paramparça” series which reproduces the codes of the patriarchal structure and “Medcezir” series in terms of providing strong female representation were selected as samples. Starting from this point, the same broadcast period of the two series was selected; The arrays were analyzed in terms of scenario, discourse and image by qualitative data analysis method. The female characters of the two sequences were interpreted according to the feminist theory as a result of the data obtained. Why women are not represented in the series as a real form, how the male dominant discourse continues despite the female characters, how women are portrayed in this discourse, constitute the problems of the study. In terms of feminist theory, the perspectives of feminist writers such as Gülnur Savran Acar, Christine Delphy and Heidi Hartmann have been chosen.

___

  • Akmeşe, Zuhal ve Kemal Deniz. “Kadına Yönelik Cinsiyetçi Söylemin İnternet Haber Portallarında Yer Alma Biçimleri”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8/1 (2015): 311-326.
  • Aktaş, Gül. “Feminist Söylemler Bağlamında Kadın Kimliği: Erkek Egemen Bir Toplumda Kadın Olmak”. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 30/1 (2013): 53-72.
  • Baran, Aylin Görgün, Canet Tuba Sarıtaş ve Birsen Şahin Kütük. “Medyada Kadına Yönelik Şiddet Haberlerinin İçerik ve Sunum Açısından Analizi: Beyazgazete.com Örneği”. Sosyoloji Konferansları. (Prof. Dr. Fügen Berktay’a Armağan Özel Sayı). 55 (2017): 107-132.
  • Barker, Chriss. Cultural Studies: Theory and Practice. Los Angeles, London, New Delhi. Sage Publications, 2012.
  • Bilgin, Nuri. Kimlik Sorunu. İzmir: Ege Yayıncılık, 1994.
  • Delphy, Christine. Baş Düşman Patriyarkanın Ekonomi Politiği. Çev., Handan Öz ve Lale Aykent. İstanbul: Saf Yayıncılık, 1999.
  • Dinçsoy, Kamile. “Patriyarka-Kapitalizm İlişkisi Yazınından Örnekler”. Feminist Politika Dergisi. 18 (2013): 20-22.
  • Durakbaşa, Ayşe. Halide Edip Türk Modernleşmesi ve Feminizm. İstanbul: İletişim Yayınları, 2000.
  • Hartmann, Heidi. Marksizm’le Feminizm’in Mutsuz Evliliği. Çev., Gülşat Aygen. İstanbul: Agora Kitaplığı, 2006.
  • İmançer, Dilek. “Feminizm ve Yeni Yönelimler”. Doğu Batı Dergisi. 19/5 (2002): 151-171.
  • Kırca, Süheyla. “Feminist Kültürel Çalışmalarda Kuram ve Yöntem Tartışmaları: Dünyadan Türkiye’ye Açılan Pencere”. Toplum ve Bilim Dergisi. 14 (2001): 25-32.
  • KSGM. Politika Dökümanı Kadın ve Medya Ulusal Eylem Planı. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, 2008.
  • Molyneux, Maxine. “Ev Emeği Tartışması ve Ötesi”. Kadının Görünmeyen Emeği: Maddeci Bir Feminizm Üzerine. Der., Gülnur Savran ve Nesrin Tura. İstanbul: Kardelen Yayınları, 1992.
  • Ostergaard, Lise, “Gender”. Genderand Development. A Practical Guide. Der., Lise Ostergaard. London, Newyork: Routledge, 1992.
  • Özbay, Haluk ve Emine Öztürk. Gençlik. İstanbul: İletişim Yayınları, 1995.
  • Özçatal, Elif Özlem. “Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 1/1 (2011): 21-39.
  • Savcı, İlkay. “Toplumsal Cinsiyet ve Teknoloji”. A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. 54/1 (1999): 123-142.
  • Savran, Gülnur Acar. Beden Emek Tarih (Diyalektik Bir Feminizm için). İstanbul: Kanat Kitap, 2004.
  • Scott, Joan. Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. Çev., Aykut Tunç Kılıç. İstanbul: Agora Yayıncılık, 2007.
  • Taborga, Caroline ve Lecah Bearyl. Cins Bak Sözlüğü. Çev., Ertuğrul Kürkçü. İstanbul: IPS İletişim Vakıf Yayınları, 2000.
  • Van Zoonen, Liesbet. Feminist Media Studies. London, Thousand Oaks, New Delhi. Sage Publications, 1994.
  • Ünlü, Derya Gün ve Pınar Aslan. “Türk Televizyon Dizilerindeki Kadın Rollerine Kadınların Gözünden Bakmak”. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 1/2 (2017): 191-206.
  • Ay Yapım. “Medcezir”. Erişim 30 Eylül, 2018. http://www.ayyapim.com/medcezir.
  • Internet Movie Database. “Paramparça”. Erişim 30 Eylül, 2018. https://www.imdb.com/title/tt4075038/.