Kenti Yürüyerek Keşfetmenin Sosyolojisi

Yürümek, bir mobilite biçimi olarak sosyal teori alanında daha çok kentleşme ve modernite içerisinde tartışılmaktadır. Yürümek, Urry’nin (2000, 2007) tartıştığı üzere yönetimsellikle yakından ilgili olup kamusal alanda toplumsal cinsiyet ve sosyal sınıflara göre tarihsel olarak değişiklik göstermiştir. Nitekim bu farklılık edebiyata da yansımıştır. Makalede bu değişimin kentsel mekânda nasıl gerçekleştiği ele alınmaktadır. Yürümek sosyolojik olarak da kentsel mekânı ilk çalışan teorisyenlerin kullandığı bir teknik olarak Simmel, Engels ve Benjamin’in çalışmalarında görülmektedir. Yürümek sosyal teori içerisinde kenti demokratikleştirişinden; Sürrealizmde estetik ve eleştirel bir pratik olarak ele alınışına; Situasyonistlerde kapitalizme ve modernist şehir plancılığına karşı bir direniş pratiği olmasına kadar farklı şekillerde ele alınmıştır. Böylelikle bu çalışmada yürümenin sadece sıradan bir hareketlilik biçimi olmaktan öte kentsel mekânda önemli bir pratik eylemlilik ve sosyolojik olarak da kenti eleştirel olarak yeniden düşünmek ve keşfetmek için bir araştırma tekniği olduğu hatırlatılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kapitalizm, Kentsel Mekân, Mobilite, Situasyonistler, Sürrealizm, Yürümek

Sociology of Exploring the City by Walking

Walking as a form of mobility is discussed mostly in social theory with regard to urbanization and modernity. As Urry (2000, 2007) argues, walking is closely related to governmentality and has shown alterations historically in terms of gender and social classes in public space. Hence, this differentiation has also reflections in the literature. Therefore, this paper will evaluate how this differentiation occurs in urban space. Walking sociologically as a technique is used by first theorists (Simmel, Engels and Benjamin) studying urban space. Walking has been evaluated in social theory in different urban realms: from as an element contributing to city’s democratication to aesthetic and critical practice in Surrealism; and a resistance to capitalist and modernist urban planning of Situationists. Thus, it is reminded in this paper that walking is more than a mundane mobility feature but an important practical performance and research technique in exploring and reconsidering city critically.

Keywords:

Capitalism, Mobility, Urban Space, Situationists, Surrealism, Walking,

PDF

___

Amato, J. A. (2004). On foot: A history of walking. New York & London: New York University Press.
Benjamin, W. (2002). Pasajlar, (A. Cemal, Çev.). İstanbul: YKY.
Bassett, K. (2004). Walking as an aesthetic practice and a critical tool: some psychogeographic experiments. Journal of Geography in Higher Education, 28 (3), 397-410.
Cardinal, R. (2014) [1978]. Çözünür kent: Sürrealist Paris algısı. Skopdergi, 6. 09.04.2015 tarihinde http://www.e-skop.com/skopdergi/cozunur-kent-surrealist-paris-algisi/1964 adresinden erişildi.
Creswell, T. (2006). On the move: Mobility in the modern western world. London& New York: Routledge.
Debord, G. (1958). Theory of the derive. Internationale Situationniste #2, 20.05.2015 tarihinde http://www.cddc.vt.edu/sionline/si/theory.html adresinden erişildi.
Debord, G. (1996). Gösteri toplumu. (A.Ekmekçi ve O.Taşkent Çev.). İstanbul: Ayrıntı. (Orijinal eserin yayın tarihi 1977).
Engels, F. (1997). İngiltere’de emekçi sınıfın durumu. Ankara: Eriş Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihin1846).
Frisby, D. (2012). Modernlik fragmanları: Simmel, Kraucer ve Benjamin’in eserlerinde modernlik teorileri. İstanbul: Metis.
Ingold,T. ve Vergunst, J. L. (2008). Ways of walking: Etnography and practice of foot. T. Ingold ve J. L. Vergunst (Eds.), Hampshire: Ashgate.
Jenks, C. ve Neves, T. (2000). A walk on the wild side: Urban etnography meets the flâneur. Cultural Values, 4 (1), 1-17.
Khatip, A. (1958). Attempt at a psychogeographical description of les halles. Internationale Situationniste #2, http://www.cddc.vt.edu/sionline/si/ leshalles.html.
Middleton, J. (2010). Sense and the city:exploring the embodied geographies of urban walking. Social and Cultural Geography, 11 (6), 575-596.
Nord, D. E. (1995). Walking the Viktorian Streets: Women, representation, and the city. Ithaca &London: Cornell University Press.
Parsons, D. L. (2000). Streetwalking the metropolis: Women, the city and modernity. Oxford, New York: Oxford University Press.
Situasyonist enternasyonal (2008), İstanbul: AltıKırkbeş.
Shortell, T. ve Aderer, K.(2014). Drifting in chinatowns: toward a situationist analysis of polygot urban spaces in New York, Paris and London. T.Shortell ve E.Brown (Eds.), Walking in the European city: Quotidian mobility and urban etnography içinde (s. 109-127). Surrey: Ashgate.
Shortell, T. ve Brown, E. (2014). Introduction: Walking in the european city. T.Shortell ve E.Brown (Eds.), Walking in the European city: Quotidian mobility and urban etnography içinde (s.1-20). Surrey: Ashgate
Solnit, R. (2001). Wanderlust:A history of walking. New York&London: Penguin Books.
Urry, J. (2000). Sociology beyond societies: Mobilities for the twenty-first century. London& New York: Routledge.
Urry, J. (2007). Mobilities. Cambridge& Malden: Polity Press.
Vachon, M.(2004). From flâneur to arpanteur. Prairie Perspectives. 20.05.2015 tarihinde http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol07/Vachon.pdf adresinden erişildi. 13.05.2015 tarihinde http://imaginarymuseum.org/LPG/Mapsitu1.htm adresinden erişildi.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.