TÜRKİYE’DE ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE ENFLASYONUN ÖNGÖRÜSÜ

Yeni Zelanda Merkez Bankası 1990’da enflasyon hedeflemesini benimseyen ilk Merkez Bankası oldu ve ardından diğerleri onu izledi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2002–2006 süresince “Örtük Enflasyon Hedeflemesi” uyguladı ve 2006 yılı başında “Açık Enflasyon Hedeflemesi”ne geçti. Bu çalışma 2003:01–2008:02 aylık verilerini kullanarak Türkiye enflasyonunun önümüzdeki üç aylık aralıktaki öngörüsünü araştırmaktadır. Bu amaçla; Naive Model, Üssel Düzeltme Modeli ve ARIMA Modeli kullanılmıştır. Bulgular ARIMA modelinin uygulama döneminde en iyi başarıya sahip olduğunu göstermektedir. Öngörülen değerler enflasyonun 2008 yılının üçüncü ve dördüncü aylarında artacağını, beşinci ayında azalacağını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Öngörü, ARIMA, Üssel Düzeltme, Enflasyon Hedeflemesi

INFLATION TARGETING AND INFLATION FORECASTING IN TURKEY

The Reserve Bank of New Zealand was the first central bank that adopted formal Inflation Targeting in 1990, then others followed it. During the years 2002-2006, Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) has implemented Implicit Inflation Targeting and at the beginning of 2006 formally moved onto an Inflation Targeting. This paper investigates forecasts of Turkey inflation in the coming three-month horizon using 2003:01-2008:02 monthly data. For this purpose; this paper uses Naive Model, Exponential Smoothing Model and ARIMA Model. The findings suggest that ARIMA model have best in sample performance. Forecasted values show that inflation increases in third and fourth month of 2008 but decreases in fifth month.

Keywords:

Forecasting, ARIMA, Exponential Smoothing, Inflation Targeting,

PDF

___

Afşar, B. (2005), “2006 Para Politikası Ve Enflasyon Hedeflemesine Geçiş“, Bilgi Raporu, Konya Ticaret Odası Etüd Araştırma Servisi, http://www.kto.org.tr/dosya/rapor/2006 parapolitika.pdf (25.12.2007)
Akyazı, H., ve S. Artan (2004), “Türkiye’de Enflasyon-Enflasyon Belirsizliği İlişkisi Ve Enflasyon Hedeflemesinin Enflasyon Belirsizliğini Azaltmadaki Rolü”, TBB Bankacılar Dergisi, 48, 3-17
Alparslan M. ve A. P. Erdönmez (2000), “Enflasyon Hedeflemesi”, TBB Bankacılık Ve Araştırma Grubu,http://www.tbb.org.tr/turkce/dergi/dergi35/ınflat ion%20targeti ng%2 0kasim%202000.doc(25.12.2007)
Atkeson A. ve E. Lee Ohanian (2001), “Are Phillips Curves Useful For Forecasting Inflation?”, Federal Reserve Bank Of Minneapolis Quarterly Review, 25 (1), 2–11.
Bailliu J., D. Garcés ve M. Kruger (2003), “Explaining And Forecasting Inflation In Emerging Markets: The Case Of Mexico”, Bank Of Canada, Working Paper, No: 2003-17, Http://Www.Bankofcanada.Ca/En/Res/Wp/2003/Wp03-17.Pdf (29.03.2008) Balaban, A. ve S. Asil
Balaban, A. ve S. Asil (2001);Enflasyon Hedeflemesi, www.borsa.net/makale_goster.asp? article=a_251201001-101k, (27.12.2007)
Bilgili, F. (2002), “VAR, ARIMA, Üstsel Düzleme, Karma ve İlave-Faktör Yöntemlerinin Özel Tüketim Harcamalarına Ait Ex Post Öngörü Başarılarının Karşılaştırılması”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 17 (1), 185-211.
Çolakoğlu, B. (2002), “Enflasyon Hedeflemesi Stratejisine Geçiş Bağlamında Tc Merkez Bankası Bağımsızlığının Fonksiyonelliği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 17-31.
Demirhan, E. (2002), Para Politikasının Değişen Yüzü: Enflasyon Hedeflemesi, İstanbul: TBB Yayınları.
Diboğlu, S. ve A. Kibritçioğlu (2004), “Inflation, Output Growth, And Stabilization In Turkey, 1980–2002”, Journal of Economics and Business, 56, 43–61
Domaç, İ., (2003), “Explaining And Forecasting Inflation In Turkey”, TCMB Working Papers,http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/apcıty/unpan018318.pdf (30-03.2008)
Dougherty, C. (2003), Introduction to Econometrics, New York: Oxford University Pres.
Enders, W. (2004), Applied Econometric Time Series, New York :J. Wiley & Sons, Inc.
Fısher, D. M. J,, L., Chin Te ve R. Zhou (2002), “When Can We Forecast Inflation”, Economic Perspectives, Q1, 30-42.
Guttormsen, A. (1999), “Forecasting Weekly Salmon Prices Risk Management In Fish Farming”, Discussion Paper D-07, http://www.umb.no/ios/publikasjoner/d1999/ d1999-07.pdf (23.03.2008)
Hu, Y. (2003), “Empirical Investigations Of Inflation Targeting”, Institute For International http://www.petersoninstitute.org/publications /wp/03-6.pdf (23.03.2008) Working Paper, No: 03/6.
Kemme, D. M., ve R. Saktinil (2006), “Real Exchange Rate Misalignment: Prelude To Crisis?”, Economic Systems, 30(3), 207-230.
Kibritcioğlu, A. (2001), "Türkiye'de Ekonomik Krizler ve Hükümetler, 1969-2001" Yeni Türkiye Dergisi, Ekonomik Kriz Özel Sayısı, Cilt 1, Yıl 7, Sayı 27, 174-182.
Köse, N., N. Uçar ve S. Aksoy (2000), “Alternatif Modellerin Enflasyon Öngörü Performansı: Türkiye Örneği”, Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3), 37-52.
Kutlar A. ve T. Turgut (2006), “Türkiye’deki Başlıca Ekonomi Serilerinin ARFIMA Modelleri İle Tahmini ve Öngörülebilirliği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(11), 120-149.
Mishkin, F. S. (2000), “Inflation Targeting In Emerging-Market Countries”, The American Economic Review, 90(2), 105-109.
Newbold, P. (2000), İşletme ve İktisat İçin İstatistik, Çev: Ümit Şenesen, İstanbul: Literatür Yayınları.
Neyaptı, B. (2000), “Inflation And Inflation Uncertainty In Turkey: Evidence From Pat (01.06.2007) http://www.bilkent.edu.tr/~neyapti/shortstudies/012000.pdf
Neyaptı, B. ve Kaya, N. (2001), “Inflation And Inflation Uncertainty In Turkey: Evidence From The Past Two Decades.” Yapı Kredi Economic Review, Sayı: 12, No: 2, 21-25.
Öztürk, Serdar (2003), Enflasyon Hedeflemesi, İstanbul: Derin Yayınları.
Radha S. ve M., Thenmozhı (2005), “Forecasting Short Term Interest Rates Using ARMA, ARMA-GARCH and ARMA-EGARCH MODELS”, Indian Institute Of Capital http://ssrn.com/abstract=876556 (29.02.2007) 9th Capital Markets Conference Paper,
Stock H. J. ve M. W Watson (1999), “Forecasting Inflation”, Journal Of Monetary Economics, 44, 293-335.
Şanlı, B. 2006), “Enflasyon Hedeflemesi Uygulamaları ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,16, 37-56.
TCMB, (1999), Para Politikası Metinleri, 9 Aralık 1999 Tarihli Niyet Mektubu. http://www.treasury.gov.tr/standby/mektup/mektup-tr.htm (01.06.2007)
Turan, E. Ve S.V. Wijnbergen (1997), “Real Exchange Rate Targeting and Inflation in Turkey: An Empirical Analysis with Policy Credibility”, Development, Vol. 25, No. 10, 1717-1730 World
Vakil, F. D. (2007), “Introduction To Business Forecasting”, Lecture Notes, Http://Faculty.Wiu.Edu/F-Dehkordi/Ds303/Lectures/Chapter%201.Ppt#256,1,Introduc tionToBusinessForecasting (03.23.2008)