ERKEN DÖNEM OSMANLI SELÂTİN CAMİ MİHRAPLARI

Erken dönem Osmanlı selâtin cami mihrapları, Anadolu Selçuklu ve Beylikler dönemi uygulamalarıyla benzer özellikler göstermenin yanında, klâsik öncesi bazı yeniliklerin de izlendiği özgün bir hazırlık sürecini yansıtmaktadır. Bu mihraplar, tasarım ve süsleme özellikleri bakımından ortak bir üslûp birliği taşımazlarken, erken Osmanlı mimarlığının diğer kültür çevreleriyle olan etkileşimlerini göstermeleri bakımından önem arz ederler. Bu çalışmada; 14. yüzyıldan 15. yüzyılın ortalarına kadar olan süreçte inşa edilen selâtin cami mihrapları, malzeme ve teknik, elemanların biçimlendiriliş ve süsleme özelliklerine göre incelenerek, belirli tipolojik gruplar altında değerlendirilmişlerdir. Ayrıca erken dönem selâtin cami mihraplarının, Selçuklu ve Beylikler devri mihrapları ile klâsik Osmanlı dönemi uygulamaları arasındaki ilişkisi üzerinde durularak, erken Osmanlı mimarlığında hakim olan mihrap tasarımlarının çözümlenmesine katkıda bulunulmaya çalışılmıştır
Anahtar Kelimeler:

Mihrap, Osmanlı, Mimari, Cami

The Mihrabs of the Early Ottoman Imperial Mosques

The mihrabs of the early Ottoman imperial mosques reflect similar features with the practices of Anatolian Seljuks and Principalities period. In addition, they also indicate a genuine preparation process in which certain innovations can be observed before the classical period. They don’t have a united style in general, however, they have a due importance since they reveal some interactions between the early Ottoman architecture and other cultural environments. In this study, the mihrabs of the imperial mosques, which were built from the 14thcentury to the mid of the 15th century, are evaluated by examining the use of materials and techniques, the formation of the components and decorative compositions under specific typological groups. Furthermore, the relations between the mihrabs of the early imperial mosques and the mihrabs belonging to the Seljuks and Principalities are also considered as contributing to the analysis of the “mihrab concept” which was dominant in the early Ottoman religious architecture