Kadın Hakları ve Algısının İdeolojik Örüntüsü: KADEM Örneği

Kadına yönelik şiddet konusu, medya araçlarının da desteğiyle son zamanlarda toplumun gündeminde olmayı başarabilmiştir. Ancak, medyadaki temsili güçlenmiş olmasına ve politik arenada karşılık bulmasına rağmen, geleneksel, yerel ve kültürel kodlamalar nedeniyle şiddetle mücadele konusunda henüz istenilen anlamda başarı elde edilememiş ve yeterli duyarlılık geliştirilememiştir. Bu bağlamda, elinizdeki makalede, Türkiye’de kadın haklarını savunan bir sivil toplum örgütünün kadın çalışmalarındaki rolü ve kadının varoluş sorununa cevap verme yeterliliği analiz edilmiştir. Kavramsal çerçeve varoluşçu feminizm etrafında oluşturulmuştur. Yöntem olarak, Kadın ve Demokrasi Derneğinin (KADEM) kadına yönelik şiddete karşı mücadele kapsamında organize ettiği görsel ve yazılı kampanyalarının analizi göstergebilimsel (anlam biçimlerinin analizi, sembollerin kendi manaları ve işaret ettikleri sistemin daha geniş perspektiften analizi) açıdan ve feminist bir kurguyla inşa edilmiştir. Elde edilen sonuçlar; KADEM’in yürüttüğü kampanyaların başarılı ve ilgi çekici olduğuna işaret etse de kampanyanın kurgusunun muhafazakâr ideoloji ve geleneksel dinamikler etrafında şekillendiğini ve özellikle feminist teori bağlamında kadın hareketine yeterli katkıda bulunamadığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kadın hareketi, şiddet, varoluşçu feminizm, media, KADEM, muhafazakârlık

The Ideological Surroundings of Women’s Rights and Perception: The Case of KADEM

The issue of violence against women has been able to be on the social agenda particularly through support of media courses. However, although the violence against woman well-represented in the media and echoed in the political arena, due to the traditional, local and cultural codes the struggle against the violence has not been successful and the social sensitivity has not been developed. Therefore, this study, aims to analyse the role of an NGO, which works for women rights in Turkey, in women studies and its eligibility in answering the problems regarding the gender issues. The theoretical background has been based on the feminist existentialism. The methodology, being structured on the conservative and feminist point of view, semiotically analysed the visual and written campaigns of the Women and Democracy Association (KADEM). Although the results demonstrate the success and attractiveness of KADEM’s campaigns, the setup of their operations was formed within the context of conservative ideology and traditional dynamics.

Keywords:

Woman movement, Feminist existentialism, Media, KADEM, Conservatism,

PDF

___

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve HÜNEE. “Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırma Raporu: 2014”.
Akgöz, Görkem. “Mutsuz Evlilikten Tehlikeli Flörte: Feminizm, Neoliberalizm ve Toplumsal Hareketler”. Fe Journal: Feminist Critique/Fe Dergi: Feminist Eleştiri. 8/2 (2016): 85-100.
Akyüz, Selin, and Feyda Sayan Cengiz. “Overcome Your Anger İf You Are A Man: Silencing Women’s Agency To Voice Violence Against Women”. Women’s Studies International Forum. 57 (2016): 1-10.
Altınay, Ayşe Gül ve Yeşim Arat. Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet. İstanbul: Punto Baskı Çözümleri, 2007.
Ayrımcılığa Karşı Kadın Hakları Derneği. “Ak-der Hakkında”. Erişim, 7 Aralık, 2018. http://www.ak-der.org/biz-kimiz.
Beauvoir, Simon De. İkinci Cins. Çev., Bertan Onaran. İstanbul: Payel, 1993.
Berger, John. Görme Biçimleri. Çev.,Yurdanur Salman. İstanbul: Metis, 2014.
Bora, Aksu. “Hatırlananlar ve Unutulanlar: İslam Coğrafyasında Modernleşme ve Kadın Hareketleri”. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 53 (2010): 51-66.
Brown, Wendy, “Neoliberalism and the End of Liberal Democracy”. Theory and Event. 7/1 (2003): 37-59.
“Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı’nın İsmi Değişti”. Bianet. (04.08.2018). Erişim 6 Aralık, 2018. https://bianet.org/bianet/siyaset/199722-calisma-sosyal-hizmetler-ve-aile-bakanligi-nin-ismi-degisti.
Çötok, Nesrin A. “Toplumsal Cinsiyet Rolü Dâhilinde Kadına Şiddet Olgusuna Karşı Kadın Algısı”. International Journal of Social Sciences and Education Research. 1/3 (2015): 937-952.
“Dünya Tarihinde Kadını Ezen Uygulamaları En Çok Batı’da Görürsünüz”. Hürriyet. (30.03.2015). Erişim 5 Aralık, 2018, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/kadem-baskan-yardimcisi-sumeyye-erdogan-dunya-tarihinde-kadini-ezen-uygulamalari-en-cok-batida-gorursunuz-28591556.
Dursun, Çiler. “Türkiye’de 1975-2010 Arasında Haber, Habercilik Ve Gazetecilik Çalışmalarında Kadın Sorunlarına Bakış Ve Feminist Yaklaşımlar”. Birkaç Arpa Boyu: 21.Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist Çalışmalar - Prof. Dr. Nermin Abadan Unat’a Armağan. Der., Serpil Sancar. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2011.
Ellis, Christopher ve James Stimson. Ideology in America. Cambridge: Cambridge University Press, 2012.
“Erkek Şiddeti Çetelesi”. Bianet (28.12.2018). Erişim 28 Aralık, 2018. http://bianet.org/kadin/bianet/133354-bianet-siddet-taciz-tecavuz-cetelesi-tutuyor.
“Erkek Şiddetinin 2017 Grafiği”. Bianet (01.03.2018). Erişim 28 Aralık, 2018. http://bianet.org/bianet/erkek-siddeti/194755-erkek-siddetinin-2017-grafigi.
Fiske, John. İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev., Süleyman İrvan. Bilim ve Sanat: Ankara, 2013.
Fraser, Nancy. “Feminism, Capitalism and the Cunning of History”. Foundation Maison Des Sciences De L’homme. 17 (2012 Aug): 1-15.
Freeman, Lindsey A., Benjamin Nienass, and Rachel Daniell. Silence, Screen, and Spectacle: Rethinking Social Memory in the Age of Information. Oxford: Berghahn Books, 2014.
Garber, Deborah J. “Mobilizing Women for Nationalist Agendas: Palestinian Women, Civil Society and the State Building Process”, From Patriarchy to Empowerment: Women’s Participation, Movements, and Rights in the Middle Eeast, North Africa and South Asia. Der., Valentine M. Moghadam, New York: Syracuse University Press, 2007.
Gökçimen, Semra. “Ülkemizde Kadınların Siyasal Hayata Katılım Mücadelesi”. Yasama Dergisi. 10 (2008): 5-59.
Gül, Songül Sallan, Büşra Özen ve Özlem Kâhya. “Morçatı ve Şefkat-Der Örneğinde Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Sivil Toplumun Rolü”. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 42 (2017): 199-226.
Halper, Donna L. Invisible Stars: A Social History of Women in American Broadcasting. London: Routledge, 2015.
Haspolat, Evren. “Kadın, Anne, Yurttaş/Ana Akım Siyasal Partilerin Seçim Bildirgelerinde Kadın Algısı: 1 Kasım 2015 Genel Seçimleri Örneği”. Toplum ve Demokrasi Dergisi. 9/19-20 (2015): 73-107.
Hekman, Susan J. Gender and Knowledge: Elements of a Postmodern Feminism, Cambridge: Polity Press.
İnci, Ülkü H. “Basında Yer Alan Namus Cinayetlerinin Sosyolojik Analizi”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. 2/3 (2013): 282-296.
İşliyen, Fadime Ş. “Şiddet Haberlerindeki ‘Mağdur Kadın’ Miti Üzerine Göstergebilimsel Bir İnceleme: Habertürk Gazetesi Şe Cinayeti Örneği”. Global Media Journal: Turkish Edition. 6/11 (2015): 478-496.
Joffe, Lisa Fishbayn ve Sylvia Neil. Gender, Religion, and Family Law: Theorizing Conflicts Between Women’s Rights and Cultural Tradition. Massachussets: Brandeis University Press, 2013.
Kadın ve Demokrasi Derneği. “KADEM ‘25 Kasım Kadına Yönelik Şiddette Karşı Uluslararası Mücadele Günü’ Kapsamında #Cinsvarcinsvar Kampanyası Düzenledi”. Erişim 11 Ocak, 2018. http://kadem.org.tr/kadem-25-kasim-kadina-yonelik-siddette-karsi-uluslararasi-mucadele-gunu-kapsaminda-cinsvarcinsvar-kampanyasi-duzenledi/.
Kadın ve Demokrasi Derneği. “Kadem Hakkında”. Erişim 15 Ocak, 2018. http://kadem.org.tr/kadem-hakkinda/.
Kadın ve Demokrasi Derneği. “Kampanya Filmleri”. Erişim 11 Ocak, 2018. http://kadem.org.tr/cinsvarcinsvar-kampanya-filmi/.
Kadın ve Demokrasi Derneği. “Kampanya Filmleri”. Erişim 11 Ocak, 2018. http://kadem.org.tr/cinsvarcinsvar-2-kampanya-filmi/
Kadın ve Demokrasi Derneği. “Kampanya Filmleri”. Erişim 11 Ocak, 2018. http://kadem.org.tr/cinsvarcinsvar-3-kampanya-filmi/.
Kara, Nurten. “80 ve 90’larda Türkiye’de Feminist Hareketler”. Kadın Çalışmaları Dergisi, 1/3 (2006): 16-39.
Keysan, Asuman Özgür. “Türkiye’deki Kadın Aktivistlerin Sivil Toplum Söylemleri: Alternatif Yaklaşımlar”. Mülkiye Dergisi. 40/4 (2016): 149-192.
Kumar, Krishan, Sanayi Sonrası Toplumdan Post-Modern Topluma: Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları. Çev., Mehmet Küçük. Ankara: Dost, 1995.
Lasswell, Harold D. World Politics and Personal Insecurity. New York: New Haven Press, 1935.
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı. “Öykümüz”. Erişim 5 Aralık, 2018. https://www.morcati.org.tr/tr/tanisalim/oykumuz.
Mora, Necla. “Kitle iletişim araçlarında yeniden üretilen cinsiyetçilik ve toplumda yansıması”. Journal of Human Sciences. 2/1 (2005): 1-7.
Nyhagen, Line ve Beatrice Halsaa. Religion, Gender and Citizenship: Women of Faith, Gender Equality and Feminism. London: Palgrave, 2016.
Öz, Asım. “İslamcıların Liberallerle İttifakı Pratik Zorunluluktan”, Caner Taslaman ile Röportaj (27.04.2011).
Özdek, Yasemin. “Kadın Hakları Kuşatma Altında”. VIII. Sosyal İnsan Hakları Ulusal Sempozyumunda Sunulan Bildiriler, Kocaeli, Aralık 10, 2016. İstanbul: DİSK Yayınları, 2016, 85-111.
Özdemir, Hakan ve Yahya Demirkanoğlu. “Türkiye’de Muhafazakâr Sağ Pencereden Kadına Bakış”. Kafkas University Faculty of Economics and Administrative Sciences Journal. 6/10 (2015): 223-248.
Özgür Düşünce ve Eğitim Hakları Derneği. “Özgür-der Nedir?”. Erişim 6 Aralık, 2018. http://www.ozgurder.org/news_detail.php?id=542.
Saussure, Ferdinand De. Genel Dilbilim Dersleri. Çev., Berke Vardar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1976.
Sevim, Ayşe. Feminizm. İstanbul: İnsan, 2005.
Şefkat-der. “Hakkımızda”. Erişim 6 Aralık, 2018. http://www.sefkatder.org/hakkimizda/.
Taş, Gün. “Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri”. Akademik Hassasiyetler. 3/5 (2016): 163-175.
Toksöz, Gülay. “Kadın’dan Aile’ye Geçiş AKP Döneminin İstihdam Politikalarının Toplumsal Cinsiyet Açısından Analizi”. VIII. Sosyal İnsan Hakları Ulusal Sempozyumunda Sunulan Bildiriler, Kocaeli, Aralık 10, 2016. İstanbul: DİSK Yayınları, 2016, 111-121.
Toprak, Binnaz, Nedim Şener, İrfan Bozan ve Tan Morgül. Türkiye’de Farklı Olmak: Din ve Muhafazakârlık Ekseninde Ötekileştirilenler. İstanbul: Metis Yayınları, 2009.
Toprak, Zafer. Türkiye’de Kadın Özgürlüğü ve Feminizm (1908-1935). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2014.
Türk Kadın Dernekleri Federasyonu. “Biz Kimiz?”. Erişim 28 Kasım, 2017. http://www.tkdf.org.tr/biz-kimiz.aspx.
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı. “Kamu Spotu ve STK’lar: Vaka Analizi”. Erişim 14 Mayıs, 2018. http://www.tusev.org.tr/usrfiles/images/kamuspotuvakaanalizitr.06.1 1.13.pdf.
Yaylagül, Levent. Kitle İletişim Kuramları: Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot, 6. bs., 2014.
Yıldırım, Aysel. Sıradan Şiddet: Kadına ve Çocuğa Yönelik Şiddetin Toplumsal Kaynakları. İstanbul: Boyut Kitapları, 1998.
Yılmaz, Zehra. Dişil Dindarlık: İslamcı Kadın Hareketinin Dönüşümü. İstanbul: İletişim, 2016.
Yörük, Altan. “Feminizm/Ler”. Sosyoloji Notları. 7 (2009): 63-85.
Zara, Ayten ve Merve İnce. “Aile İçi Şiddet Konusunda Bir Derleme”. Türk Psikoloji Yazıları. 11/22 (2008): 81-94.