Oğuz EMRE, Suna TARKOÇİN, Ahmet TEMİZ, Ayşegül ULUTAŞ

48-62 AYLIK ÇOCUKLARIN ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ İLE EBEVEYNLERİNİN İLETİŞİM KURMA DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu araştırma okul öncesi dönemde çocuğu olan ebeveynlerin çocukları ile iletişim kurma düzeyleri ile çocukların öz-düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. İlişkisel tarama modelinde desenlenen araştırmanın örneklemini Bingöl ve Hatay ilinde okul öncesi eğitime devam eden ve rastgele seçilen 317 çocuk oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak; çocuklara ait bilgilerin yer aldığı “Kişisel Bilgi Formu”, “Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı (ABÇİDA)” ve “Öz-Düzenleme Becerileri Ölçeği (Anne Formu)” ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verileri analiz etmek için tanımlayıcı istatistikler (ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum), sayı ve yüzde, Duncan testi, Pearson Korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Sonuçta; ebeveynlerin çocukları ile iletişim kurma düzeyleri ile çocukların öz-düzenleme becerileri arasında negatif düzeyde, çok zayıf ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İletişim, öz-düzenleme, okul öncesi

THE RELATIONSHIP BETWEEN 48-62 MONTHS CHILDREN'S SELF-REGULATION SKILLS AND COMMUNICATION LEVELS OF PARENTS

This study was conducted to investigate the relationship between self-regulation skills of 48-62 months children and their parents' level of communication. The sample of the study, which was designed in the relational screening model, consisted of 317 randomly selected children attending pre-school education in Bingöl and Hatay. “Personal Information Form”, Mother-Father-Child Communication Assessment Tool (ABÇİDA) ”and“ Self-Regulation Skills Scale (Mother Form) ”scale were used as data collection tool. Descriptive statistics (mean, standard deviation, minimum and maximum), number and percentage, Duncan test, Pearson Correlation coefficient were calculated to analyze the obtained data. After all; a very weak and significant relationship was found between parents' level of communication with their children and their self-regulation skills.

Keywords:

Communication, self-regulation, preschool,

PDF

___

Adagideli, F.H. (2018). Okul Öncesi Çocuklarının İlkokula Hazır Bulunuşluklarının Yordayıcısı Olarak Öz-Düzenleme Becerilerinin İncelenmesi. Doktora tezi. Marmara Üniversitesi. İstanbul.

Altınok, E.B. (2019). Anne Baba Tutumları ile Okul Öncesi Dönem Çocuklarının İletişim Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi.Necmettin Erbakan Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.

Arabacı, N.(2011). Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı’nın Geliştirilmesi ve Anne-Baba- Çocuk İletişiminin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensitüsü, Ankara.

Arabacı, N. & Ömeroğlu, E. (2013). 48-72 Aylık Çocuğa Sahip Anne Babaların Çocuklarıyla İletişimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı:30, ss.41-53.

Baysal, A. & Özgenel, M. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Bağlanma Stilleri ve Öz-Düzenleme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi. 15(2), 142-152.

Bayındır, D. & Biber, K. (2019). 60-72 Aylık Çocukların Okula Hazır Bulunuşluk Düzeyleri ile Öz Düzenleme Beceri Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 2019, 9(1), 135-154, doi: 10.23863/kalem.2018.105

Bayındır, D. (2016). 48-72 aylık çocuklar için öz düzenleme becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi ve çocukların öz düzenleme beceri düzeyleri ile annelerine bağlanma biçimleri, annelerin ebeveyn davranışları ve psikolojik sağlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Blair, C. ve Raver, C. C. (2015). School readiness and self-regulation: A developmental psychobiological approach. Annual Review of Psychology, 66, 711-731. Doi: 10.1146/annurev-psych-010814-015221.

Bodrova, E. ve Leong, D. J. (2013). Zihin araçları: Erken çocukluk eğitiminde Vygotsky yaklaşımı. G. Haktanır (Yay. Haz.). Ankara: Anı Yayıncılık.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 22. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Daniel, G. R., Wang, C. ve Berthelsen, D. (2016). Early school-based parent involvement, children’s self-regulated learning and academic achievement: An Australian longitudinal study. Early Childhood Research Quarterly, 36, 168-177. Doi: 10.1016/j.ecresq.2015.12.016.

Eisenberg, N., Smith, C. L. ve Spinrad, T. L. (2004). Effortful control: Relations with emotion regulation adjustment and socialization in childhood. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/232597527

Eroğlu, E. (2018). Çocukların Öz Düzenleme Becerileri İle Ebeveynlerin Olumsuz Disiplin Uygulamaları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.

Erol, A. & İvrendi, A. (2018). 4-6 Yaş Çocuklarına Yönelik Öz-Düzenleme Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi (Anne Formu). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (PAU Journal of Education) 44, 178-195.

Fındık Tanrıbuyurdu, E. (2012). Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 314894).

Güleç, V. (2018). Aile İlişkilerinin Sosyal Medyayla Birlikte Çöküşü. Yeni Medya Elektronik Dergi, Issn: 2548-0200, Volume 2, Issue 1, ss.105-120.

Hofmann, W., Schmeichel, B. J., & Baddeley, A. D. (2012). Executive functions and self- regulation. Trends in Cognitive Sciences, 16, 174-180. DOI:10.1016/j.tics.2012.01.006.

Höl, Ş. (2017). Annelerin Çocuklarına Yönelik İletişim Becerilerinin 5-6 Yaş Grubu Çocuklarının İletişim Becerileri ÜzerindekiYordayıcı Etkisi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi Cilt:IVSayı:XIII/Aralık/MMXVII.

Loretta L. Pecchioni, Kevin B. Wright & Jon F. Nussbaum, Life-span communication, Routledge, New York, 2006, s.27.

Margolis R. & Myrskyla M. (2011). A Global Perspective on Happiness and Fertility. Population and Development Review, 37(1), 29-56.

Meriç, A. (2017). Anne-baba-çocuk iletişimi ile okul öncesi çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karabük Üniversites. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.

Moilanen, K. L., Shaw, D. S., Dishion, T. J., Gardner, F., & Wilson, M. (2010). Predictors of longitudinal growth in inhibitory control in early childhood. Social Development, 19(2), 326–347.

Öztabak, M., & Özyürek, A. (2018). Okul Öncesi Çocuklarda Öz Düzenleme Becerileri ile Anne-Baba Tutumları Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme. Journal of History Culture and Art Research,7(5),385-395.doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v7i5.1544.

Polnariev, B. A. (2006). Dynamics of preschoolers self-regulation: Viewed through the lens of conflict resolution strategies during peer free-play (Unpublished dissertation thesis). Erişim adresi: ProQuest.

Roskam, I., Stievenart, M., Meunier, J. C., & Noël, M. P. (2014). The development of children’s inhibition: Does parenting matter? Journal of Experimental Child Psychology, 122, 166- 182. doi: 10.1016/j.jecp.2014.01.003.

Rothbart, M. K.; Sheese, B. E.; Rueda, M. R. & Posner, M. I. (2011). Developing Mechanisms of SelfRegulation in Early Life. Ulusal Sağlık Enstitüleri Dergisi, 3 (2), 207–213.

Sameroff, A.J. (2008). Conceptual issues in studying the development of selfregulation. S. L. Olson ve A. J. Sameroff (Ed.), Biopsychosocial Regulatory Processes in Development of Childhood Behavior Problems: Biological, Behavioral, and Social-Ecological Interactions. (s. 1-18). Newyork: Cambridge University Press.

Tarkoçin, S. (2014). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 48-66 aylık çocukları olan ebeveynlerin çocukları ile iletişim kurma düzeyleri ve davranış sorunları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi. İstanbul.

Taylor, Z.E., Eisenberg, N., Spinrad, T.L. ve Widaman, K.F. (2013). Longitudinal relations ofintrusive parenting and effortful control to ego-resiliency during early childhood, Child Development, 84 (4), 1145-1151.

Temiz, A. (2019). Okul Öncesi Dönemde Davranışsal Öz-Düzenleme Becerilerinin Çocuğa Ve Aileye İlişkin Değişkenler İle Ebeveyn Tutumları Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Tozduman Yararlı, K. & Güngör Aytar, F.A. (2017). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Davranışlarının Öz Düzenleme Becerileri Yönünden İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2017; 13(3): 856 – 870.

Tutkun, C., Şahin, F. T. ve Işıktekiner, S. (2016). Dört-beş yaş çocuklarının öz düzenleme becerilerinin incelenmesi. Pegem Atıf İndeksi, 459-474.

Üredi, I. & Erden, M. (2009). Öz-Düzenleme Stratejileri Ve Motivasyonel İnançlarının Yordayıcısı Olarak Algılanan Anne Baba Tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Güz 2009, 7(4), 781-811.

Von Suchodoletz, A., Trommsdorff, G., & Heikamp, T. (2011). Linking maternal warmth and responsiveness to children’s self-regulation. Social Development, 20, 486–503. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467- 9507.2010.00588.x

Yalçın, H. (2013). Anne-Çocuk İletişimi Eğitiminin Etkileri. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi. Sosyal Bilimler Dergisi. Nisan 2013, Sayı:28, ss. 179-194.

Watson, A. J., & Bell, M. A. (2013). Individual Differences in Inhibitory Control Skills at Three Years of Age. Developmental Neuropsychology, 38(1), 1-21. DOI: 10.1080/87565641.2012.718818.