YAŞLI BİREYLERİN KENDİLERİNE VE YAŞAMLARINA İLİŞKİN ÖZ DEĞERLENDİRMELERİ

Bu çalışma, yaşlı bireylerin kendilerine ve yaşamlarına ilişkin görüşlerini belirlemek ve değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, niteliksel olarak planlanmış olup, Bilecik/Türkiye’de bir huzurevinde kalan yaş ortalaması 73.50±6.94 (65-86 yaş aralığında) olan 16 yaşlı birey ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, veri toplama aracı olarak “Bilgi Formu” ve “Kendini ve Yaşamını Değerlendirme Materyali” kullanılmıştır. Çalışmada katılımcıların verdiği yanıtlar analiz edilmiş, onların kendilerini ve yaşamlarını değerlendirmeye ilişkin görüşleri beş ana başlıkta ele alınmıştır. Bunlar; “genel sağlık değerlendirmesi”, “psikolojik değerlendirme”, “aktivite değerlendirmesi”, “ekonomik değerlendirme” ve “genel yaşam değerlendirmesi”dir. Bu değerlendirme sonuçlarına göre, yaşlı bireylerin yaşamını bağımsız bir şekilde sürdürme, aile bireyleri ile birlikte yaşama ve ibadetlerini-dini ritüellerini yapabilme gibi düşünceleri belirlenmiştir. Ayrıca, bu yaşlı bireyler yaşamlarına yönelik farklı pişmanlıklar yaşadıklarını da ifade etmişlerdir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, yaşlı bireyler, yaşlılık dönemini durgunluk dönemi olarak değil, geleceğe yönelik birçok plan ve isteği içeren bir dönem olarak görmektedirler.

Anahtar Kelimeler:

yaşlı, huzurevi, yaşam, niteleyici araştırma, öz değerlendirme

SELF-ASSESSMENT OF ELDERLY PEOPLE ABOUT THEMSELVES AND THEIR LIVES

This study was aimed to evaluate and determine the opinions of elderly people about themselves and their lives. This qualitative study was conducted with 16 elderly people living in a nursing home in Bilecik / Turkey with a mean age of 73.50 ± 6.94 (range 65-86 years). The data were collected using “Information Form” and “Self and Life Instrument”. The responses of the participants about themselves and their lives in the study were analyzed. The findings were formed five main themes. These; "health evaluation", "psychological evaluation", "activity evaluation", "economic evaluation" and "general life evaluation". According to these evaluations, following opinions of the elderly people came to the forefront: maintaining their lives independently, living together with their family members and performing their worship were determined. It has also been determined that elderly people have different regrets for their lives. According to the results of this study, elderly people see elderly period as a period including a lot of plans and desires for their futures rather than stagnation period.

Keywords:

Elderly nursing home, life, qualitative research, , self assesment,

PDF

___

Agogo, D., Milne, G. R. ve Schewe, C. D. (2014). Time benders: A model of subjective aging in aging adults. Health Marketing Quarterly, 31(4), ss. 383-398.
Akdemir, N., Bostanoğlu, H., Yurtsever, S., Kutlutürkan, S., Kapucu, S. ve Özer, Z. C. (2011). Yatağa bağımlı hastaların evde yaşadıkları sağlık sorunlarına yönelik evde bakım hizmet gereksinimleri. Dicle Tıp Dergisi, 38(1), ss. 57-65.
Ayrancı, Ü., Köşgeroğlu, N., Yenilmez, Ç. ve Aksoy, F. (2005). Eskişehir’de yaşlıların sosyoekonomik özellikleri ve sağlık durumları. Sted, 14(5), ss. 113-119.
Bekhet, A. K. ve Zauszniewski, J. A. (2012). Mental health of elders in retirement communities: is loneliness a key factor? Archives of Psychiatric Nursing, 26(3), ss. 214-224.
Bilge, A. (2014). Özel popülasyonların hemşirelik yönetimi. F. Öz ve M. Demiralp (Ed.), Psikososyal hemşirelik genel hasta bakımı için (ss. 420-422). 3. Baskı Ankara: Akademisyen Kitabevi,
Bodner, E., Shrira, A., Bergman, Y. S. ve Cohen-Fridel, S. (2015). Anxieties about aging and death and psychological distress: The protective role of emotional complexity. Personality and Individual Differences. 83, ss. 91-96.
Chang, K. J., Kim, H. C., Koh, S. H., Lee, Y. H., Lee, K. S., Lim, K. Y. et al. (2012). Relationship between memory age identity (MAI) and cognition in Korean elders. Archives of Gerontology and Geriatrics, 54(2), ss. 339-342.
Dittmann-Kohli, F. (1995). Das persönliche sinnsystem. Ein Vergleich zwischen frühem und spatem Erwachse-nenalter, Göttingen: Hogrefe.
Eryilmaz, A. ve Atak, H. (2011). Ailesiyle yaşayan yaşlılarda mutluluk modeli. Archives of Neuropsychiatry, 48(4), ss. 227-233.
Ganz, F. D. ve Jacobs, J. M. (2014). The effect of humor on elder mental and physical health. Geriatric Nursing, 35(3), ss. 205-211.
Güler, G., Güler, N., Kocataş, S. ve Akgül, N. (2009). Yaşlıların sağlık bakım gereksinimleri. Cumhuriyet Medical Journal, 31(4), ss. 367-373.
İlhan, N., Arpacı, S., Havaoğlu, D., Kalyoncuoğlu, H. ve Sarı, P. (2016). Huzurevinde yaşayan yaşlıların yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Clinical and Experimental Health Sciences, 6(2), ss. 56-65.
Kagan, S. H. ve Melendez‐Torres, G. J. (2015). Ageism in nursing. Journal of Nursing Management, 23(5), ss. 644-650.
Karakuş, A., Süzek, H. ve Atay, M. E. (2011). Muğla huzurevinde kalan yaşlıların depresyon düzeylerinin incelenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(11), ss. 39-51.
Kim, B. H., Choi, J. E., Cho, J. A., Cho, J. H. ve Kim, M. S. (2015). Death, fear, and readiness as factors associated with successful aging: perspectives from the lay definitions of older patients. Journal of Hospice & Palliative Nursing, 17(2), ss. 149-156.
Lagacé, M., Tanguay, A., Lavallée, M. L., Laplante, J. ve Robichaud, S. (2012). The silent impact of ageist communication in long term care facilities: Elders' perspectives on quality of life and coping strategies. Journal of Aging Studies, 26(3), ss. 335-342.
Mersin, S. Kişilik. C. T. Özcan, N. Gürhan (Ed.), Ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliğinin temelleri (ss. 14-31). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
Neki, N. S. (2015). Oxidative stress and aging. Bangladesh Journal of Medical Science, 14(3), ss. 221-228.
Ogenler, O., Yapici, G., Tasdelen, B. ve Akca, T. (2012). Opinions of a group of medical doctors on elder discrimination in Mersin. Turkish Journal of Geriatrics, 15, ss. 409-415.
Öz, F. (2010). Sağlık alanında temel kavramlar. Yenilenmiş ikinci baskı. Ankara: Mattek Matbaacılık Bas. Yay. Tic. Ltd. Şti.
Öz, F. (2002). Yaşamın son evresi: Yaşlılık psikososyal açıdan gözden geçirme. Kriz Dergisi, 10(2), ss. 17-28.
Özen, İ. (2008). Yaşlılarda depresif belirtiler ve sosyodemografik özellikler ile ilişkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(5), ss. 399-404.
Öztürk, Z., Karakuş, G. ve Tamam, L. (2011). Yaşlı bireylerde ölüm kaygısı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12(1), ss. 37-43.
Raza, A., Raza, S. A., Qamar, M. F. ve Liaqat, A. (2015). Human brain; physiological alterations occurring underlying process of aging. Professional Medical Journal, 22(5), ss. 522-526.
Sadock, B. J. ve Sadock, V. A. (2007). Synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/clinical psychiaty. 10th. ed. Philadelphia: Lippincott Williams &Wilkins.
Top, M. ve Dikmetaş, E. (2015). Quality of life and attitudes to ageing in Turkish older adults at old people's homes. Health Expectations, 18(2), ss. 288-300.
Wang, J. J., Yen, M. ve OuYang, W. C. (2009). Group reminiscence intervention in Taiwanese elders with dementia. Archives of Gerontology and Geriatrics, 49(2), ss. 227-232.
Westerhof, G. J., Katzko, M. W., Dittmann-Kohli, F. ve Hayslip, B. (2001). Life contexts and health-related selves in old age: perspectives from the United States, India and Congo/Zaire. Journal of Aging Studies, 15(2), ss. 105-126.
Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2), ss. 35-53.