ŞARTLI NAKİT TRANSFERİ PROGRAMLARININ ÇOCUK GELİŞİMİ VE ÇOCUK PSİKOLOJİSİ ÜSTÜNDEKİ ROLÜNÜN BİR DEĞERLENDİRMESİ

Yoksulluk çok yönlü bir kavramdır ve aynı zamanda insanların zihinsel sağlıklarını da etkilemektedir. Pek çok çalışma psikolojik problemler ve yoksulluk arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bazı psikolojik bozuklukların yoksulluktan meydana geldiği ya da yoksulluğun bazı psikolojik bozukluklara neden olduğu konusu çok net olmamasına rağmen, psikolojik veya zihinsel rahatsızlıklar yoksul gruplarda yoksul olmayan gruplara göre daha yaygındır. Psikolojik problemler aynı zamanda ebeveynlerin çocuk yetiştirme stillerini de anlamlı şekilde etkilemektedir; bu doğrultuda yoksul ailelerde çocukların yalnızca yoksulluktan değil, aynı zamanda ebeveynlerinin sağlıksız duygu durumlarından da etkilenmekte olduklarını varsaymak mümkündür.Bu çalışmanın temel amacı da, son 20 yıldır pek çok ülkede, Türkiye’de ise 2003’ten beri uygulanmakta olan en yaygın yoksullukla mücadele programlarından biri olan Şartlı Nakit Transferi (ŞNT) uygulayan farklı ülkelerde yapılmış etki değerlendirme çalışmalarında ortaya çıkan çocuk gelişimi ve çocuk psikolojisi ile ilgili bulguların karşılaştırılmasıdır. Bu bağlamda, çocuk yoksulluğu, çocuk yoksulluğuna ilişkin psikososyal sorunlar konularındaki çalışmalar ve ŞNT etki değerlendirmeleri gözden geçirilmiştir. Farklı ülkelerdeki çalışmalardan elde edilen bulgular, ŞNT benzeri programların düzenlilik ve şartlılık ilkesi sayesinde yoksul aileler, özellikle de çocuk gelişimi üzerinde etkili olduğunun varsayılabileceğini göstermektedir. Etki değerlendirme çalışmaları, nakdi ŞNT desteklerinin ailelerin, aile üyelerinde özellikle de çocuklar üzerinde yatırım yapmalarına olanak vermesiyle, ŞNT fayda sahiplerinin daha iyi bilişsel ve motor becerilerinin olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra, yoksul aileler ve çocukları temel hizmetlere düzenli bir şekilde katılım sağlayarak problem çözme becerileri kazanmaktadırlar. Ancak, ŞNT’nin psikolojik faktörler üzerindeki etkisini ortaya koyan az sayıda çalışma bulunmaktadır ve ŞNT programlarının faydaları değerlendirileceği zaman, psikolojik ve gelişimsel boyutların daha sık çalışılması gerektiği düşünülmektedir.

A REVIEW OF THE ROLE OF CONDITIONAL CASH TRANSFER PROGRAMS ON CHILD DEVELOPMENT AND CHILD PSYCHOLOGY

Poverty is a multidimensional concept and it also affects the mental health of people. Many studies show that there is a link between psychological problems and poverty. Although it is not very clear whether psychological disorders arise because of poverty or vice versa, psychological or mental disorders are more prevalent in poor groups than non-poor groups. Psychological problems also affect parents’ children rearing styles significantly; so it is possible to assume that in poor families, children are affected not only by poverty but also by the poor mood of their parents.The essential aim of this study is to compare the impact evaluation findings related to child development and child psychology of different countries which implement Conditional Cash Transfer (CCT) program, one of the most used poverty alleviation programs for children in many countries for two decades and in Turkey since 2003. In this context, studies about child poverty, psychosocial problems related to child poverty and impact analysis on CCT programs are reviewed. The data derived from researches from different countries indicate that programs like CCTs can be assumed as effective programs on poor families in the respect of regularity and conditionality especially on child development. Impact analyses show that CCT beneficiaries have better cognitive and motor skills since monetary CCT supports allow families to invest on family members, particularly on children. Besides, poor families and their children gain problem solving abilities by regularly attending to basic services. However, there is little evidence enlightening the effects of CCTs on psychological factors and it can be said that psychological and developmental dimensions should be studied more frequently when assessing the benefits of CCT programs. 

___

  • Adato, M., Kudat, A., Roopnaraine, T., Smith, N., Altinok, E., Celebioglu, N., Cemal, S., Atalar, T., Colasan, R., Erhan S., and Quabili, W. (2007). Türkiye’deki şartlı nakit transferi programının değerlendirmesinde ikinci nitel ve antropolojik çalışma. Washington D.C.: International Food Politic Research Institute.
  • Ahmet, A. U., Gilligan, D., Kudat, A., Colasan R., Tatlidil, H., and Ozbilgin B. (2007). Türkiye’deki şartlı nakit transferi programının ara etki değerlendirmesi: nicel araştırma. Washington D.C.: Uluslararası Gıda Politikaları Araştırma Enstitüsü, & Ankara: AGRIN Ltd. Sti.
  • Bobonis, G. J. (2011). The impact of conditional cash transfers on marriage and divorce.
  • Economic Development and Cultural Change, 59(2), pp. 281-321.
  • Bradley, R. (2002). Handbook of parenting, volume 2. Mahwah, NJ: Lawrence
  • Erlbaum Associates.
  • Brooks-Gunn, J. and Duncan G., J. (1997). The effects of poverty on children. The Future of
  • Children: Children and Poverty, 7(2), pp. 55-71.
  • Caron, J. (2012). Predictors of quality of life in economically disadvantaged populations in
  • Montreal. Social Indicators Research, 107, pp. 411-427. doi: 10.1007/s11205-011-
  • -0.
  • Caron, J. and Liu, A. (2010). A descriptive study on the prevalence of psychological distress
  • and mental disorders in the Canadian population: comparison between low-income
  • and non low-income populations. Chronic Diseases in Canada, 30(3), pp. 87-98.
  • Cukur, C. S. (2008). Yoksulluğun psikolojisi: Yoksulluğun sosyal bilişsel olarak
  • yapılandırması ve sosyal-duygusal sorunlar ile ilişkisi. A. D. Salıcı (Ed.), in Türkiye’de yoksuluk çalışmaları (pp. 97-162). İzmir: Yakın Kitabevi.
  • Emir I., Erbaydar T. and Yuksel A. (2013). Şartlı nakit transferi uygulaması kadınların
  • toplumsal konumunu değiştiriyor mu? Fe Dergi, 5(2), pp. 120-133.
  • Erbil-Erdugan, F. (2010). Türkiye’de özürlü yoksulluğu ve mücadele politikalarının
  • değerlendirilmesi: Ankara-Keçiören örneği, (Unpublished Dissertation). Özürlüler
  • İdaresi Başkanlığı, Ankara.
  • Fernald, L. C. H., Gertler, P. J. and Neufeld, L. M. (2008). Role of cash in conditional cash
  • transfer programmes for child health, growth, and development: an analysis of
  • Mexico’s Oportunidades. Lancet, 371, pp. 828–837.
  • Fiszbein, A. and Norbert, S. (2009), Conditional cash transfers: reducing present and future
  • poverty. Washington D.C.: World Bank.
  • Garcia Aísa, M. (2014). Conditional cash transfers and intimate partner violence among Mexican couples: the impact of Oportunidades on psychological abuse prevalence, (Unpublished Master’s Thesis). Lund University, Sweden.
  • Gertler, P., Woolard, I. and Barungi, B. (2005). The impact of conditional cash transfers on
  • human development outcomes-A review of evidence from PROGRESA in Mexico and
  • some implications for policy debates in South and Southern Africa. Pretoria: World
  • Bank.
  • Global Issues. (2013). Poverty facts and stats. Retrieved from
  • http://www.globalissues.org/article/26/poverty-facts-and-stats, on 24.04 2015.
  • Gurses, D. (2007). Türkiye’de yoksulluk ve yoksullukla mücadele politikaları. Balıkesir
  • Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), pp. 59-74.
  • Harris, K. M. and Marmer, J. K. (1996). Poverty, paternal involvement and adolescent well-being. Journal of Family Issues, 17(5), pp. 614–640. doi: 10.1177/019251396017005003.
  • Hogg, M. A. and Abrams, D. (1998). Social identifications: A social psychology of
  • intergroup relations and group processes. Great Britain: Biddles Ltd, Guilford and King’s Lynn.
  • Katz, I., Corlyon, J., La Placa V. and Hunter, S. (2007). The relationship between parenting and poverty. York: Joseph Rowntree Foundation.
  • Korukmez, L. (2008). Kent yoksulluğu ile mücadelede kadınların geliştirdiği stratejiler ve
  • toplumsal cinsiyet rolleri. A. D. Salıcı (Ed.), in Türkiye’de yoksulluk çalışmaları (pp. 207-244). İzmir: Yakın Kitabevi.
  • Lee, B. J. and George, R. M. (1999). Poverty, early childbearing and child maltreatment: A
  • multinomial analysis. Children and Youth Services Review, 21, pp. 755-780.
  • doi:10.1016/S0190-7409(99)00053-5.
  • Maccoby, E. E. and Martin, J. A. (1983). Socialization in the context of the family: Parent-
  • child interaction. In E. M. Hetherington (Ed.), Manual of child psychology, Vol. 4:
  • Social development. P. H. Mussen (General Editor). New York: John Wiley and
  • Sons.
  • Macours, K., Schady, N. and Vakis, R. (2008). Can conditional cash transfer programs
  • compensate for delays in early childhood development? Washington D.C.: World
  • Bank.
  • Magnuson, K. and Votruba-Drzal, E. (2009). Enduring influences of childhood poverty. Focus, 26(2), pp. 32-37.
  • Narayan, D., Patel, R., Schafft, K., Rademacher, A. and Koch-Schulte, S. (1999). Can anyone hear us? Voices from 47 countries. Retrieved from http://siteresources.worldbank.org/INTPOVERTY/Resources/335642-1124115102975/1555199-1124115187705/vol1.pdf, on 04.04.2015.
  • Ozdemir, S., Acar, M., Kose, N., Yildirim-Ocal, J., Boyaci, A. and Sezgin, F. (2012). Qualitative and quantitative analysis of impact of conditional cash transfer program in Turkey. Retrieved from http://sosyalyardimlar.aile.gov.tr/data/5429198a369dc32358ee29b9/Qualitative_and_Quantitative_Analyis_of_Impact_of_Conditional_Cash_Transfer_Program_in_Turkey_Porject_Report.pdf, on 04.04.2015.
  • Ozer, E. J., Fernald, L. C., Manley, J. G. and Gertler, P. J. (2009). Effects of a conditional cash transfer program on children's behavior problems. Pediatrics, 123(4), pp. 630-637. doi: 10.1542/peds.2008-2882.
  • Ozer, E. J., Fernald, L. C., Weber, A., Flynn, E. P. and VanderWeele, T. J. (2011). Does
  • alleviating poverty affect mothers’ depressive symptoms? A quasi-experimental
  • investigation of Mexico’s Oportunidades programme. International Journal of
  • Epidemiology, 40(6), pp. 1565-76. doi: 10.1093/ije/dyr103.
  • Paxson, C. and Schady, N. (2007). Does money matter? The effects of cash transfers on child development in rural Ecuador. Retrieved from http://siteresources.worldbank.org/SAFETYNETSANDTRANSFERS/Resources/281945-1131468287118/1876750-1214407879513/PaxsonSchady_010108.pdf, on 01.04.2015.
  • Propper, C., Burgess, S. and Rigg, J., A. (2004). The impact of income on child health: evidence from a birth cohort study (CASE Paper 85). London: London School of Economics.
  • World Bank. (2010). Overview: understanding, measuring and overcoming poverty.
  • Retrieved from http://www.colorado.edu/philosophy/heathwood/pdf/worldbank.pdf, on 01.04 2015.
  • Yildirim-Ocal, J. (2012). Türkiye’de şartli nakit transferleri: nitel analiz. Konferans; Sosyal
  • Dönüşüm, Biyoetik ve Kamu Politikaları. (UNESCO Birleşmiş Milletler Eğitim,
  • Bilim ve Kültür Türkiye Milli Komisyonu. 12-13 Nisan 2012) Retrieved from
  • http://unesco.org.tr/dokumanlar/kitaplar/biyoetik_kamu_politikalari.pdf, on 01.04.2015.