CİNSİYETE DAYALI ÜCRET EŞİTSİZLİĞİNİN AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Günümüzde kadınlar çalışma hayatı içerisinde birçok sorunla karşı karşıya kalmaktadırlar. Özellikle işe alınmada, iş esnasında ve işe son verilmede kadınlar sürekli ayrımcı davranışlara uğramaktadırlar. Bu ayrımcı davranışlar içerisinde önemli sorunlardan bir tanesi de erkek çalışanlar ile aynı eğitim seviyesine sahip ve aynı işi yapan kadın çalışanların erkek çalışanlara kıyasla daha düşük ücretler almaları olarak ifade edilen ücret eşitsizliği sorunudur. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 2016 yılında yayınlamış olduğu Küresel Ücret Raporu’nda, kadın ve erkek çalışanlar arasındaki ücret eşitsizliğinin geçmişten günümüze azalmakla beraber halen daha devam ettiği belirtilmektedir. Ayrıca raporda, çeşitli ülkelerde yapılan araştırmalar kapsamında kadın ve erkek çalışanlar arasında cinsiyete dayalı saatlik ücret farkının %50’lere kadar vardığı ifade edilmektedir. Diğer yandan Avrupa Birliği’nde (AB) cinsiyete dayalı ücret farkı 2014 yılında %16,6 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye’de ise eğitim durumlarına göre cinsiyete dayalı ücret farkı 2014 yılında okul öncesi-ilköğretim-ortaokul düzeyinde %16 iken yüksek lisans ve doktora düzeyinde ise artarak %23,3 oranında gerçekleşmiştir. Çalışmanın amacı, AB ülkeleri ve Türkiye’de kazanç yapısı araştırmaları kapsamında kadın ve erkek çalışanlar arasındaki ücret eşitsizliğini ortaya koymaktır. Çalışmanın bir diğer önemli amacı da ücret eşitsizliğini önlemeye yönelik düzenlemeler kapsamında görüş ve önerilerin sunulmasıdır.               

EVALUATION OF GENDER-BASED WAGE INEQUALITY WITHIN THE SCOPE OF EUROPEAN UNION AND TURKEY

Today, women face many problems in working life. Women are constantly subjected to discriminatory behavior, especially in hiring, during at work, in dismissal. One of the major problems in these discriminatory behaviors is the problem of wage inequality, which is expressed as take lower wages compared men workers of women workers who have the same educational level as men workers and who do the same job. In the Global Wage Report, published by the International Labor Organization (ILO) in 2016, it is stated that wage inequality between men and women workers is still continuing despite decrease from past to present. Also in the report, it is stated that within the scope of the researches carried out in various countries, the hourly gender pay gap reach up to 50 percent. On the other hand, gender pay gap in the European Union (EU) has been realized by 16,6 percent in 2014. In Turkey, according to educational status the gender pay gap by study conducted in 2014 has been realized by 16 percent at early childhood-primary-lower secondary education level and 23,3 percent at master’s or doctoral equivalent level. The purpose of the study, in the EU countries and Turkey within the scope of survey structure of earnings reveals wage inequality between men and women workers. Another important objective of the study is to present opinions and suggestions in the context of regulations aimed at preventing wage inequality.

___

  • AB Bilgi Merkezi (2016), “Avrupa Eşit Ücret Günü–Farkı Kapatmanın Zamanı Geldi” http://www.abbilgi.eu/tr/assets/docs/gender-pay-gap-event-tr.pdf, 11.07.2018 Bolcan, A.E. (2010), “Avrupa Birliği Direktifleri Işığında Türk Çalışma Mevzuatında Kadın”, Çalışma ve Toplum, 2010/1, s.253-276Ceylan-Ataman, B. (2017), “Cinsiyetler Arasındaki̇ Ücret Farkını Kapatmaya Yönelik Avrupa Birliği̇ Politikası ve Stratejileri, İşgücü Piyasasına ve Ekonomiye Etkileri, AB Ülkelerinden İyi̇ Uygulamalar”, http://www.abbilgi.eu/tr/assets/docs/equal-pay-equal-work-publication-tr-final.pdf, 11.07.2018Çakır, Ö. (2008), “Türkiye’de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.31, s.25-47Çelik, A. (2004), “Avrupa Birliği Sosyal Politikası: Gelişimi, Kapsamı ve Türkiye’nin Uyum Süreci-1”, Sendikal Notlar, S.24, s.30-55Çiftçi, C ve Kangallı, S. G. (2015), “Eğitim ve Gelir”, Ege Akademik Bakış, C.15, S.1, s.141-152ÇSGB (1998), ILO Anayasası ve Türkiye Cumhuriyeti Tarafından Onaylanan ILO Sözleşmeleri, Yayın No: 86, AnkaraEUROSTAT, http://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/en/earn_ses2014_esms.htm, 13.07.2018EUROSTAT, http://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/en/earn_grgpg2_esms.Htm, 13.07.2018EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_ses10_16&lang=en, 09.07.2018 EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_ses10_30&lang=en, 09.07.2018EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_gr_gpgr2&lang=en, 09.07.2018EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_ses14_16&lang=en, 09.07.2018 EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_ses14_30&lang=en, 09.07.2018 EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_gr_gpgr2&lang=en, 09.07.2018ILO (2016), Global Wage Report 2016/17, Geneva MEB (2017), Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim 2016/17, AnkaraOnuk, P. (2017), “Ücret Eşitsizliği ve Ücretin Sosyoekonomik Belirleyenleri: İstanbul Örneği”, Çalışma ve Toplum, 2017/2, s.703-720Saka, Y. (2010), “Avrupa Birliği Sosyal Politikasının Gelişimi Ve Türkiye’nin Avrupa Birliği Sosyal Politikasına Uyumu”, Avrupa Birliği Uzmanlığı Yeterlik Tezi, Maliye Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı, AnkaraTaşkınsoy, C. (2008), “Eğitim Seviyesinin Kişi Gelir Düzeyine Etkileri: Türkiye”, T.C. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, S.12, s.91-107Tokol, A. (2017), Uluslararası Sosyal Politika, 3.bs., Bursa, Dora YayıneviTÜİK (2012), Kazanç Yapısı Araştırması 2010, Yayın No: 3643, Ankara TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10718, 11.07.2018TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/PreHaber Bultenleri.do?id=18861, 11.07.2018UNICEF, https://www.unicef.org/turkey/cedaw/_gi18.html, 15.07.2018Yılmaz, B. O. (2017), “Lizbon Stratejisinden Avrupa 2020 Stratejisine Avrupa Birliği’nin Toplumsal Cinsiyet Politikaları Nerede Duruyor?”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.54, s.192-213