Harun KIRILMAZ, Yasemin FIÇICI, İsmail ŞİMŞİR

HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Bu araştırma hastaların hasta hakları konusunda farkındalık düzeylerini belirlemek ve hasta hakları farkındalık düzeyleri ile demografik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemek amacı ile yapılmıştır. Alan araştırması Nisan – Mayıs 2017 tarihleri arasında Sakarya ilinde sağlık kurum ve kuruluşlarına başvuran hastalar arasında basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 250 hasta ve hasta yakını üzerinde yapılmıştır. Çalışmada elde edilen bulguların değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metotlar, t testi, anova ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hastaların hasta haklarının farkındalık düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Hastaların sağlık hizmeti ve hasta güvenliği ilgili hasta hakları farkındalık düzeyleri ile aydınlatma ve personelle ilgili hasta hakları farkındalık düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ancak cinsiyet, yaş, öğrenim durumu ve aylık gelir ile hasta hakları farkındalık düzeyleri arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Hak, Hasta Hakları, Sağlık Hakkı

A RESEARCH ON THE PATIENT RIGHTS AWARENESS

This research was carried out with the aim of determining the level of awareness of patients about patients' rights and examining the relationship between their level of awareness of patients and their demographic characteristics. The field study was carried out on 250 patients and their relatives who were selected by simple random sampling method among patients who applied to health institutions and establishments in the province of Sakarya between April and May 2017. Descriptive statistical methods, t test, ANOVA and correlation analysis were used in the evaluation of the findings obtained in the study. As a result of the research, it was seen that the patient's awareness level of patient rights was high. Significant relationships were found between patients level of awareness of patients' rights related to health service and patient safety and the level of awareness of patients' rights related to information and staff. However, no significant relationship was found between gender, age, educational status, and monthly income and patient rights awareness levels.

Keywords:

Patient Rights Right, Right to Health, Patient Rights,

PDF

___

Abrams, N. ve Buckner, M. D. (1983). Medical Ethics: A Clinical Textbook and Reference for The Health Care Professions. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
Annas, G. J. (2004). The Rights of Patients (3rd Edition). New York: NYU Press.
Annas, G. J. (1998). A National Bill of Patients’ Rights. The New England Journal of Medicine, 338(10), 695-700.
Annas, G. J. (1978). Patients’ Rights Movement. Reich, W. T. (Ed.), Encyclopedia of Bioethics (Vol 3, pp. 1201-1203). New York: The Free Press.
Barker, R. L. (1999). The Social Work Dictionary (4th Edition), Washington: NASW Press.
Brody, E. B. (1985). Patients’ Rights: A Cultural Challenge to Western Psychiatry. The American Journal of Psychiatry, 142(1), 58-62.
Çobanoğlu, N. (2009). Kuramsal ve Uygulamalı Tıp Etiği. Ankara: Eflatun Yayınevi.
Demirhan Erdemir, A. ve Şaylıgil Elçioğlu, Ö. (2000). Tıp Etiği Işığında Hasta ve Hekim Hakları. Ankara: Türkiye Klinikleri Yayınevi.
Dickens B. M. (2012). Patient Rights. Chadwich, R. (Ed.), Encyclopedia of Applied Ethics (2nd Edition) (ss. 370-379). London: Elsevier.
Görkey, Ş. (2003). Hasta Hakları. Hatemi, H. ve Doğan, H. (Ed.), Medikal Etik: Tıp Organizasyonunda Etik ve Hukuk (ss. 100-126). İstanbul: Yüce Yayınları.
Gülhan, İ. (2014). Avrupa Birliği’nde Hasta Hakları. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 22(2), 39-47.
Hakeri, H. (2013). Tıp Hukuku (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hasta Hakları Yönetmeliği (1998). T.C. Resmi Gazete. Sayı: 23420, Tarih: 01 Ağustos 1998.
Hatun, Ş. (1999). Hasta Hakları. İstanbul: İletişim Yayınları.
Hatun, Ş. (1995). Hasta Hakları: Temel Belgeler. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayını.
Johnstone M. J. (1989). Professional Ethics and Patients’ Rights: Past Realities, Future Imperatives. Nursing Forum, 24(3-4), 29-34.
Jonsen, A. R. (1998). The Birth of Bioethics. Oxford: Oxford University Press.
Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaur, S. R. ve Herxheimer, A. (1994). Recognising Patients’ Rights: Patchy Progress. Lancet, 343, 132.
Kırılmaz, H. (2014). Hasta haklarında gelinen nokta: Hasta hakları versus çalışan hakları. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 30, 34-39.
Oğuz, N. Y. (1997). Hasta Hakları Alanındaki Gelişmeler ve Değişen Değerler. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 5(2), 50-55.
Önal, G. (2012). Hasta haklarının anatomisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 7-14.
Özlü, T. (2005). Hasta Hakları. İstanbul: Timaş Yayınları.
Rogers, A. ve De Bousingen, D. D. (1995). Bioethics in Europe. Council of Europe Press.
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (2011). T.C. Resmi Gazete. Sayı: 28103, Tarih: 2 Kasım 2011.
Sarıtaş, H. (2006). Hasta Hakları Açısından Hekimin Sorumluluğu. Ankara: Bilge Yayınevi.
Sert, G. (2004). Uluslararası Bildirgeler ve Tıp Etiği Çerçevesinde Hasta Hakları. İstanbul: Babil Yayınları.
Tanrıverdi, H. (2012). Hastaların, hasta hakları konusundaki farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(3), 101-122.