EDİNCİKLİ RAVZÎ DİVANINDA ON ALTINCI YÜZYIL EDİNCİK ŞEHİR HAYATININ YANSIMALARI

Edebî eserler, sosyal hayatın sanat prizmasından geçerek yansıdığı aynalardır. Divan şiiri de, sanılanın aksine hayat ve tabiatın çok ince damarlarla nüfuz ettiği eserlerdir. Ravzî Divanı bu konuda benzerlerine göre çok daha mümbit bir kaynak sayılır. Edincik, bugün küçük bir kasaba olmasına rağmen tarihi çok eskilere dayanan ve tarihte çok önemli role sahip olan önemli bir yerleşim merkezidir. 16. yüzyılda Edincik ve çevresinde yaşamış olan Ravzî’nin Divanı’ndaki yansımalara bakılacak olursa şehir, suyu, havası çok güzel, etrafında taş ve mermer ocaklarının olduğu, değişik meyvelerin yetiştiği anlaşılan bir coğrafyadadır. İnsanların gezintiye çıktığı meydanları, camileri, ambarı, değirmeni, hamamı, meyhaneleri; kıyılarında suya girilen denizi, piknik yapılan subaşları gibi sosyal mekânları olan bir şehirdir. Şehrin beyi, belediye başkanı, kadı naibi, kâhyası, zabıtası, kapıcısı, tuzla görevlisi, hekimi, şeyhi, medrese hocası, öğrencisi, imamı, hatibi, müezzini, piskoposu, papazı gibi yönetici ve görevlileri; kuyumcusu, kasabı, bakkalı, fırıncısı, börekçisi, helvacısı, tuzcusu, berberi, marangozu, bıçkıcısı, demircisi, kılıççısı, bıçakçısı, nacakçısı, çanakçısı, çömlekçisi, bardakçısı, dericisi, saracı, kurşundökeni, ayakkabıcısı, dokumacısı, bezirgânı, terzisi, ciltçisi, hamamcısı, tellağı, katırcısı, kaptanı gibi esnaf ve sanatkârları vardır. Kısaca Edincik 16. yüzyılda, bir şehirde bulunabilecek bütün yönetici, bilgin, esnaf ve sanatkârlarıyla yaşanmaya değer önemli bir şehirdir. Divandaki bazı şiirlerden adı geçen görev ve mesleklerin icra ediliş şekillerine, dönemin gelenek ve göreneklerine dair de çok önemli bilgiler edinilebilmektedir. 

___

  • Ravzi, Divan, Türk Dil Kurumu Kütüphanesi, No. Yz. A.500.