ALÎ EMÎRÎ EFENDİ DÎVÂNINDA KİTAP VE ŞÂİRİN “KİTÂB” REDİFLİ ÜÇ GAZELİ

Alî Emîrî Efendi, yirminci asrın başlarında adı kitapla birlikte anılan Osmanlı münevverlerinden birisidir. O, kendisini ve bütün olarak kâinâtı “'kitapların dünyası” üzerinden anlamış ve anlamlandırmıştır. Anlam, düşünce ve duygu dünyası arasındaki geçişler, hep kitap ve şiir aracılığıyla gerçekleşmiştir. Alî Emîrî Efendi’de şiir/kitap okuma merakı, dokuz yaşlarında amcası Şâ’ban Kâmî Efendi’nin kendisine hediye ettiği Mısır basması nadir bir eserle başlamış, ilerleyen yıllarda bu merak bir tutkuya dönüşmüştür. Özellikle geçmişte Diyarbakır’da bir milyon kırk bin ciltlik bir kütüphanenin varlığından haberdar olduktan sonra, kendisi de zengin bir kütüphane kurmanın hayali ile ömrünü kitap toplama ve nevâdiru’l-âsâr adını verdiği pek çok eseri neşretmeyle geçirmiştir. Alî Emîrî Efendi, kitaba olan aşkını hem nazmına hem nesrine yansıtmış, özellikle dîvânında, okumuş olduğu kitaplar ve yazarlardan bahsetmiş ve “kitâb” redifli üç gazel kaleme almıştır. Bu çalışmada Alî Emîrî Efendi’nin kitap sevgisinin dîvânına yansımaları ele alındı ve dîvânında yer alan “kitâb” redifli üç gazel Latin harflerine aktarıldı.

___

  • Millet Kütüphanesi, AE Manzum 545: 8b