İnme nedeniyle hemipleji gelişen hastalarda rehabilitasyon sonuçları ile maliyet arasındaki ilişki

Amaç: Bu çalışmada, inme nedeniyle hemipleji gelişen hastaların rehabilitasyon sonuçları ile maliyet arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı.Materyal ve Metod: Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon (FTR) Kliniğinde, Nisan 2016 ila Şubat 2019 tarihleri arasında yatarak rehabilitasyon tedavisi uygulanmış inme hastaların dosyaları retrospektif olarak tarandı. İlk defa inme geçirip hemipleji sekeli olan, inme sonrası 4 ay içinde yatarak rehabilitasyon tedavisine başlanan hastalar dahil edildi. Hastaların demografik ve klinik özellikleri yanı sıra hastane faturaları incelendi.Bulgular: Yaş ortalaması 60.8±11.3 yıl olan 28 (13 kadın, 15 erkek) hasta dahil edildi. Hastaların %82.1’inde etiyoloji iskemik nedenli iken, %17.9’unda hemorajikti. Hipertansiyon (HT) en sık (%82.1) eşlik eden komorbidite olup, bunu diabetes mellitus (%46.4) takip etmekteydi. Kadın hastaların hepsinde HT varken erkeklerde bu oran %61.5 idi (p=0.0013). Hastaların sadece %10.7’sinde ek hiçbir sistemik hastalık yoktu. Bir hasta dışında tüm hastalara farklı branşlara konsültasyon istenirken, %71.4 ile Dahiliye bunlar arasında en sıktı. 65 yaş ve üzeri hastaların %80’inde Psikiyatri konsültasyonu istenirken, bu oran 65 yaş altındakilerde %16.7 idi (p=0.001). Omuz ağrısı en sık komplikasyondu (%35.7). 65 yaş ve üzeri hastaların %50’sinde omuz ağrısı varken 65 yaş altında bu oran %10 idi (p=0.034). FTR kliniğinde ortalama yatış süresi 59.9±31.4 gün ve fatura ortalaması 10.660±6130.8 TL idi. Rehabilitasyon programı sonunda hastaların %82.1’inde fonksiyonel ambulasyon skalasında ilerleme kaydedildi. Sonuç: İnme rehabilitasyonu ile hastaların fonksiyonel durumlarında gelişme sağlanmakla beraber ciddi bir ekonomik yük meydana getirmektedir. Bu maliyeti azaltmak için başta HT olmak üzere inmeye yol açabilecek sistemik hastalıkların tanı ve tedavisinin uygun şekilde yapılması bu mali yükün azalmasına neden olabilir.

Anahtar Kelimeler:

İnme, hemipleji, rehabilitasyon

Association between the rehabilitation outcomes and cost in patients with hemiplegia due to stroke

Background: The aim of this study was to investigate the association between rehabilitation outcomes and cost in patients with hemiplegia due to stroke.Methods: The files of stroke patients who were applied to a rehabilitation program between April 2016 and February 2019 in Harran University Research and Training Hospital, Physical Medicine and Rehabilitation (PMR) Clinic were retrospectively reviewed. The patients who had stroke for the first time with a sequelae of hemiplegia and who had been rehabilitated in our inpatient clinic within four months after stroke were enrolled. The demographical and clinical characteristics of the patients as well as the hospital invoices were examined.Results: A total of 28 patients (13 females, 15 males) with a mean age of 60.8±11.3 years were included. The etiologies were ischemic and hemorrhagic in 82.1% and 17.9% of the patients, respectively. Hypertension (HT) was the most common comorbidity (82.1%) followed by diabetes mellitus (46.4%). While HT was present in all female patients, 61.5% of male patients had HT (p=0.0013). Only 10.7% of the patients had no systemic disease. All patients (except one patient) were consulted to different departments, and Internal Medicine was the most frequent department with a percentage of 71.4%. Psychiatric consultation was requested in 80% of patients aged 65 years and over, and this rate was 16.7% in patients younger than 65 years (p=0.001). Shoulder pain was the most common complication (35.7%). While 50% of elderly patients had shoulder pain, this rate was 10% under 65 years (p=0.034). The mean hospital stay was 59.9 ± 31.4 days and the mean invoice was 10.660 ± 6130.8 TL. After the rehabilitation program, functional ambulation category improved in 82.1% of patients.Conclusion: Stroke rehabilitation improves the functional status of the patients, however rehabilitation programs inflict a financial burden. In order to reduce this cost, proper diagnosis and treatment of systemic diseases that may lead to stroke, particularly HT, may reduce the financial burden.

PDF

___

Kaynaklar1. WHO MONICA Project Principal Investigators. The World Health Organisation MONICA Project (Monitoring Trends and Determinants in Cardiovascular Diseases): A major colloboration. J Clin Epidemiol 1988;41:105-14.2. Gündüz B. İnme ve prognozu etkileyen faktörler. Turk J Phys Med Rehab 2006;52:B30-3.3. Bartels MN. Pathophysiology and Medical Management of Stroke In: Gillen G, Burkhadt A editors, Stroke rehabilitation a function-based approach. 2nd ed. Philadelphia: Mosby; 2004:1-27.4. Çevikol A, Çakcı A: İnme rehabilitasyonu. In: Oğuz H, (ed), Tıbbi Rehabilitasyon. Nobel Tıp Kitapevleri, 2015, 419-48. 5. Holten MK, Gill KM, Magliozzi MR, Nthan J, Piehl-Baker L. Clinical gait assessment in the neurologically impaired. Reliability and meaningfulness. Phys Ther 1984;64:35-40.6. Evers SM, Struijs JN, Ament AJ, van Genugten ML, Jager JH, van den Bos GA. International comparison of stroke cost studies. Stroke. 2004;35:1209-15.7. İçağasıoğlu A, Baklacıoğlu H.Ş, Mesci E, Yumuşakhuylu Y,Murat S, Mesci N. Economic burden of stroke. Turk J Phys Med Rehab 2017;63:155-9.8. Selçuk B, Kumbara F, Kurtaran A, Ersöz M, Akyüz M. Cost analysis of patients with stroke during their stay in a rehabilitation center. Fiziksel Tıp 2005;8:95-101.9. Bogousslavsky J, Van Melle G, Regli F. The Lausanne Stroke Registry: Analysis of 1000 consecutive patients with first stroke. Stroke 1998;19:1083-92.10. Yıldız N, Şanal E, Sarsan A, Topuz O, Ardıç F. İnmeli hastaların özellikleri ve fonksiyonel sonuçlarını etkileyen faktörler. J PMR Sci 2009;12:59-66.11. Soyuer F, Ünalan D, Öztürk A: İnme Hastalarında Yaş ve Cinsiyetin Fonksiyonel Yetersizlik Üzerine Olan Etkisi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2007;14: 91-4.12. AY S, Koldaş Doğan Ş, Evcik D. İnmeli hastalarda risk faktörleri ve fonksiyonel iyileşme üzerine etkileri. Yeni Tıp Dergisi 2009;26:37-41.13. Sacco RL, Wolf PA, Gorelick PB. Risk factors and their management for stroke prevention: Outlook for 1999 and beyond. Neurology 1999;53:15-24.14. Yetişgin A, Hartavi A, Kocatürk M, Tutoğlu A, Boyacı A. Risk factor affecting disability rates in patients with stroke. J PMR Sci 2017;20:118-25.15. Doğan A, Köse Dönmez B, Nakipoğlu G, Özgirgin N. Geriatrik inmeli hastalarımzıda eşlik eden sistemik hastalıklar ve komplikasyonlar. Turkish J Geriatrics 2009;12:118-23.16. Göksel Karatepe A, KAYA T, Şen N, Günaydın R, Gedizlioğlu M. İnmeli hastalarda risk faktörleri ve fonksiyonel bağımsızlık ilişkisi. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2007;53:89-93.17. Demirci Şahin A, Üstü Y, Işık D. Serebrovasküler hastalıklarda önlenebilen risk faktörlerinin yönetimi. Ankara Med J 2015;15:106-13.18. Kumral E. Serebrovasküler Hastalıklar. 3. Baskı, Ankara: Güneş Kitabevi; 2009:37-50.19. Goldstein LB, Bushnell CD, Adams RJ, Chaturvedi S, Creager MA. Guidelines for the Primary Prevention of Stroke: A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2011;42:517-84.20. Nakioğlu Yüzer G.F, Koyuncu E, Özgirgin N. Serebrovasküler olaya bağlı hemipleji gelişen hastalarda fonksiyonel elektriksel stimülasyonun üst ekstremite rehabilitasyon sonuçlarına etkinliği. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2010;56:177-81.21. Bardak A.N, Ersoy S, Akcan Z, Kaya B, Dere Ç, Uysal E, et al. Yatarak rehabilite edilen inmeli hastaların fonksiyonel sonuçları. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2008;54:17-21.22. Aras M. İnmede üst ekstremite problemleri ve rehabilitasyonu. FTR Bil Der 2006;9:14-8. 23. Yetişgin A. Clinical characteristics affecting motor recovery and ambulation in stroke patients. J Phys Ther Sci 2017;29:216-20. 24. Turner-Stokes L, Jackson D. Shoulder pain after stroke: a review of the evidence base to inform the development of an integrated care pathway. Clin Rehabil 2002;16:276-98.25. Sayiner Caglar N, Akin T, Aytekin E, Akyol Komut E, Ustabasıoglu F, Caglar Okur S, et al. Pain syndromes in hemiplegic patients and their effects on rehabilitation results. J Phys Ther Sci 2016;28:731-7.26. Jönsson AC, Lindgren I, Hallström B, Norrving B, Lindgren A. Prevalence and intensity of pain after stroke: a population based study focusing on patients’ perspectives. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2006;77:590–5. 27. Gamble GE, Barberan E, Laasch HU, Bowsher D, Tyrrell PJ, Jones AK. Poststroke shoulder pain: a prospective study of the association and risk factors in 152 patients from a consecutive cohort of 205 patients presenting with stroke. Eur J Pain 2002;6:467-74.28. Sputtitada A, Aksaranugrahan S, Granger CV, Sankaew M. Results of stroke rehabilitation in Thailand. Disabil Rehabil 2003;25:1140-5.29. Lind K. A synthesis of studies on stroke rehabilitation. Stroke 1982;35:133-49.30. Nakipoğlu GF, Karamercan A, Mengüllüoğlu M, Dal E, Özgirgin N. Geriartrik hemiplejik hastaların ve onların bakımını üstlenen geriatrik bireylerin depresif duygu durum belirtilerinin karşılaştırılması. Turkish J Geriatrics 2006;9:218-21.