Esma ÖZŞAKER, Feray YAPSU, Güler DEMİR YILMAZ

Cerrahi kliniğinde yatan 65 yaş üstü hastaların düşme risklerinin belirlenmesi

Amaç: Bu çalışma bir üniversite hastanesinin cerrahi kliniklerinde yatan 65 yaş üstü hastaların düşme riskinin belirlenmesi amacıyla yapıldı.Materyal ve Metod: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırmanın örneklemini bir üniversite hastanesinin cerrahi kliniklerinde yatan 65 yaş üstü, çalışmaya katılmayı kabul eden 120 hasta oluşturdu. Veriler, hastaların bireysel özelliklerini içeren anket formu ve İTAKİ Düşme Riski Ölçeğin’ den yararlanılarak toplandı. Veriler sayı, yüzde, ortalama gibi tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ve ki-kare analizi ile değerlendirildi.Bulgular: Araştırmada, hastaların %71,6’sının 65-74 yaş aralığında, %53,3’ünün kadın, %50,8’inin lise mezunu olduğu belirlendi. Hastaların %15’inin son 1 yıl içinde düşme öyküsünün olduğu ve %4,1’inin klinikte yattığı süre içinde düştüğü belirlendi. Hastaların İTAKİ Düşme Riski Ölçeği puan ortalamasının 13,94±8,18 olduğu ve %79,2’sinin yüksek düşme riskine sahip olduğu saptandı. Hastaların cinsiyeti, ameliyat öncesi ya da sonrası dönemde olma durumu ile düşme riski arasında anlamlı bir ilişki bulunmadı (p>0,05). Düşme riskine karşı alınan önlemler incelendiğinde ise hastaların %62,5’inin yanında sürekli refakatçi bulunduğu, %86,7’sinin yatak kenarlığının kaldırıldığı, %5’inde hekim istemi doğrultusunda sedatif ilaç uygulandığı, %2,5’inde fiziksel tespit kullanıldığı, %50,8’ine hareket ve diğer aktivitelerini gerçekleştirmede yardım edildiği saptanmıştır. Sonuç: Bu sonuçlar cerrahi kliniklerinde yatan 65 yaş üstü hastaların bireysel ve çevresel faktörlerden dolayı düşme risklerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Ülkemizdeki yaşlı nüfusun yıllar geçtikçe artış göstermesi, hastanelerde; hasta güvenliğinin önemli bir parçası olan düşmelerin önlenmesi için stratejilerin gözden geçirilmesini, yaşlı hastalarda düşme riskinin değerlendirilmesini ve gerekli önlemlerin alınmasına önem verilmesini gerektirmektedir

Anahtar Kelimeler:

Düşme, Risk, Hasta Güvenliği, Yaşlı, Cerrahi

Determination of falling risks of patients over 65 years old in the surgical clinics

Backgrounds: This study was carried out to determine the risk of falls of patients over 65 years old in the surgical clinics of a university hospital.Methods: The sample of this descriptive study consisted of 120 patients who agreed to participate in the study over 65 years of age in the surgical clinics of a university hospital. The data were collected by using a questionnaire including individual characteristics of patients and by using the İTAKİ Falling Risk Scale. Data were analyzed by descriptive statistical methods such as number, percentage, mean, and chi-square analysis. Results: In the study, 71.6% of the patients were in the 65-74 age range, 53.3% were female and 50.8% were high school graduates. It was determined that 15% of the patients had a history of fall in the last 1 year and 4.1% of the patients fell within the period they were in the clinic. The mean Itaki Fall Risk Scale scores of the patients was 13.94 ± 8.18 and 79.2% of the patients were in the high risk group. There was no significant relationship between the gender of the patients and the preoperative or postoperative period and the risk of falling (p> 0.05). Taking into consideration of the precautions against fall risks, it has been designated that bed guards of 86.7% of the patients were removed, 62.5% of the attendants were left unattended, 86.7% of the bed border is increased, in 5% of patients, sedative drug is applied according to the request of physician, 2.5% of the physical determination is used, 50.8% to assist in carrying out activities and other activities. Conclusions: These results indicate that patients over 65 years of age in the surgical clinics are at higher risk of falling due to individual and environmental factors. The increase in the elderly population in our country over the years, in hospitals; review strategies to prevent falls, which is an important part of patient safety, assessment of the risk of falling in elderly patients and taking the necessary precautions.

Keywords:

Risk, Falling, Patient Safety, Surgery, Olderly,

PDF

___

1. TÜİK. Türkiye istatistik kurumu Haber Bülteni, 16 Mart 2017 tarih ve 24644 sayılı yazı.
2. Bozdemir H., Küçükberber N., Özmen S. Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Yatan Hastalarda Düşme Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2016; 1(2): 6-16.
3. Eyigör S. Düşmelere Yaklaşım, Ege Journal of Medicine 2012; 51: 43-51.
4. Duman S., Kitiş Y. Yoğun Bakımda Çalışan Hemşirelerin Hasta Düşmeleri İle İlgili Farkındalıklarının Belirlenmesi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi 2013; 11: 72-9.
5. Joint Commission International. Joint Commission International Accreditation Standards For Hospitals 4. Edition 2011; p. 35, 145. Erişim (http://www. hastane.ege.edu.tr/duyurular/TKY/files/ JCIA_Standards_Hospitals_4th_Edition. pdf) Erişim tarihi: 21 Nisan 2013
6. Oyur Çelik G., Zıngal H. Beyin Cerrahisi Kliniğinde Yatan Hastaların Düşme Risklerinin ve Alınan Önlemlerin Belirlenmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2016; 1(1): 7-11.
7. Morse JM. Preventing Patient Falls 2. Edition, Springer Publishing Company 2009; 7-71. http://www.springerpub.com/samples/9780826103895_chapter.pdf Erişim tarihi: 11 Şubat 2012.
8. Özden D., Karagözoğlu Ş., Kurukız S. Hastaların İki Ölçeğe Göre Düşme Riskinin Belirlenmesi Ve Bu Ölçeklerin Düşmeyi Belirlemedeki Duyarlılığı: Pilot Çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(1): 80-88.
9. Karaman Özlü Z., Yayla A., Özer N., Gümüș K., Erdağı S., Kaya Z. Cerrahi Hastalarda Düşme Riski. Kafkas J Med Sci 2015; 5(3): 94–99.
10. Gale CR., Cooper C., Sayer AA. Prevalence and risk factors for falls in older men and women: The English Longitudinal Study of Ageing. Age and Ageing 2016; 45: 789–794.
11. Berke D., Eti Aslan F. Cerrahi Hastalarını Bekleyen Bir Risk: Düşmeler, Nedenleri ve Önlemler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2010; 13(4): 72-77.
12. Demir MV., Taycı İ., Yıldız H., Öztürk Demir T. Dahiliye Yoğun Bakım Hastalarının Düşme Riski Açısından Değerlendirilmesi. J hum rhythm 2016; 2(3): 122-125.
13. Tunçay Uz., Özdinçler R., Erdinçler D. Geriatrik Hastalarda Düşme Risk Faktörlerinin Günlük Yaşama Etkileri ve Yaşam Kalitesine Etkisi, Turkish Journal of Geriatrics 2011; 14: 245-252.
14. Çeçen D., Özbayır, T. Cerrahi Kliniklerinde Yatan Yaşlı Hastalarda Düşme Riskinin Belirlenmesi Ve Düşmeyi Önlemeye Yönelik Yapılan Girişimlerin Değerlendirilmesi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2011; 27 (1): 11-23.
15. Ekşiuymaz P., Nahçivan N. Yaşlılar İçin Düşme Davranışları Ölçeği’nin Geçerlik ve Güvenirliği, F.N. Hem. Derg 2013; 21(1): 22-32.
16. Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı (2011). İTAKİ Düşme Riski Belirleme Ölçeği, http://www.kalite.saglik.gov.tr (02.12.2012).
17. Sanar S., Demirci H., Taşçıoğlu S. Bir Devlet Hastanesinin Dahili ve Cerrahi Servislerinde Düşme Riski, Alınan Önlemlerin Belirlenmesi ve Yönetimi. In: Beylik U., Önder Ö. Eds:. 3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Kitabı, Ankara: Bakanlık Yayın, 2013:3-16.
18. Savcı C., Kaya H., Acaroğlu R., Kaya N., Bilir A., Kahraman H., Gökerler N. Nöroloji ve Nöroşirurji Kliniklerinde Hastaların Düşme Riski ve Alınan Önlemlerin Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(3): 19-25.
19. Healey FA. Guide on How to Prevent Falls and Injury in Hospital. Nursing Older People 2010; 22(9): 16-22.