Şiddeti Benimseyen ve Dini Referans Alan Örgütlerin Kur’ânî Dayanakları

Şiddeti savunan kişi ve kesimler, bu anlayışlarının Kur’an kaynaklı olduğunu iddia etmişlerdir. İddialarıyla ilgili olarak da Kur’an-ı Kerim’de yer alan müşriklere şiddet uygulanabileceğini belirten ayetleri dayanak olarak kullanmış, söz konusu ayetlerin Müslümanlar için de geçerli olduğuna hükmetmişlerdir. Zira Müslümanların çoğunun şirk içerisinde olduklarını söyleyerek, bu ayetleri onlara şiddet uygulamanın gerekçesi olarak kullanmışlardır. Bu anlayış doğrultusunda da kendi inanç gruplarına mensup olmayan Müslümanlara şiddet uygulamayı, bir tür cihad olarak değerlendirmişlerdir. Şiddeti savunan kişi ve kesimlerin dayanak olarak kullandıkları ayetler, tarihsel süreçte birçok müfessir tarafından yorumlanmıştır. Genel bir bakış yapıldığında, şiddeti savunan kişi ve kesimlerin söz konusu ayetlere yükledikleri anlamların, önde gelen müfessirler tarafından yapılan yorumların tamamen dışında olup, marjinal bir niteliğe sahip olduğu görülmektedir. Bu çalışmamızda, ilk dönemden başlamak üzere günümüzdeki bazı araştırmacıların, müşriklere yönelik ayetlerin yorumlanma biçimleri ve buna mukabil şiddeti özümseyen kişi ve kesimlerin ilgili ayetleri anlayış tarzları üzerinde durulmaktadır. Bu çalışmamızda şiddeti savunan kişi ve kesimler tarafından özellikle ayetler üzerinde durulmaktadır. 

THE QUR’ANIC REFERENCES OF THE ORGANIZATIONS WHO ADVOCATE VIOLENCE

Some people and groups who defend violence claim that this is Qur’an-centered. In this regard, they used the verses as the basis for the idolaters. They have also used these verses as a justification for the use of violence by Muslims. According to them, most Muslims are idolaters. In line with this understanding, they have considered violence as a religious duty to Muslims who do not belong to their faith groups. The verses used by the people and groups who defend violence are not compatible with the views of the famous Qur’an commentators in the historical process. Their Qur’anic interpretation has a marginal quality. In this study, we will focus on the ways in which some of the commentators and interpreters of the verses, starting with the first commentators. On the other hand, it will emphasize the ways of understanding the religious verses and the people who think about violence. In this study, we study verses particularly referenced by people and groups who defend violence.

___

Abdülkadir b. Abdülaziz. İman ve Küfür. t.y, y.y. erişim: 12/02/2019. www.davetvecihad.com.

Alûsî, Ebü's-Senâ Şehâbeddîn Mahmûd b. Abdullâh b. Mahmûd. Ruhü'l-meani fî tefsiri'l-Kur'âni'l-azîm ve's-seb’i'l-mesânî. Beyrut: Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabi, 1854.

Arslanoğlu, Ali F. Radikal Selefi Terör Örgütleri. Yüksek Lisans tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017.

Asım Ebu Muhammed. Demokrasi Dindir. Erişim: 03/01/2019. www. davetvecihad.com. (t.y, y.y).

Ateş, Süleyman. Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri. 1-12, İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1988.

Azzam, Abdullah. Şehid Abdullah Azzam külliyatı. İstanbul: Buruc Yayınları, 2013.

Bayram, Enver. “Kur’an’da Geçen ‘Ey insanlar’ ve ‘Ey iman edenler’ Hitaplarıyla Başlayan Ayetler Arasında Bir Mukayese”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5:1 (2017), 161-184.

Begavî, Ebu Muhammed. Tefsîrü’l-Begavî: Meâlimü’t-Tenzîl. Beyrut: Darü’l-marife, 1987.

Biçer, Ramazan. “IŞID Düşünce Yapısının Teolojik Arkaplanı”. Kelam Araştırmaları Dergisi 13/1 (2015):1-11.

Biçer, Ramazan. “The approach of Muslim Turkish People to Religious Terror”. The World's Religions after September 11. Religion, War, and Peace. ed. Arvind Sharme. (USA: Greenwood Publishing, 2009) 1:87–114.

Biçer, Ramazan. “Why Muslims Become Instruments of Terror?” Kelam Araştırmaları Dergisi 16/2 (2018): 229-240.

Bulut, Erol. Din Temelli Terör. Yüksek lisans Tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.

Can, Serra. DEAŞ'in Jeopolitik Tahayyülünü Anlamlandırmak. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü, 2017.

Çakır, Muhammet. İslam Hukuku Açısından Şiddet ve Terör Olgusu. Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.

Çelik, Oktay. “Dini İstismar Eden Terör Örgütlerinin Radikalleşme Süreçleri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2/22, (2015):101-104.

Çetin, Yusuf. Dinin Meşrulaştırma Gücü Bağlamında Şiddet ve Terör, Yüksek Lisans tezi. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.

Elmalılı, Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’an Dili. Ankara: Akçağ Basım Dağıtım, 1995.

Erdinç, Ziya. “İlk Dönem Akaid Eserlerinin Temel Nitelikleri: el-Fıkhu’lekber ile el-Akidetu’t-Tahaviyye Örneği” Kelam Araştırmaları Dergisi 10/2 (2012), 295-310.

Erdoğan, Aydın. Dini Motifli Terörizm ve Finansal Kaynakları: el Kaide, IŞİD ve Boko Haram. Yüksek Lisans tezi, Karabük: Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018.

Eren, Mevlüt. Terörün Temelleri ve İslam'ın Teröre Bakışı. Yüksek Lisans tezi, Şanlıurfa: Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.

Ergin, Çiğdem. Cihatçı Hareketlerin Medya Kullanımlarının Semiyotik İncelemesi: DEAŞ örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018.

Esed, Muhammed. Kur’an Mesajı. İstanbul: İşaret yayınları, 1996.

Ferec, Muhammed Abdussalam. el-Cihâd el-Ferîdetü’l-gâiba (b.y, 1981).

Habeş, Muhammed. Nusûsu’l-unf ve’t-Ta’zir ale’l-Kitâl fi’l-Kur’âni ve’l-Hadîs, 2018, erişim: 24/12/2028. https://newsyrian.net/ar/content.

İbn Kesîr, Ebü'l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer. el-Bidâye ve'n-Nihâye. 1-14. Beyrut: Mektebetü'l-Maârif, 1981.

Karakuş, Abdulkadir. “Kur’an’a Göre Birlikte Yaşamanın İlkeleri”. Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/1 (2018): 167-191.

Kazmaoğlu, Mahmut. Cihat ve Terör Açısından Haricilik. Yüksek Lisans tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.

Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî. el-Câmi li ahkâmi’l-Kur’ân. tsh. Hişam Semîr el-Buhari. 1-20. Riyad: Dâru Âlemi’l-Kütüb, 2003.

Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd. Te’vilâtü’l-Kur’ân. nşr. A. Vanlıoğlu-Bekir Topaloğlu. 1-17. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005-2007.

Naimi, Muhammed Naim. Din ve Terör: Din ve Terör İlişkisinin Din Psikolojisi Açısından Değerlendirilmesi-Taliban örneği. Doktora tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018.

Okumuş, Beyza. DAİŞ'in Müslüman Gruplara Yönelik Eylemlerini Meşrulaştırma Stratejisi. Yüksek Lisans tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017.

Öç, Enes. The concept of Islam and the 'Other' in post Colonial Context After 9/11: A Comparative Analysis of the Novels the Reluctant Fandamentalist by Mohsin Hamid and the Terrorist by John Updike. Yüksek Lisans tezi, Bingöl: Bingöl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018.

Ömer Abdülhakim, Ebu Musab es-Suri. Küresel İslami Direnişe Çağrı. trc. La Tedri. İstanbul: Anlatı yayınları, 2014.

Önal, Recep. “İnanç ve Düşünce Özgürlüğü Bağlamında İslâm’ın Kılıç Zoruyla Yayıldığı İddialarına Karşı İmam Mâtürîdî’nin Yaklaşımı”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16:31 (2017): 47-80.

Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin. et-Tefsîrü'l-kebir: Mefatîhü’l-gayb. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.

Sarıkaya, Berat, “İbn Teymiyye’nin Tevhid Anlayışı ve Pratik Tevhid Vurgusu”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4:7 (2015):91-114.

Şevkânî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlani. Fethü'l-Kadîr: el-Câmi' Beyne Fenneyi’r-Rivâye ve'd-Dirâye min İlmi’t-Tefsîr. 1-5. Kahire: Mustafa el-Babi el-Halebi, 1964.

Ulutaş, Ufuk. Daiş: Mesiyanik Şiddet Yanlısı Devletdışı Aktörün Suriye'deki Siyasi Tarihi. Doktora tezi, Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.

Zemahşerî, Ebu’l-Kasım Carullah. Tefsirü’l-Keşşaf an Hakaiki’t-Tenzil ve Uyuni'l-Ekavil fî Vücuhi't-Te’vil. thk. Muhammed Mürsi Amir. 1-6. Kahire: Dârü’l-Mushaf, 1977.

Taberî, Ebû Cafer İbn Cerir Muhammed b. Cerir b. Yezid. Câmiü'l-Beyân fî tefsîri'l-Kur'ân. 1-30. Beyrut: Dârü'l-Ma'rife, 1986.