HALİMİ’NİN KİTÂBU’L-MİNHÂC’I VE KELÂM AÇISINDAN DEĞERİ

Bu çalışmada, Hicrî 5. asır âlimlerinden Hüseyin b. Halîmî‟nin kelâmî görüşlerini de topladığı el- Minhac fi Şuabi‟l-İman adlı eserinin Kelam ilmi açısından değeri, yazıldığı sosyal-kültürel şartlar ve kitabın imanı şu‟belere ayırmasıyla ilgili çalışmalar arasındaki yeri incelenmektedir

In this study, the work of Husayin b. Halimi (d.406/), a scholar of 5/11th century, named al-Minhaj fi Shu„ab al-Iman is studied in theological perspective. A particular attention is paid to the cultural and the social conditions of the time in which the work came into existence. In addition, a comparison between this work and the other similar ones which deal with the division of the faith is made

___

Ayvallı, Ramazan, İmanın Şu‟belerine Dair Hadis Üzerine, S.Ü.İ.F.D., sy.3 Konya 1990.

Ahmed Emin, Zuhru‟l - İslâm, Beyrut 1975, c.I – II

Bâkıllânî, Kâdî Ebû Bekir, el - İnsâf fîmâ Yecibü İ‟tikàduhu ve lâyecûzü‟l Cehlu bihi, Beyrut, 1408/1986.

Beyhakî, Ebu Bekir Ahmed b. Hüseyin, thk.:M.Said b. Besyuni, Şuabu‟l - İman Beyrut 1990.

Buhari, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, Sahihu‟l-Buhari, (ö.256) thk.: Kasım eş-Şemai er-Refai, Beyrut, 198771407.

Câbirî, Muhammed Abid, Felsefi Mirasımız ve Biz, çvr:, Said Aykut, (Nahve‟t- Turas; Kıraât muâsıra fi turasina‟l Felsefi), İstanbul, 2000.

Döğen, Şaban Müslüman Bilim Öncüleri Ansiklopedisi, İstanbul, 1987.

Eş‟arî, Ebu‟l Hasan Ali b. İsmail, Kitabu Makàlâti‟l- İslâmiyyîn ve İhtilâfi‟l

Musallîn thk: Helmut Riter, Kaysbadan, 1400 / 1980

Ebû Dâvud, Süleyman b. Eş‟as, Sünenü Ebi Davud, thk.: Ahmed Said Ali, Kahire 1952.

Eroğlu, Muhammed, “Dehhâk b. Müzâhim”, D.İ.A., VIII, 410

Macit Fahri, İslâm Felsefesi Tarihi, 2. bs. İstanbul, 1992

Fuat Sezgin, Tarihu‟t- Turasi‟l - Arabi, Suudî Arabistan, 1983, I

Hakkı Dursun Yıldız, İslâmiyet ve Türkler, İstanbul, 1989

Hodgson, M.G.S., İslâm‟ın Serüveni, (çvr: Heyet) İstanbul, 1995, c. I

Hasan İbrahim Hasan, İslâm Tarihi, Siyasî, Dînî, Kültürel ve Sosyal, çvr: İsmail Yiğit, İstanbul, 1986.

Halîmî, Abdullah Hüseyin b. Hasan Hilmi Muhammed Fûde, Beyrut, 1399 / 1979 Kitabu‟l – Minhâ Fî Şuabi‟l-İman, Müellif Mukaddimesi.

Kasar Veysel, Hüseyin b. Halimi‟nin Şuabu‟l-İman Adlı Eserinde Kelâm, Hr.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.

Kehhale, Ömer Rıza, Mukeddemât ve Mebâhis fî hadârâti‟l-Arab ve‟l- İslâm, Dımaşk, 1394- 1974.

Koca, Salim. Türkler ve İslâmiyet, Türk Yurdu Dergisi, sy., 95, Temmuz, 1995.

Kutlu, Sönmez, İslâm Düşüncesinde İlk Gelenekciler, Ankara, 2000

Keskin, Yusuf Ziya, Ebu Nu‟aym el - Isfahânî‟nin Hayatı, Eserleri ve Hadis İlmindeki Yeri A.Ü. İ.Fkt. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995

Müslim, Ebu‟l Hüseyin Müslim b.Haccac Sahîh-u Muslim, thk.: M.Fuad Abdulbaki D.İhya-i Kütübi‟l Arabi, 1955/1374 bs.y.y.

İbnü‟l - Esir, Ebu‟l Hasan, Ali b. Muhammed eş-Şeybani, el - Kamil fi‟t- Tarih, (I-XII) Beyrut, 1399 – 1979

İbn Hallikân, Vefâyâtü‟l-A‟yân, II, 137; Sübkî, Tabakâtu‟ş-Şâfiiyye, III,

İbn İmâd, Ebu‟l- Fellah Abdü‟l-Hayy (ö: 1089) Şezerâtü‟z- Zeheb, fi Ahbari mine‟z- Zeheb, Kahire, 1350, c. III

Şehristani, Ebu‟l Feth Muhammed b. Abdülkerim b. Ebi Bekr, el- Milel ve‟n-Nihal, Lübnan, 1416 - 1996, I,

Sarıtoprak, Zeki, İslâm İnancı Açısından Nüzûl-ü İsâ Meselesi, İzmir,1997

Suyutî, Celâlü‟d-Din Abdurrahman, Târihu‟l- Hulefâ, thk: M.Muhyiddin Abdülhamid, y.y., t.y.,

Sem‟ânî, Ebû Said Abdülkerim b. Muhammed İbn Mansur et-Temimi, el- Ensâb, thk.:Abdullah Ömer el-Baruri, Beyrut, 1988

Topaloğlu, Bekir, “Esmâ-i Hüsnâ”, D.İ.A., İstanbul, 1995

Öz, Mustafa, İmam-ı Azam‟ın Beş Eseri, İstanbul, 1981

Uzunpostalcı, Mustafa, “Ebû Hanîfe”, D.İ.A., c. X.

Sübkî, Ebu Nasr, Abdulvehhâb b. Ali, Tabakâtü‟ş- Şâfiiyyeti‟l-Kübra (I-X), thk.: Abdülfettah Muhammed Hulv-Mahmud Muhammed et-Tahânî, y.y., 1385-1966

Yeşilyurt, Temel, Ebu‟l - Berekât en - Nesefî ve Belli Başlı Kelâmî Görüşleri, Hr.Ü. Sosyal Bilimler Enstitsü, Şanlıurfa, 1998 doktora tezi

Yakut el- Hamevî, Ebu Abdullah b. Abdullah b. el – Bağdâdî, Mu‟cemu‟l- Buldân, Beyrut, t.y., ,

Yurdagür, “Halîmî”, D.İ.A., , XV,

Zehebî, Şemseddin Ebu Abdullah Muhammed b. Osman, Kitabü‟l- Kebâir, Beyrut, ty.; III.

Zeki Velidi Togan,, Umumî Türk Tarihine Giriş, I, 80; Kafesoğlu, İbrahim, Eski Türk Dini, Ankara, 1980