Öz
Bu makalede, Gazzâlî'nin vahiy anlayışını iki döneme
ayırarak incelemeye çalıştık. İlk dönemi incelerken onun vahiy anlayışını
kelamcılığı üzerinden ortaya koyduk. Gazzâlî vahiy anlayışını burada
Eş'ariyye’nin fâil-i muhtar Tanrı anlayışı ile ortaya koymuştur. Bu anlayış
âlemin mutlak yokluktan yaratılmış olduğu fikri üzerine şekillendiğinden dolayı
Allah'ın birbirlerinden farklı sıfatlara sahip olması gerektiği ilkesini
postulat olarak gerektirmektedir. Çünkü
istediği zaman istediği bir kişiye vahyi ancak mutlak irade sahibi bir tanrı
gönderebilir. İkinci olarak da felsefe/tasavvuf dönemindeki vahiy anlayışını
ortaya koymaya çalıştık. Bu dönemde Gazzâlî, İbn Sina’nın görüşlerini kendi
düşüncesiyle uyumlulaştırarak vahiy anlayışını oluşturmuştur. Gazzâlî, vahyi
önceki düşüncelerinin aksine bu dönemde felsefi/tasavvufi kavramlarla
açıklamıştır.
___
Buhari, Sahihi Buhari Terc., Mehmet Sofuoğlu, Ötüken Yay., İstanbul 2013
Ebu Bakar, İbrahim, “Revelation And Reason İn The Works Of Ebu Hamid Al-Ghazali”,Hamdard İslamicus, Quarterly Journal Of Studies And Research İn İslam, Vol XXXIV 2011.
Eş'arî, Ebu’l-Hasan, Kitabu’l-Lum’afi’r-reddi ala ehli’l-zeyğive’l-bedi,thk. Mahmud Gurabe, Matbaatu Mısır, Mısır 1955.
Fazlurahman, Prophecy in İslam : Philosophy and Ortodoxy, George Allen and Unwin, London 2008.
________, İslam, çev., Mehmet Dağ-Mehmet Aydın, Ankara, Selçuk Yayınları, 1992.
Frank, Richard M.,Al-Ghazli and the Ash'arite School, Duke University, Durham 1994.
Gazzâlî, Muhammed Ebu Hamid, Tehafütü’l-Felasife, thk. Ve tkd. Süleyman Dünya, Daru- l Maarif, Kahire trhsz.
________, Filozofların Tutarsızlığı, Çev., Mahmut Kaya-Hüseyin Sarıoğlu, İstanbul Klasik Yayınları., 2005.
NofalNabil, “'al-Ghazali', International Bureau of Education”, Vol. XXIII, no. 3/4, 1993.
Treiger, Alexander, Inspired Knowledge İn İslamicThouth Al Ghazali’sTheory Of Mystical Cognition And İts Avicennian Foundation, Routledge.
Vural, Mehmet, Gazzâlî Epistemolojisinde Sezgi ve İlham Tasavvuf Dergisi, Yıl; 3, Sayı; IX 2002.
Watt, Montgomery, Müslüman Aydın Gazzâlî Hakkında Bir
Araştırma çev. Hanfi Özcan, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, 2003.