Osmanlı Salnameleri ve Tarih Araştırmalarındaki Kaynak Olarak Önemi

Salname yıllık demektir. Osmanlı Devlet Salnameleri ilk defa 1847 yılında çıkarılmaya başlanmıştır. Daha sonra Bakanlık, vilayetler ve özel şahıslar tarafından da çıkarılarak türleri ve sayıları zamanla artmıştır. Osmanlı salnameleri içerik bakımından yayınlandığı tarihten bir yıl öncesine ait devletin ve vilayetlerin tarihi, coğrafyası, nüfusu, idari, askeri, hukuki teşkilatları ve ekonomik durumu, eğitim yapısıyla ilgili bilgi veren önemli kaynaklardır. Dolayısıyla son dönem Osmanlı Devleti ve şehir tarihi ile ilgili yapılan araştırmalarda (siyasi, askeri, ekonomik, sosyal, idari, teşkilat, diplomasi) gibi konularda titiz ve dikkatli kullanmak şartıyla başvurulması gereken önemli bir kaynaktır

Anahtar Kelimeler:

Salname, Osmanlı Devleti, Bakanlık, Vilayet

Salnames means annual. Otoman State salnames had begun in 1847 for first time. Afterwards types and numbers of salnames had been increased by ministry, provinces and private persons. The Otoman Salnames are an important source because of their contents which include the history, geography, population, managerial, military, judicial, economy, education status and social structure of state and provinces that are belong to before think bring out of salnames. Consequently, they are an important source that should be resorted with useing careful condition in Otoman State and city history research (political, military, economic, social, managerial, organization, diplomacy)

Keywords:

Salname, Ottoman State, Ministry, Province,

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi: 09-M-1263, Dosya=7, Gömlek=128O, Fon: Irade. Mesail-i mühimme.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; Dosya:158, Gömlek: 8187, Fon: İrade, Dahiliye. H.18-ZA-1263

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; D:1528 G:107 F: Dahiliye, Mektubi Kalemi. 26- ZA-1305.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; D:2595 G:26.14-S-1310

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; D:4 G: 48, F:Y. PRK. MK. H.28-R-1306

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; D.28 G:1311-S-037, F:İ.D. 07-S-1311

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; İrade-Dahiliye D:543,G:3777,5.04-B-1282(H).

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; D:543,G:37775. 04-B-1282(H).

Başbakanlık Osmanlı Arşivi;. D:297,G:18791, F:I.HR.29-B-1302(H).

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; H-17-S-1316, D:404, G.28, Fon: MaarifNezareti, Mektubi Kalemi

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; H.26-Z-1280 D:19, G: 40,F: TŞR. BNM.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; H.12-CA1283,D:554, G:3853, İ-DH.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; H.09-C- 1324. D:944,G:52 F: MT. MKT.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; .02/RA/1304(H), Dosya:1, Gömlek:49, Fon: Yıldız Evrakı, Maarif Nezareti.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; .21/L/ 1304 (H) , D:680,G:5, Fon: Maarif Nezare- ti, Mektubi Kalemi.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; 11/M/1312 (H) , D:261,G:2, Fon: Maarif Nezare- ti, Mektubi Kalemi.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; 24/L/1315 (H), D:388, G:43, Fon: Maarif Nezare- ti, Mektubi Kalemi.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; 25/L/1319 (H), D:604, G:22, Fon: Maarif Nezare- ti, Mektubi Kalemi.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi; 21/L/1320 (H), D:680, G:5, Fon: Maarif Nezareti, Mektubi Kalemi.

Bilgin Aydın, “Salnâme”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, cilt 32. s.52.

Çadırcı, Musa; Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri'nin Sosyal ve Ekono- mik Yapıları, Ankara, 1991.

Duman, Hasan, Osmanlı Yıllıkları, İslam Tarihi Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi, İstanbul 1982.

Düstur, tertip I. C.I, s.609.

Erünsal, İsmail, Osmanlıca Metinler ve Belgeler, İstanbul 1990,

Justin Mc Carthy, & J. Dennis Hyde; “Ottoman İmperial And Provincıal Salnâmes”, Middle East Studies Association, Bulletin C XIII/2 Newyork 1979, s.10.

Maarif salnâmesi, H.1316

Milli Nevsal, İstanbul R.1338 (1922) s. 25.

Palalı, İhan, XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında, ( Vilayet Salnamelerine ve Mahalli Kaynaklara Göre) Diyarbakır, 1869- 1905, Malatya İnönü Üniversitesi S.B.E., 1999. (Basılmamış doktora tezi).

Pakalın, M. Zeki, ""Salnâme", The Encylopedia Of İslam, V0I, III, Leiden 1995, s. 898.

Salnâme", Tarih Deyimleri Sözlüğü, C.III, s.106-107.

"Salnâme", İslam Ansiklopedisi C.10 s.134.

Yazıcı, Nesimi. “Tanzimat Dönemi Basını”, Tanzimat'ın 159. Yıldönümü Ulus- lararası Sempozyumu (31 Ekim-3 Kasım 1989), T.T.K, Ankara 1994.