HUCÛRÂT SURESİNİN ÖNE ÇIKARDIĞI ADAB-I MUAŞERET

Öz ÖZETKur’an’ın muhtelif surelerinde adab-ı muaşeretle ilgili çok sayıda ayet mevcuttur. Hadis bilginleri de, Hz. Peygamber'in bizzat yaşadığı ve ümmetine tavsiye ettiği adabı ve ahlâk kaidelerini ihtiva eden hadisleri, topladıkları hadis kitaplarında, "Kitâbu'lEdeb" ya da "Bâbu'lEdeb" gibi özel başlıklar altında bir araya getirmişlerdir. Şunu da söylemekte fayda vardır: Edep kurallarının büyük bir bölümü, Hz. Peygamber'in birer sünneti olduğu gibi, daha önce geçmiş olan peygamberlerin sünnetinden olan adab-ı muaşeret kuralları da vardır. “Adab"edeb kelimesinin çoğuludur. "Edeb", sözlük anlamı ile "terbiye", "utanma", "usul", "yol" ve "kaide” gibi anlamlara gelir. ”Muaşeret" ise “birlikte yaşayıp iyi geçinmek” demektir. Bir İslam ahlakı terimi olarak adab, “Göz önünde bulundurulması gerekli olan kaideler, usuller, ahlaken uyulması gereken hususlar, terbiye ve nezaket kuralları” anlamlarına gelir. Adab-ı muaşeret deyimi ise, topluluk içinde normal davranış şekilleri, insanların birbirleriyle geçinmeleri usulü, nezaket, terbiye ve görgü kuralları demektir.

Anahtar Kelimeler:

Hucurat, Adab, iman, milliyetçilik, adab-ı muaşeret

PDF

___

Alusi,Şhabu’d-Din Mahmud, Ruhu’l-Maanî, Beyrut, tarihsiz. Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Beyrut, 1985. Beydavî, Kadı Abdullah b. Ömer, Envarü’t-Tenzil, Mısır, 1985. Buhari, Muhammed b. İsmail, el-Camiu’s-Sahih, İstanbul, tarihsiz. Ebû Davud, Süleyman b. Eşa’s es-Sicistânî, Sünen, İstanbul, Tarihsiz. Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kura’n Dili, İstanbul, 1970. Fazlullah el-Cilâlî, Tevhidu Edebi’l-Müfred, Kahire, 1388. Gazalî, Muhanmmed, İhyauUlumi’d-Din, Mısır, 1356. İbn Hacer el-Askalanî, el-İsabe Fi Temyizi’s-Sahabe, Beyrut, tarihsiz. İbn Kesîr, Ebu’l-Fadl İsmail, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, Beyrut, 1987. İbnMaceh, Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî, Sünen, Mısır, tarihsiz. Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed, el-CamiuLi-Ahakami’l-Kur’an, Beyrut, tarihsiz. Malik b. Enes, el-Muvatta, Mısır, tarihsiz. Mevdudi, Tefhimü’l-Kur’an, Hilal yayınları, İst, 1995. Müslim b. Haccac, el-Camiu’s-Sahih (İmam Nevevi Şerhi ile birlikte), Beyrut, tarihsiz. Rağıb el-Isfahanî, Hüseyin b. Muhammed,Müfredatü’l-Kur’an, İstanbul, 1986. Razi, Fahruddin, Mefatihu’l-Ğayb, Tahran, tarihsiz. Said Nursî, Mektubat, Zehra Yayıncılık, İstanbul, 1998. Seyyid Kutub, Fi Zilali’l-Kur’an,Darü’ş-Şurûk, Beyrut, Tarihsiz. Şafii, Muhammed b. İdris, er-Risale, Kahire, 1979. Taberi, Muhammed b. Cafer,Camiu’l-Beyan Fi Tefsiri Âyi’l-Kur’an, Beyrut, 1975. Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. Musa, İstanbul, tarihsiz. Zemahşerî, el-Keşşaf, Tahran, tarihsiz. Zerkeşî, Bedrüddin, el-Burhan Fî Ulumi’l-Kur’an, Kahire, 19967.