Dünyada ve Türkiye'de Kirlilik İzinleri Piyasalarıve Çevre Sorunlarının Çözümünde Bu Piyasaların Etkinliği

İ ngilizce literatürde “tradable permits” olarak ifade edilen kavram, Türkçeye kirlilik izinleri piyasası, alınıp satılabilir izinler gibi farklı kelimelerle tercüme edilmiştir. Çevre politikası aracını ifade etmek için kullanılan “emission trading” ifadesi ise Türkçeye, emisyon ticareti veya salım ticareti olarak çevrilmektedir. Çevre sorunlarının çözümü için oluşturulan kirlilik izinleri piyasaları, sorunların çözümü için kullanılan ekonomik ve mali araçlardan birisidir. Kirlilik izinleri piyasası, önceden belirlenen optimal seviyedeki kirlilik miktarının, farklı yöntemlere göre kirleten firmalara dağıtılması ve bu kirletme izinlerinin alınıp satılabildiği bir piyasanın ortaya çıkmasının sağlanması olarak ifade edilebilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde hava kirliliğine yol açan gazların azaltılması için uygulanan emisyon ticareti, bu piyasaların dünyadaki ilkleri arasında yer almaktadır. Dünyada çevre sorunlarıyla mücadele aracı olarak en gelişmiş piyasa örneği, Avrupa Birliği Emisyon Kredi Ticaret Sistemi (AB EKTS)’dir. Türkiye’de ve bazı ülkelerde ise gönüllü karbon piyasaları bulunmaktadır. Bu makalede, en gelişmiş piyasa olması nedeniyle, Avrupa Birliği Emisyon Kredi Ticaret Sistemi (AB EKTS) uygulamasının çevre sorunlarının çözümünde etkin olup olmadığının bir değerlendirmesi yapılmıştır.

In English the term which is used to express “tradable permits” is translated into Turkish in different statements like “kirlilik izinleri piyasası” (pollution permit markets) or “alınıp satılabilir izinler” (commodity permits). The term “emission trading” that is used to state environmental politic tool is translated into Turkish as emisyon ticareti or salım ticareti. Pollution permit markets, established to solve environmental problems, are of the economic and financial instruments. Pollution permit markets can be expressed as to distribute the pollution to polluting firms in optimal levels according to various methods and to provide the establishment of a market where there is an availability of buying and selling of pollution permits. The emission trading in the USA that is used to reduce the gases which cause pollution is one of the first in this market. As an instrument to struggle with environmental problems the most developed market sample in the world is the EU Emission Credit Trading System (EU ECTS). In Turkey and some other countries though, there are voluntary carbon markets. In this article an evaluation has been made to check if EU Emission Credit Trading System – as it is the most developed market – is effective or not in means of a solution to environmental problems.

___

ARI, İzzet; (2010), İklim Değişikliği İle Mücadelede Emisyon Ticareti ve Türkiye Uygulaması, Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı Yayını.

BAILEY, Ian; (2010), “The EU Emissions Trading Scheme”, Climate Change, Cilt: 1 (OcakŞ ubat), s. 144-153.

BALDURSSON, Fridrik M., STURLUSON, Jon; (2011), “Fees and the Efficiency of Tradable Permit Systems: An Experimental Approah”, Environmental Resource Economics, Cilt: 48, s. 25-41.

BÖHRINGER, Christoph, ROSENDAHL, Knut; (2009), “Strategic Partitioning of Emission Allowances under the EU Emission Trading Scheme”, Resource and Energy Economics, Sayı: 31, s. 182-197.

BRANDT, U. Steiner, SVENDSEN, Gert Tinggaard; (2011), “A Project-based system for including farmers in the EU ETS”, Journal of Environmental Management, Cilt: 92, sayı:2 s. 1121-1127.

BREDIN, Don, MUCKLEY, Cal; (2011), “An Emerging Equilibrium in the EU Emissions Trading Scheme”, Energy Economics, Cilt: 33, s. 353-362.

CONNELLY, James ve SMITH, Graham; (1999), Politics and the Environment, Londra: Routletge.