TÜRKİYE’DE FUTBOL İKTİDARI VE FANATİZMİN KARİKATÜRLERDE YANSIMASI

Bugün milyonlarca kişiyi peşinden sürükleyen ve halen dünyada en fazla sporcusu ve seyircisi bulunan futbol, Türkiye’de oynanmaya başladığı günden itibaren daima önemli bir yer işgal etmiş, toplumda meydana gelen sosyoekonomik değişim ve dönüşümle birlikte kitle iletişim araçlarının da yardımıyla popüler kültürün, tüm manipülasyonlarına karşın, toplumsal praksis olma özelliğini hep korumuştur. Günümüzde artık futbol, taraftarların taşkınlıkları ve saldırganlıkla¬rı sonucu, şiddet, fanatiklik ve holiganizmle sosyal bir problem olarak ortaya çıkmaktadır. Bu makalenin genel amacı, futbol iktidarının futbol seyircisini fanatik davranışlara, şiddet ve saldırganlığa iten, kültürel, ekonomik ve politik toplumsal olguların sosyolojik ve psikolojik sebeplerle birlikte, futbol fanatizminin, ortaya çıkış nedenleri incelenerek, futbol terörünün azaltılması yönünde çözüm önerileri üretilmektedir.

___

  • Arıkan, A.N., Farklı Branşlardaki Spor Seyircilerinin Sosyo-Kültürel Profili ve İzleyicilik Durumları Üzerine Bir Araştırma, G.Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2000.
  • Bozdemir, M., Futbol Fanatizminin Sosyolojik Açıdan Tahlili., Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1998.
  • Çobanoğlu, Y., Spor Sosyolojisine Giriş, CBÜ BESYO, Manisa, 1997.
  • Huizinga, J., Homo Ludens, (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1995.
  • Kılcıgil. E., Sosyal Çevre-Spor İlişkileri, Bağıran Yayınevi, Ankara, 1985.
  • Murphy, P., Williams, J., Dunning, E., Football on trial, Spectator violence and development in the football world, Routledge, London, 1990.
  • Özcan, A.O., “Spor Felsefemiz ve Problemleri”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, İstanbul, 2001, s.91-200.
  • Sloan, L. R., The function and impact of sports for fans: A review of theory and contempo- rary research. In J. H. Goldstein (Ed.), “Sports, games and play: Social and psychological view- points”, Hillsdale, NJ, Laurence Erlbaum Associates, 1979, s. 219-262.