Metropolis akropolisinin kuzey yamacındaki kayalık bölümün hemen önünde bulunan Zeus Krezi­mos kutsal alanı, antik kentte yeri keşfedilen ilk kült merkezi olarak kabul edilmektedir. Kesin yeri henüz bilinmemesine karşın akropoliste olduğu düşünülen kentin tanrısı Ares’e ait kült merkezi ise bu durumda istisnai bir durum teşkil etmektedir. Ares’ten daha eski olan tek kült merkezi ise kente adını veren Ana Tanrıça’nın kutsal mağaralarıdır. Kentin 5 km dışında, Uyuzdere mevkiinde yer alan bu kutsal mağaralarda Ana Tanrıça’ya tapım Hıristiyanlık Dönemi’ne kadar sürmüştür.2015 yılında keşfedilen Zeus Krezimos kutsal alanındaki kazılarda stylobat (sütun taşıyıcı) bloklarının takip edilmesi sırasında bazıları yazıtlı olan sütunlar, bir sunak parçası ve bir heykel kaidesinin tespit edilmesi heyecan yaratmıştır. Sütunların taşıyıcı özelliklere sahip olup olmadığı henüz kesinlik kazanmamıştır. Avluyu çevreleyen sütun tamburlarında yer alan yazıtlı bölümler avluya bakacak şekilde düzenlenmiştir. Stylobat yüzeyine dikilen sütunların alt çapı yer yer dışarı taşmaktadır ve bu durum ikinci kullanım olma ihtimalini akla getirmektedir. Avlu yerel kireç taşı plakalarla kaplıdır. Bu alanda gerçekleştirilen bir sondaj çalışması sonucunda tabanın moloz taş ve mermer parçalarıyla doldurulduğu anlaşılmıştır. Ayrıca sütunların arkasında yer alan, kutsal alanının kuzey ve doğu bölümlerinde kült törenlerinde kullanılmış olabileceği düşünülen odalar ortaya çıkarılmıştır. Bununla beraber ana kayanın belirli bir bölümünün düzenli bir şekilde kesilerek mimari yapılanmayla iç içe geçmesi Metropolis’te şimdiye kadar karşılaşılmayan bir inşa tekniği olarak dikkat çekmektedir. Me­kânın Geç Antik Dönem’de düzenleme geçirdiğini gösteren mozaik taban, ince horasan harcıyla sıvanmış bir hazne veya su kanalı, küçük mekânlar ve Hıristiyan mezarları dikkat çekicidir. Yazıtlar üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda, bu alanın Metropolis’te daha önceden varlığı bilinen fakat yeri bilinmeyen Zeus Krezimos’a adanmış bir kült (tapınım) alanı olduğu anlaşılmıştır. Bu kültle beraber Metropolis’te tapım gören Hera ve Ares kültlerinin de yazıtlar aracılığıyla bilinmesine karşın şimdiye kadar hiçbirinin kentteki kesin yerlerinin saptanamamış olması bakımından Zeus Krezimos kült alanının bulunması, Metropolis’te bir kült alanın kesin yerinin ilk kez keşfi açısından büyük öneme sahiptir. Kutsal alanın büyük bir kayalık alanın hemen önünde ve kayaya entegre bir şekilde yapılması Anadolu’da erken çağlardan beri bilinen tanrı ve tanrıçalara dağlarda ve kayalık yüksek alanlarda tapınma geleneğinin bir devamı olarak Metropolis’te de kendini göstermektedir. Yazıtlar üzerinde yapılan çalışmalarda bu kültün su ile ilgili bir bağının olduğu kültte görevli memurlardan birinin Yunanca hydrobaphos sıfatından anlaşılmaktadır. Bu da bize kaya ve kayadan çıkan kaynak suyuyla ilişkili bir törensel ayin konusunda ipuçları sunmaktadır. Bugün kayalık alanda herhangi bir su kaynağına rastlanmasa da kültün aktif olduğu çağlarda böyle bir su kaynağının kayalık alandan çıktığı düşünülmektedir. Bu açıdan Zeus Krezimos epitetli kültün su, bereket ve bollukla ilişkili yerel bir kült olduğu düşünülmektedir. Kelime kökü açısından Krezimos epitetinin anlamı tam olarak anlaşılamamış olmakla birlikte Tegea, Sparta ve Argos sınırında yer alan Antik Kresion (Κρήσιον) Dağı ile ilişkilendirilebilir. Krezimos belki de Metropolis’e özgü yerel anlam taşıyan bir sıfattır. Latince kelime kökeni bakımından “crescere” yani bitkilerin ve yeşilliğin büyümesi anlamına gelen bir sıfat ile benzerlik taşıdığından, Metropolis’e bereket ve bolluk getiren koruyucu Zeus şeklinde açıklanma­ya çalışılmaktadır. Anadolu’da Zeus’un bereket ile bağlantılı olan benzer kültlerine rastlanması bu düşünceyi desteklemektedir.Zeus Krezimos kültünün Metropolis’e özgü olduğu yazıtlarla da desteklenmektedir. Kutsal alanda bulunan yazıtlı sütun tamburlarında burada görevli rahip ve rahibelerin isim listeleri yer almakta ve bu isimlerin birbiriyle akrabalık ilişkisi içerisinde olan kişilerden oluştuğu anlaşılmaktadır. Geçmiş yıllarda gerçekleştirilen çalışmalarda kentte varlığı bilinen Ares kültü ile ilişkili yazıtlı sütun tamburları bulunmuş, bu tamburlar üzerinde tıpkı Zeus Krezimos kutsal alanında olduğu gibi kült alanında görevli personelin isim listelerine yer verilmiştir. Zeus Krezimos kültü hiyerarşik olarak Ares kültünün gerisinde kalsa da her iki kutsal alanda görevli personelin isimlerine bakıldığında aynı aileye mensup kişiler oldukları ve bu durumu uzun süre kararlı bir şekilde sürdürdükleri anlaşılmaktadır. Aile bireyleri aile içerisindeki pozisyonlarını kültte de uygulamışlardır. Bu pozisyonlara göre bazıları rahip bazıları da daha sık biçimde “Odrogos” olarak görülür. Ailedeki kadınlar rahibe, hydrobaphos veya hizmetli olarak görevlendirilmişlerdir. “Hermas” epitetli görevlilerin de dini ritüel esnasında rahip olarak görev yaptığı düşünülmektedir.Yazıtların Türkçe Çevirileri:a. (1. Liste) Büyük Zeus Krezimos rahibi: Apollonius’un oğlu, Metrodoros’un torunu, Tertullianus. Rahibe: Rahibin annesi, Perigenis. Tertullianus’un kızı, Hydrobaphos, Moskhion. Hermas: Oikeios’un oğlu, Gaius. Memur(e): Synesis. Memurlar: Dionysios’un oğlu Oikeios, Demetrios, Titus Flavius Tatianos. Odrogos: Aleksandros.(2. Liste) Büyük (Zeus Krezimos) rahibi: Aleksimakhos’un torunu, Eilamoas’un oğlu, Menekration. Rahibe: Attalos’un kızı, (sc. rahibin) annesi, Attalis. Hermas: - -b. Büyük Zeus Krezimos rahibi: Artemidoros’un torunu, III. Attalos’un oğlu, Attalos. Rahibe: Rahibin annesi, Stratonike. Hermas: Claudius Nikephoros. Hydrobaphos, Paula. Memur(e): Rahibin yeğeni, Herais. Memurlar: Aleksandros, Rhodanthos, Trophimos, Artemas. Odrogos: Alexandros.c. Büyük (Zeus Krezimos) rahibi: - - , Ilamoas’ın oğlu, A-[ - -d. (Z. 4) - - Hydro]baphos - - (Z. 6) [Memur]lar: - - Alekssandro - - - Paramono - - -e. - - (Z. 3) Hermas: - - Hydro[baphos: Ap]phion. Memur(e): [ - - ] ia, Menogenes’in kızı. [Memur:] Onesimos III. Da-[ - - Od]rogos: Aleksandros.f. [Büyük Zeus Krezimos Tiberius Claudius rahibi]: [-’nın oğlu, Thallos; Rahibe -] [rahibin annesi, ais. Her]mas: [- - ’in oğlu], Artemas. Hydrobaphos [ - - -]. Mermur(e): Claudia Aleks[andra? - - Memur]lar: Tiberius Claudius Aleks[andros, rahibin oğlu (?) - - -]trios [ - - - .g. Büyük (Zeus Krezimos) rahibi: Eukrates’in torunu, Timagenes’in oğlu, Ti]magenes. [Rahibe]: (Ra­hip)[’in annesi, Polla. Her]mas: Apollonios III. Hydrobaphos Straton[is, Me]mure: Tykhe, Memur[lar: Ruf[us …]’un oğlu, Pri]migenes.h. Büyük.i. Büyük Zeus Krezimos rahibi: Agathopus’un oğlu, Tatianos. Hermas: Rahibin kardeşi, - -panos. Rahibe; Rahibin annesi, -a, Elpis. Hydrobaphos: Rahibin yeğeni, Memurlar ?: Menestheus’un oğlu …n. Büyük Zeus Krezimos rahibi ?, Menekrates’in oğlu; Rahibe Euemeria, Hydrobaphos …. Memurlar …. Hermes …; Odrogos, Aleksandros.p. Odr]ogo[ss. Büyük (Zeus Krezimos) rahibi Epiktetos’un oğlu, Metrodoros, Aleksandros. Rahibe: Rahibin annesi, Paranomos’un eşi, Thallusa. Hermas, Soteros. Hydrobaphos, Maxima. Memurlar: Asiatike ve Athenagoras. Odrogos, Aleksandros.t. Büyük Zeus rahibi Abaskantos II. Rahibe: Rahibin annesi, Myrtos. Hermas, Soter. Hydrobaphos, Rahibin kız kardeşi, Myrtos. Memur(e): Kharitos. Memurlar: Glykon, Apellas, Zotikos. Odrogos, Aleksandros.u. Büyük Zeus (Krezimos) için Zotas’ın oğlu, Diopompos, Arkhelaos rahip olarak bunu diktirdi.

The sacred site of Zeus Krezimos, just in front of the rocky part of the northern slope of the Metropolis acropolis, is considered to be the first cult center discovered in the ancient city. Although the exact location of the cult center of Ares, the god of the city, is unknown, it is thought to be on the acropolis in an exceptional situation. The only cult centers older than dedicated to Ares are the sacred caves of the Mother Goddess, whose name was given to the city. In these sacred caves located in Uyuzdere, 5 km outside the city, the Mother Goddess was worshiped until the advent of Christianity.During the excavation consequent upon the stylobate blocks discovered in 2015, in excavations at the sacred site of Zeus Krezimos, the discovery of an inscribed columns, a part of an altar and a sculpture base caused an excitement. It is not yet certain whether the columns had capitals. The inscribed sections on the column drums surrounding the courtyard are arranged in a way to face the courtyard. The base diameter of the columns erected on the surface of the stylobate extends out at some places, suggesting the possibility of a second function. The courtyard is covered in local limestone slabs. As a result of a trench opened in this area, it was understood that the floor was in-filled with rubble and marble pieces. In addition, rooms that were thought to have been used in cult ceremonies in the northern and eastern parts of the sanctuary, which is located behind the columns, were uncovered. Further, a certain area of the main rock was cut in a regular fashion and the fact that this is interconnected with the architectural structure is an example of a construction technique that has not been found elsewhere in Metropolis to date. As a result of the studies conducted on the inscriptions, it was understood that this area was a cult area dedicated to Zeus Krezimos. This cult area was known to exist at Metropolis but its exact location was unknown. The discovery of the Zeus Krezimos cult area in Metropolis is of great importance, inasmuch as the cults of Hera and Ares worshipped in Metropolis, which are also known from inscriptions but their locations have not yet been found. The fact that this sacred area was built right in front of a large rocky area and integrated with the rock also shows the cult at Metropolis was a continuation of the ancient tradition in Anatolia of worshiping the gods and goddesses on mountains and in rocky high lands. In studies conducted on the inscriptions, this cult was also understood to have had a connection with water due to the hydrobaphos attribute recorded of one of the civil servants working in the cult. This provides us with clues about a ceremonial ritual associated with rocks and the spring water from them. Today, although there is no water source in this rocky area, it is thought that such a source of water emerged from the rocky area at the time when the cults were still active. Consequently, the cult with Zeus Krezimos epithet is thought to have been a local cult associated with fertility and abundance.The fact that the Zeus Krezimos cult was specific to Metropolis is supported by the epigraphic evidence. The inscribed column drums in the sacred area carry lists of the names of the priests serving here. In past years, inscribed column drums relating to the Ares cult known to exist in the city were found, and on these drums the name lists of people serving in the cult area as well as those in the sanctuary of Zeus Krezimos were included. The cult of Zeus Krezimos was behind that of Ares in the hierarchy, but nevertheless families were active in it, those whose family heads were ambitious for themselves and their relatives put them into positions within the cult. There existed personal connections to other cults, some at the level of the priests, more often on the level of the Odrogos. The women of the families – with the function of priestess, of the hydrobaphos and the female servant – were subordinate, but still prominent. Also in this cult no wife was allowed in the position of the priestess. The priest “Hermas” and the hydrobaphos are propria of the cult.