KÖY SEYİRLİK OYUNLARI’NIN TEKNİK ÖZELLİKLERİ

ÖZET İnsanlığın varoluşundan beri insan yaşamını destekleyen tiyatro sanatı, günümüze kadar bu desteği sürdürmeye devam etmiştir. Birçok türü olan tiyatro, dünya üzerinde toplumlara yol göstermiştir. Yaşamsal gerçeklere göre şekillenen, çağın gerekliliklerini gözönünde bulundurarak, inanç, gelenek, iklim şartları ve coğrafi özellikleri malzeme alarak topluma ışık tutar. Ortaya çıkışı çok eski olana Köy Seyirlik Oyunları binlerce yıl öncesinden başlayarak günümüze kadar ulaşan önemli bir tiyatro türüdür. Çok tanrılı dinler döneminden günümüze ulaşan Köy Seyirlik Oyunları, köylünün tarım ve hayvancılık alanında bereketin artması için oluşturdukları ritüellerin dramatik şekle bürünmesidir. Köylü bu ritülleri gerçekleştirdiğinde tanrıların onlara bereket sunacağını umut eder.  Köy Seyirlik Oyunlarının Teknik Özellikleri birkaç ana başlık altında toplanılabilir. Bunlar, Köy Seyirlik Oyunlarında Metinlerin yapısı, Oyunların Oynanışı-Yönetici, Oyun Yeri, Sahne Etmenleri, müzik ve Dans.  Belirli bir izlekte oynanan ancak yazılı metni olmayan Köy Seyirlik Oyunları, seyircinin de bildiği konuları ele alarak ve seyirciyi de aktif hale getirerek oyunun içine çeker. Oyuncuları profesyonel olmayan, taklit ve öykünün var olduğu Köy Seyirlik Oyunları, köyde bir alanda, köy evinde ya da uygun bir yerde seyirci ortasında oynanır. Dönem şartlarına göre basit olan kostüm, aksesuar kullanılır. Abartılı makyaj ile oyuncular ilkel ancak pratik yöntemlerle seyirci karşısına çıkar.  Köy Seyirlik Oyunları dramatik kavramları içinde barındıran, müziğin ve dansın etkin olarak kullanıldığı oyun türüdür.

___

  • AND Metin, Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara, 1972
  • AND Metin, "Dramatik Köylü Oyunları Açısından Muharrem, Aşure ve Taziye", Ankara Üniversitesi DTCF Tiyatro Araştırmaları Dergisi. Dramatik Köylü Oyunları Özel Sayısı, Ankara, 1975
  • AND Metin, Türk Tiyatrosunun evreleri, Turhan Kitabevi, Ankara, 1983
  • AND Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1985
  • ARTUN Erman, Seyirlik Köy Oyunları Ve anonim Halk Edebiyatı Araştırmaları T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul, 2008
  • BAYKURT Şerif, Türkiye’de Folklor, Kalite Matbaası, Ankara, 1976
  • DÜZGÜN Dilaver, Erzurum Köy Seyirlik Oyunları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999
  • ELÇİN Şükrü, Anadolu Köy Ortaoyunları ( Köy Tiyatrosu), Ankara,1977
  • KARADAĞ Nurhan, Köy Seyirlik Oyunları, Türkiye İş Bankası yayınları, Ankara, 1978
  • NUTKU Özdemir, IV. Mehmet’in Edirne Şenliği, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1972
  • TEKEREK Nurhan, Köy Seyirlik Oyunları, Mitos Boyut Yayınları, İstanbul, 2008
  • TUNCAY Murat, "Köy Seyirlik Oyunlarına Tiyatrobilimsel Bir Yakla¬şım," Halk Kültürü, Edebiyat Cephesi Gazetesi, İstanbul, 1984
  • YÜCEL Ayşe, ÇETİN İsmet, YAKICI Ali, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999