Mengücekliler’in başkenti Kemah’ta ilk inşa edilen caminin kalede olması kuvvetle muhtemeldir. Ancak bu cami ya da camiler hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi kayıtlı değildir. Kalede bir caminin varlığı ilk olarak XVI. yüzyıla ait Osmanlı kayıtlarında karşımıza çıkar. Bahsi geçen bu yapının Mengücekli döneminden kalıp kalmadığı ise bilinememektedir. XVII. yüzyıla gelindiğinde kaledeki ibadethanelerden bahseden en önemli eser Evliya Çelebi’ye ait Seyahatname’dir. Kaledeki kazılarla temel seviyesinde ortaya çıkarılan Bey Camii’nin Mengücekliler döneminde inşa edildiği düşünülmektedir. Bey Camii’nin Kemah’taki ilk cami olma ihtimalinin oldukça yüksek olmasına rağmen, Kemah ve çevresi için ilk akla gelen örnek hiç şüphesiz Gülabi Bey Camii’dir. Ahşap destekli ve ahşap örtülü bu cami, ilçe geneli için adeta bir model olmuştur. Kemah’ın köylerindeki neredeyse bütün camiler Gülabi Bey Camii’nin küçük ölçekli çeşitlemeleridir. Çalışmamda Kemah’taki cami mimarisinin genel özelliklerini Gülabi Bey Camii’nden yola çıkarak özetlemeye çalıştım. Makale metni tarafımın hazırladığı “Ortaçağdan Günümüze Kemah ve Köylerindeki Kültür Varlıkları adlı Doktora tezinden derlenmiştir.