Türkiye’de Sınır ve Sınır Bölgeleri Çalışmaları: Eleştirel Bir Değerlendirme / Border and Borderland Studies in Turkey: A Critical Evaluation

Ulus-devletlerin inşa süreçlerinde politik kara sınırları iktidarın sembolü ve kurulduğu alanlar ve aynı zamanda tahayyül edilen ulusun sınırlarının somut formları oldular. Politik kara sınırları sınır insanlarının gündelik hayatlarında sayısız kopuş, ayrılık, kayıp, sınır geçişleri, kaçakçılık, mahkûmiyet, özlem ve ölüm hikâyelerinin ortaya çıkmasına neden oldu. Özellikle 2000’li yıllarda Türkiye’de belirmeye başlayan sınır ve sınır bölgeleri çalışmaları genel olarak Cumhuriyet’in kurulma sürecinde yapılan sınır belirleme antlaşmaları, ekonomi, ticaret, yönetim/idare ve güvenlik gibi konular üzerine yoğunlaşmışlardır. Bu çalışma, ihmal edilmiş bu araştırma alanında kapsamlı antropolojik araştırmalara acil ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapmakta ve bu çalışmaların meselenin farklı boyutlarını anlamamıza nasıl yardımcı olacağına işaret etmektedir.Anahtar Kelimeler: Politik kara sınırları, sınır çalışmaları, Türkiye’nin sınırları, tarih, toplum ve hafıza.

-

In the process of formation of nation-states political territorial borders have become sites and symbols of power and also concrete forms of boundaries of the imagined nation. Political territorial borders have led to production of numerous stories of separation, loss, border crossings, smuggling, banditry, yearning and death in the everyday life of border people. The studies on Turkish borders and borderlands started to appear mostly in the 2000s with a particular focus on the issues of border treaties and determinations during the foundation of the Republic, economy, trade, administration and security. As a critical evaluation, this work addresses an urgent need for conducting comprehensive anthropological studies on this neglected field and points out how these studies might facilitate our understanding of different aspects of the research subject

___

  • Abdulla, N. (2010). İmparatorluk, Sınır ve Aşiret: Kürdistan ve 1843-1932 Türk-Fars Sınır Çalışması. İstanbul: Avesta.
  • Afrakhteh, H. (2006). The problems of regional development and border cities: A case study of Zahedan, Iran. Cities, vol. 23 (6): 423-432.
  • Agnew, J. (2007). No Borders, No Nations: Making Greece in Macedonia. Annals of the Association of American Geographers, vol. 97 (2): 398–422.
  • Akyüz, L. (2013). Ethnicity and Gender Dynamics of Living in Borderlands: The Case of Hopa-Turkey. Yayımlanmamış doktora tezi. ODTÜ SBE, Sosyoloji ABD, Ankara.
  • Altunyuva, F. (2008). Türkiye'nin Sınır Yönetiminin Avrupa Birliği’ne Uyumu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Alvarez, R. R. (1995). The Mexican-US Border: The Making of an Anthropology of Borderlands. Annual Review of Anthropology, 24: 447-470.
  • Anderson, M. (1999). Frontiers: Territory and State Formation in the Modern World. Oxford: Polity.
  • Anderson, J., O'Dowd, L. ve Wilson, T. M. (2003). Culture and Cooperation in Europe's Borderland (European Studies 19). New York: Rodopi.
  • Anderson, J. ve O'Dowd, L. (1999). Borders, Border Regions and Territoriality: Contradictory Meanings, Changing Significance. Regional Studies, 33 (7): 593- 604.
  • Andreas, P. (2013). Smuggler Nation: How Illicit trade made America. New York: Oxford University.
  • Andreas, P. (2000). Border Games: Policing the U.S.-Mexico Divide. Ithaca: Cornell University.
  • Abdulla, N. (2010). İmparatorluk, Sınır ve Aşiret: Kürdistan ve 1843-1932 Türk-Fars Sınır Çalışması. İstanbul: Avesta.
  • Afrakhteh, H. (2006). The problems of regional development and border cities: A case study of Zahedan, Iran. Cities, vol. 23 (6): 423-432.
  • Agnew, J. (2007). No Borders, No Nations: Making Greece in Macedonia. Annals of the Association of American Geographers, vol. 97 (2): 398–422.
  • Akyüz, L. (2013). Ethnicity and Gender Dynamics of Living in Borderlands: The Case of Hopa-Turkey. Yayımlanmamış doktora tezi. ODTÜ SBE, Sosyoloji ABD, Ankara.
  • Altunyuva, F. (2008). Türkiye'nin Sınır Yönetiminin Avrupa Birliği’ne Uyumu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Alvarez, R. R. (1995). The Mexican-US Border: The Making of an Anthropology of Borderlands. Annual Review of Anthropology, 24: 447-470.
  • Anderson, M. (1999). Frontiers: Territory and State Formation in the Modern World. Oxford: Polity.
  • Anderson, J., O'Dowd, L. ve Wilson, T. M. (2003). Culture and Cooperation in Europe's Borderland (European Studies 19). New York: Rodopi.
  • Anderson, J. ve O'Dowd, L. (1999). Borders, Border Regions and Territoriality: Contradictory Meanings, Changing Significance. Regional Studies, 33 (7): 593- 604.
  • Andreas, P. (2013). Smuggler Nation: How Illicit trade made America. New York: Oxford University.
  • Andreas, P. (2000). Border Games: Policing the U.S.-Mexico Divide. Ithaca: Cornell University.
  • Andreas, P. ve Snyder, T. (2000). The wall around the West: State Borders and immigration controls in North America and Europe. Lanham: Rowman and Littlefield.
  • Aras, R. (2014). Antropolojinin Yeni Öznesi Olarak Kürtler. Türkiye’de Sosyo- Kültürel Antropoloji ve Disiplinlerarası Yaklaşımlar, içinde. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Armstrong, W. (2003). Culture, Continuity and Identity in the Slovene-Italian Border Region. Culture and Cooperation in Europe's Borderland (European Studies 19). Edited by J. Anderson, L. O'Dowd, ve T. M. Wilson, pp. 145- 169(25).
  • Arreola, D. D. ve Curtis, J. R. (1993). The Mexican Border Cities: Landscape Anatomy and Place Personality. Tucson: The University of Arizona.
  • Aslan, M. (2009). Kürt Sineması: Yurtsuzluk, Sınır ve Ölüm. İstanbul: Agora.
  • Assmuth, L. (2003). Nation Building and Everyday Life in the Borderlands between Estonia, Latvia and Russia. European Journal of Anthropology, Vol. 41: 59-69.
  • Atay, E. (2005). Türkiye ve Balkan Ülkeleri Arasında Sınır ve Sınır Ötesi Ticaret Üzerine Bir Uygulama. Yayımlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi SBE, İktisat ABD, İstanbul
  • Ateş, S. (2013). The Ottoman-Iranian Borderlands: Making a Boundary, 1843-1914. New York: Cambridge University.
  • Atlı, Ş. (2012). AB’ye Uyum Sürecinde Türkiye’nin Sınır Yönetimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yalova Üniversitesi SBE, Uluslararası İlişkiler ABD.
  • Atmaca, M. (2013). Politics of Alliance and Rivalry on the Ottoman-Iranian Frontier: The Babans (1500-1851). Yayımlanmamış doktora tezi. Albert Ludwigs University of Freiburg.
  • Balibar, E. (2005). World Borders, Political Boundaries. Alteridades, 15: 30.
  • Bateman, R. (2006). Iraq and the Problem of Border Security. The SAIS Review of International Relations, Vol. 26 (1): 41-47.
  • Beck, J. M. (2008). Has the Basque borderland become more Basque after opening the Franco-Spanish border?. National Identities, 10 (4): 373-388.
  • Benli, A. O. (2004). Komşu ve Yakın Pazarlar. Dış Ticaret Güncel, İGEME.
  • Bornstein, A. S. (2001). Enforcement in Daily Life: Palestinian Day Laborers and Entrepreneurs Crossing the Green Line. Human Organization, 60 (3): 298-307.
  • Boyarin, J. (1994). Space, Time and Politics of Memory. Remapping Memory, the Politics of Timespace, içinde. J. Boyarin (ed.). Minneapolis: Uni. of Minnesota.
  • Bozcalı, F. (2011). The Illegal Oil Trade along Turkey’s Borders. Middle East Report Vol. 41 Winter (MER 261-Illicit Crossings).
  • Casey, E. (1998). The Fate of Place: A Philosophical History. Berkeley: University of California.
  • Chatty, D. ve L. H., Gillian (ed.) (2005). Children of Palestine: Experiencing Forced Migration in the Middle East. Berghahn Books.
  • Clifford, J. ve Marcus, G. (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. Berkeley: University of California.
  • Clifford, J. (1988). The Predicament of Culture. Cambridge: Harvard University.
  • Cohen, A. P. (ed.) (1999). Signifying Identities: Anthropological perspectives on Boundaries and Contested Values. London, New York: Routledge.
  • Çelik, K. (1989). Sarp Sınır Kapısının Fonksiyonları ve Ulaştırma Sektörüne Etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. KTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Danış, D. ve Soysüren, İ. (2014). Sınır ve Sınırdışı: Türkiye’de Yabancılar, Göç ve Devlete Disiplinlerarası Bakışlar. İstanbul: Notabene.
  • Donnan, H. ve Wilson, T. M. (Eds.) (2012). A Companion to Border Studies. Wiley- Blackwell.
  • Donnan, H. ve Wilson, T. M. (1999). Borders: Frontiers of Identity, Nation and State. Oxford: Berg.
  • Donnan, H. ve Wilson, T. M. (1994). An Anthropology of Frontiers. Lanham, MD: University Press of America.
  • Doru, E. (2012). The Role of Europeanization on the Establishment of the Future Turkish Border Guard. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir Ekonomi Üniversitesi SBE, İzmir.
  • Dönmez, G. (2010). 21. Yüzyılda Değişen Sınır Algısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE, Uluslararası İlişkiler ABD, İstanbul.
  • Dursun, D. (2007). Cross-Border Co-Operation as a Tool to Enhance Regional Development: The Case of Hopa-Batumi Region. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. METU, Graduate School of Social Sciences, Department of Urban Policy Planning and Local Governments, Ankara.
  • Ergenler, G. G. U. (2012). Sınır Bölgelerinde Girişimcilik ve Yerel Gelişme: Keşan Örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İTÜ, FBE, Şehir ve Bölge Planlama ABD, İstanbul.
  • Fabian, J. (1983). Time and the Other. How Anthropology Makes its Object. New York: Columbia University.
  • Fabian, J. (1986). Language and Colonial Power. Cambridge: Cambridge University.
  • Fabian, J. (1995). Ethnographic Misunderstanding and the perils of context. American Anthropologist, 97(1): 41-50.
  • Güllülü, U. ve diğerleri. (2006). Gürbulak Dilucu ve Türközü Sınır Kapılarından Geçiş Yapan Kişilerin Bu Kapılardan Gerçekleştirilen Ticaretin Boyutu ile İlgili Bilgi Düşünce ve Tutum Araştırması. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Araştırma Projesi.
  • Grant, S. ve Nugent, S. (2003). Makuxi and Wapishana Indians on the Brazil- Guyana Border. Critique of Anthropology, 23: 4.
  • Chatty, D. ve L. H., Gillian (ed.) (2005). Children of Palestine: Experiencing Forced Migration in the Middle East. Berghahn Books.
  • Clifford, J. ve Marcus, G. (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. Berkeley: University of California.
  • Clifford, J. (1988). The Predicament of Culture. Cambridge: Harvard University.
  • Cohen, A. P. (ed.) (1999). Signifying Identities: Anthropological perspectives on Boundaries and Contested Values. London, New York: Routledge.
  • Çelik, K. (1989). Sarp Sınır Kapısının Fonksiyonları ve Ulaştırma Sektörüne Etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. KTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Danış, D. ve Soysüren, İ. (2014). Sınır ve Sınırdışı: Türkiye’de Yabancılar, Göç ve Devlete Disiplinlerarası Bakışlar. İstanbul: Notabene.
  • Donnan, H. ve Wilson, T. M. (Eds.) (2012). A Companion to Border Studies. Wiley- Blackwell.
  • Donnan, H. ve Wilson, T. M. (1999). Borders: Frontiers of Identity, Nation and State. Oxford: Berg.
  • Donnan, H. ve Wilson, T. M. (1994). An Anthropology of Frontiers. Lanham, MD: University Press of America.
  • Doru, E. (2012). The Role of Europeanization on the Establishment of the Future Turkish Border Guard. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir Ekonomi Üniversitesi SBE, İzmir.
  • Dönmez, G. (2010). 21. Yüzyılda Değişen Sınır Algısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE, Uluslararası İlişkiler ABD, İstanbul.
  • Dursun, D. (2007). Cross-Border Co-Operation as a Tool to Enhance Regional Development: The Case of Hopa-Batumi Region. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. METU, Graduate School of Social Sciences, Department of Urban Policy Planning and Local Governments, Ankara.
  • Ergenler, G. G. U. (2012). Sınır Bölgelerinde Girişimcilik ve Yerel Gelişme: Keşan Örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İTÜ, FBE, Şehir ve Bölge Planlama ABD, İstanbul.
  • Fabian, J. (1983). Time and the Other. How Anthropology Makes its Object. New York: Columbia University.
  • Fabian, J. (1986). Language and Colonial Power. Cambridge: Cambridge University.
  • Fabian, J. (1995). Ethnographic Misunderstanding and the perils of context. American Anthropologist, 97(1): 41-50.
  • Güllülü, U. ve diğerleri. (2006). Gürbulak Dilucu ve Türközü Sınır Kapılarından Geçiş Yapan Kişilerin Bu Kapılardan Gerçekleştirilen Ticaretin Boyutu ile İlgili Bilgi Düşünce ve Tutum Araştırması. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Araştırma Projesi.
  • Grant, S. ve Nugent, S. (2003). Makuxi and Wapishana Indians on the Brazil- Guyana Border. Critique of Anthropology, 23: 4.
  • Green, S. (2005). Notes from the Balkans: Locating Marginality and Ambiguity on the Greek-Albanian Border. Princeton University.
  • Güner, S. (2006). Türkiye Sigara Sektöründe Kaçakçılığın Yeri. Gümrük Dünyası, Kış, Sayı: 48.
  • Haller, D. ve Donnan, H. (2000). Borders and Borderlands: An Anthropological Perspective. Special Issue of Ethnologia Europea 30:2. Musuem Tusculanum.
  • Hamelink, W. ve Barış, H. (2014). Dengbejs on Borderlands: Borders and the State as seen through the Eyes of Kurdish singer-poets. Kurdish Studies, vol. 2 (1): 34-60.
  • Hurşîd, M. (1997). Seyâhatnâme-i Hudûd. Mehmed Hurşîd [Paşa], (A. Eser, çev.). İstanbul: Simurg.
  • İstanbul Ticaret Odası. (2008). Türkiye’de Sınır Ticaretinin Gelişimi ve Mevcut Durumu. Yayına hazırlayanlar M. Tan ve F. Altundal. İstanbul: İTO.
  • Jones, R. (2012). Border Walls – Security and the War On Terror in the United States, India and Israel. London and New York: Zed Books.
  • Jorum, E. (2006). “The October 1998 Turkish-Syrian Crisis in Arab Media”, State Frontiers: Borders and Boundaries in the Middle East, içinde. Editör: Inga Brandell. London: I. B. Tauris, s. 159-186.
  • Kara, M. (2005). Ekonomik Etkileri Açısından Türkiye'deki Sınır Ticaretinin Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 7, Sayı 3.
  • Karabulut, K., Özdemir, D., Eşsiz, F. P., Yalçın, A. ve Bedir, S. (2011). Türkiye- Ermenistan Sınır Kapıları Sorunsalı: Ekonomik Analiz. İstanbul: Nobel.
  • Karabulut, K. (2005). 1990 Sonrası Gelişmelerle Kars-Ardahan-Iğdır Üçgeni. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 19, Sayı 1: 133-150.
  • Klein, J. (2013). Hamidiye Alayları: İmparatorluğun Sınır Boyları ve Kürt Aşiretleri. İstanbul: İletişim.
  • Kocabaş, M. A. (1997). Türkiye-Suriye Sınır Tespiti ve Tartışmalar 1918-1923. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
  • Kuran, B. S. (2006). Türkiye’nin Sınır Komşuları ile Ticari İlişkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi SBE, İktisat ABD İktisat Politikası Bilim Dalı, İstanbul.
  • Louie, M. C. Y. (2001). Sweatshop Warriors: Immigrant Women Workers Take on the Global Factory. Cambridge: South End.
  • Lundgren, A. (2006). “Defending through Violation: Ankara’s Contradictory Strategies over the Turkish-Iraqi Border”, State Frontiers: Borders and Boundaries in the Middle East, içinde. Editör: Inga Brandell. London: I. B. Tauris, s. 101-122.
  • Marcus, G. ve Fisher, M. (1986). Anthropology as a Cultural Critique. Chicago: University of Chicago.
  • Martinez, O. J. (1994). Border People: Life and Society in the U.S.-Mexico Borderlands. Tucson: The University of Arizona.
  • Micallef, R. (2006). “Hatay Joins the Motherland”, State Frontiers: Borders and Boundaries in the Middle East, içinde. Editör: Inga Brandell. London: I. B. Tauris, s. 141-158.
  • Nar, M. Ş. (2012). Kültürel Örgütlenmenin Antropolojik Temelleri: Akçakale ve Reyhanlı ilçeleri Sınır Köylerinin Sosyal Antropolojik açıdan Karşılaştırmalı Analizi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi SBE, Ankara.
  • Narayan, K. (1993). How Native is a ‘Native’ Anthropologist’. American Anthropologist, 95 (3): 671-686.
  • Navarro, S. A. (2003). Border Narratives: The Politics of Identity and Mobilization. Latin American Politics and Society, 45 (3): 129-139.
  • Ongun, F. G. (2009). Türkiye Kara Sınır Kapılarının Yap İşlet Devret Modeli ile Modernizasyonu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesitesi, SBE İşletme ABD.
  • Orhan, O. Z. (2014). Sınır Ticaretinin Türkiye Ekonomisine Etkileri. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Özcan, M. (2003). Sorunlu Miras Irak. İstanbul: Küre.
  • Özcan, M. (2002). Border Concept and the Middle Eastern Borders: The Case of Iraq. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.
  • Özdemir, N. (1993). Türk-Yunan Sınır Münasebetleri 1829-1923. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü.
  • Özgen, H. N. (2003). Toplumsal Hafızanın Hatırlama ve Unutma Biçimleri: Van- Özalp ve 33 Kurşun Hadisesi. TÜSTAV.
  • Özgen, H. N. (2005). Sınırın İktisadi Antropolojisi; Suriye ve Irak Sınırlarında İki Kasaba. Türkiye’de Antropoloji içinde. İstanbul: Epsilon.
  • Özgen, H. N. (2007). Sınır, Devlet, Aşiret: Aşiretin Etnik Bir Kimlik Olarak Yeniden İnşası. Toplum ve Bilim, 108: 239–261.
  • Özgen, H. N. (2011). Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşundan Günümüze; Coğrafya Ders Kitaplarında Vatanın Sonu Gelmez Kurguları. Toplum ve Bilim 121: 24-42.
  • Öztürk, N. (2006). Türkiye'de Sınır Ticaretinin Gelişimi, Ekonomik Etkileri, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 3.
  • Parla, A. (2011). Labor migration, ethnic kinship, and the conundrum of citizenship in Turkey. Citizenship Studies, Vol.15, No.3-4, 57-470.
  • Parla, A. (2009a). Remembering across the Border: Postsocialist Nostalgia among Turkish Immigrants from Bulgaria. American Ethnologist, Vol.36, No.4, 750-767.
  • Parla, A. ve Kasli, Z. Ü. (2009b). Broken Lines of II/Legality and the Reproduction of state Sovereignty: the Impact of Visa Policies on Immigrants to Turkey from Bulgaria. Alternatives: Global, Local, Political, vol. 34 (2): 203-227.
  • Parla, A. (2003). Marking Time along the Bulgarian-Turkish Border. Ethnography 4:4.
  • Rosaldo, R. (1989). Culture and Truth. Boston: Beacon.
  • Ruiz, V. L. (Ed.) (2000). Las Obreras: Chicana Politics of Work and Family. Los Angeles: UCLA Chicano Studies Research Center.
  • Micallef, R. (2006). “Hatay Joins the Motherland”, State Frontiers: Borders and Boundaries in the Middle East, içinde. Editör: Inga Brandell. London: I. B. Tauris, s. 141-158.
  • Nar, M. Ş. (2012). Kültürel Örgütlenmenin Antropolojik Temelleri: Akçakale ve Reyhanlı ilçeleri Sınır Köylerinin Sosyal Antropolojik açıdan Karşılaştırmalı Analizi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi SBE, Ankara.
  • Narayan, K. (1993). How Native is a ‘Native’ Anthropologist’. American Anthropologist, 95 (3): 671-686.
  • Navarro, S. A. (2003). Border Narratives: The Politics of Identity and Mobilization. Latin American Politics and Society, 45 (3): 129-139.
  • Ongun, F. G. (2009). Türkiye Kara Sınır Kapılarının Yap İşlet Devret Modeli ile Modernizasyonu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesitesi, SBE İşletme ABD.
  • Orhan, O. Z. (2014). Sınır Ticaretinin Türkiye Ekonomisine Etkileri. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Özcan, M. (2003). Sorunlu Miras Irak. İstanbul: Küre.
  • Özcan, M. (2002). Border Concept and the Middle Eastern Borders: The Case of Iraq. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.
  • Özdemir, N. (1993). Türk-Yunan Sınır Münasebetleri 1829-1923. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü.
  • Özgen, H. N. (2003). Toplumsal Hafızanın Hatırlama ve Unutma Biçimleri: Van- Özalp ve 33 Kurşun Hadisesi. TÜSTAV.
  • Özgen, H. N. (2005). Sınırın İktisadi Antropolojisi; Suriye ve Irak Sınırlarında İki Kasaba. Türkiye’de Antropoloji içinde. İstanbul: Epsilon.
  • Özgen, H. N. (2007). Sınır, Devlet, Aşiret: Aşiretin Etnik Bir Kimlik Olarak Yeniden İnşası. Toplum ve Bilim, 108: 239–261.
  • Özgen, H. N. (2011). Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşundan Günümüze; Coğrafya Ders Kitaplarında Vatanın Sonu Gelmez Kurguları. Toplum ve Bilim 121: 24-42.
  • Öztürk, N. (2006). Türkiye'de Sınır Ticaretinin Gelişimi, Ekonomik Etkileri, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 3.
  • Parla, A. (2011). Labor migration, ethnic kinship, and the conundrum of citizenship in Turkey. Citizenship Studies, Vol.15, No.3-4, 57-470.
  • Parla, A. (2009a). Remembering across the Border: Postsocialist Nostalgia among Turkish Immigrants from Bulgaria. American Ethnologist, Vol.36, No.4, 750-767.
  • Parla, A. ve Kasli, Z. Ü. (2009b). Broken Lines of II/Legality and the Reproduction of state Sovereignty: the Impact of Visa Policies on Immigrants to Turkey from Bulgaria. Alternatives: Global, Local, Political, vol. 34 (2): 203-227.
  • Parla, A. (2003). Marking Time along the Bulgarian-Turkish Border. Ethnography 4:4.
  • Rosaldo, R. (1989). Culture and Truth. Boston: Beacon.
  • Ruiz, V. L. (Ed.) (2000). Las Obreras: Chicana Politics of Work and Family. Los Angeles: UCLA Chicano Studies Research Center.
  • Saldivar-Hull, S. (2000). Feminism on the Border: Chicana Gender Politics and Literature. Berkeley, CA: U California.
  • Salter, M. (2008). When the Exception Becomes the Rule: Borders, Sovereignty and Citizenship. Citizinship Studies 12: 365-380.
  • Salter, M. (2006). The Global Visa Regime and the Political Technologies of International Self: Borders, Bodies and Biopolitics. Alternatives 31: 167-189.
  • Savaşeri, İ. U. (2014). AB Entegre Sınır Yönetiminin Türkiye'nin Sınır Güvenliğine etkisi ve Yeniden Yapılandırma Çalışmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Harp Akademileri Komutanlığı Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler ABD.
  • Seçen, Ş. (2006). Dünyada ve Ülkemizde Sınır ve Kıyı Ticareti. Hazine ve Dış Ticaret Dergisi, Sayı 47, Eylül 1993/318.
  • Sönmez, M. (1995). Sınır ve Kıyı Ticareti. Erzurum: Yaylacık.
  • Stokes, M. (1998). Hybridity, Heterotopias, Arabesk on the Turkish-Syrian Border. Border Identities: Nation and State at International Frontiers, editörler: Thomas M. Wilson ve Hastings Donnan. Cambridge: Cambridge University.
  • Şahin, B. (2012). Biyometrik Verilerin Pasaport ve Sınır Kapılarında Uygulanması ve Bir Model Önerisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi SBE.
  • Tekin, F. (2014). Sınırın Sosyolojisi: Ulus, Devlet ve Sınır İnsanları. İstanbul: Açılım.
  • Tekin, F. (2012). Sosyolojik Açıdan Sınır: Hakkari Örneği. Yayımlanmış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi SBE Sosyoloji ABD. Konya.
  • Turner, V. ve Bruner, E. (1986). The Anthropology of Experience. Urbana: University of Illinois.
  • Wilson, T. ve Donnan, H. (1998). Border Identities – Nation and State at International Frontiers. Cambridge: Cambridge University.
  • Vila, P. (2000). Crossing Borders, Reinforcing Borders: Social Categories, Metaphors, and Narrative Identities on the U.S.-Mexico Frontier. Austin, TX: U Texas.
  • Yergin, H. (2001). Ortadoğu Sınır Ticaretinin Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi Ekonomisine Etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Enstitüsü.
  • Yeter, F. (2012). Bölge Ekonomisine Katkısı Bağlamında Sınır Ticaret Merkezleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi SBE.
  • Yıldırım, A. (2013). Devlet, Sınır, Aşiret: Nusaybin Örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi SBE Antropoloji ABD.
  • Yılmaz, N. (2003). Cilvegözü Sınır Kapısının Ortadoğu’daki Önemi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü.
  • Yılmaz, T. (1997). Türkiye'nin Orta Doğu'daki sınır komşuları ile ilişkileri (1970-1997). Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi SBE.