Şer’iyye Sicillerine Göre Antepteki Câmii ve Mescit Vakıfları (1880-1900)

Vakıf, kuruldukları şehir ve kırsal alanda hizmet alanlarına göre dinî, kültürel, sosyal ve ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilmesini sağlayan bir müessesedir. Bu sayede, özellikle Osmanlı şehir yaşamı her dönem canlılığını korumuştur. Bu çalışmada, 1880 ve 1900 yılları arasında Antep’te bulunan cami ve mescit vakıfları Antep şer’iyye sicillerine göre değerlendirilmeye çalışılacaktır

The Mosque and Masjid Waqfs of Antep According to the Judicial Registers (1880-1900)

Waqf is a foundation providing actualization of religional, cultural, social and economical activities according to service areas in the cities and the rural areas where they are established. As a result of this, the city life of Ottoman had contiuned its vividness in every period. In this study, it will be worked to present the mosque and the masjid waqfs of Antep between the years 1880 and 1900 according to the judicial (şer’iyye) registers of Antep

___

  • Arşiv Kaynakları
  • Gaziantep Şer’iyye Sicilleri: 1865, 1866, 1867, 1868, 1869, 1870, 1871, 1872, 1873. Kitap ve Makaleler
  • Akgündüz, Ahmed (1996). İslam Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesesi, OSAV, İstanbul.
  • Çam, Nusret (1989). Gaziantep Şeyh Fethullah Külliyesi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Çam, Nusret (1989). “Gaziantep Câmilerinde Minber Problemi ve Müteharrik Minberler”, Belleten, 205, Ankara:1683-1694.
  • Çam, Nusret (1990). Gaziantep Boyacı Câmii, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Çam, Nusret (2000). Gaziantep’te Türk Mimari Eserleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Çınar, Hüseyin (2000). 18. Yüzyılın İlk Yarısında Ayıntab Şehri’nin Sosyal ve Ekonomik Durumu, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, basılmamış doktora tezi, İstanbul.
  • Güzelbey, Cemil Cahit (1984). Gaziantep Camileri Tarihi, Gaziantep.
  • Kazıcı, Ziya (2004). Osmanlı Vakıf Medeniyeti, Bilge Yayınları, İstanbul.
  • Kavaklı, Sibel (2012). “1890 ve 1895 Yılları Arasında Gaziantep’in Medrese, Yemek, Su ve Çeşme Vakıfları”, Kastamonu Eğitim Dergisi, XX/1, Kastamonu: 313-326.
  • Köprülü, Bülent (1951). “Tarihte Vakıflar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, VIII/3-4, Ankara: 479-518.
  • Köprülü, M. Fuad (2005). İslam ve Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları ve Vakıf Müessesesi, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Kuban, Doğan (1968). “Anadolu-Türk Şehri, Tarihi Gelişmesi, Sosyal ve Fiziki Özellikleri Üzerinde Bazı Gelişmeler”, Vakıflar Dergisi, Sayı 3, İstanbul: 53-73.
  • Öztürk, Nazif (1995). Türk Yenileşme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi, Türkiye Diyanet Vakfı Matbaası, Ankara.
  • Pakalın, Mehmet Zeki (2004). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul: s. 577-580.
  • Yediyıldız, Bahaeeddin (1988). “Türk Kültür Sistemi İçinde Vakfın Yeri”, Vakıflar Dergisi, Sayı 20, Ankara: 403-409.
  • Yediyıldız, Bahaeeddin (1993). “Vakıf”, İslam Ansiklopedisi, C. XIII, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara: 153-172.
  • Yediyıldız, Bahaeddin (2003). XVIII. Yüzyılda Türkiye’de Vakıf Müessesesi Bir Sosyal Tarih İncelemesi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
  • Yüksel, Hasan (1998). Osmanlı Sosyal ve Ekonomik Hayatında Vakıfların Rolü (1585-1683), Sivas.