Lider öğretmen, bireylerin çeşitli rollerini vurgulayan genel bir terimdir. Liderlik öğretmenin her geçen gün daha fazla mesleki yaşantısının önemli bir boyutunu oluşturmaktadır. Bu araştırma, ilköğretim ve orta öğretim okullarındaki öğretmenlerin sınıfta ve okuldaki öğretmen liderliği davranışlarını saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma problemiyle ilgili veriler literatür taraması ve mülakat yolu ile toplanmıştır. Mülakat, Türkiye’deki üç ilden seçilen okulların çalışan 65 öğretmen ve 25 okul yöneticisine dağıtılmış, görüşmeyi kabul eden 10 yönetici ve 20 öğretmenle kendi okullarında yüzyüze görüşmeler yapılmıştır. Cevaplar tek tek analiz edilerek çoğunluğun paylaştığı düşünceler veri olarak değerlendirilmiş, verilere dayanarak bulgular açıklanmaya çalışılmıştır. Okullarda görev yapan öğretmenlerin hedef belirleme, istekli çalışma, güven ve vizyon oluşturma ve kararlılık gibi öğretmen liderliği davranış ve rollerini sınıf yönetiminde “orta” düzeyde gösterdikleri belirtilmiştir. Öğretmenler de kendilerini yöneticilerin görüşleriyle örtüşen şekilde benzer algılamışlardır. Bu araştırmada öğretmenlerin öğrenme ve kendilerini geliştirme istekleri yüksek ancak davranışlar ve uygulamalar yetersiz çıkmıştır. Öğretmen toplantıları, eğitsel kol çalışmaları, kutlama etkinlikleri, veli toplantıları öğretmenlerin okul düzeyindeki katıldığı faaliyetlerdendir. Öğretmen yetiştirme programlarının yeniden gözden geçirilmesi, bu bağlamda öğretmen liderliği kavram ve anlayışlarının programlara yansıtılması gerekmektedir. Bu bağlamda öğrenmeyi, gelişmeyi ve girişimciliği destekleyici etkinliklerin sınıfta ve okulda düzenlenmesi ve teşviki sağlanmalıdır.

Leadership is clearly becoming a more and more significant part of a teacher’s professional life. This research was carried out in order to determine the leadership behaviours of teachers in schools. The data related to the research problem had been collected by literature review and interviews. The questionnaires were distributed to 25 school principals and 65 teachers working at primary and secondary schools in three cities of Turkey. Having accepted the interview, 10 principals and 20 teachers were interviewed face-to-face in their schools. The answers were controlled one by one and the thoughts shared by majority of the participants were added to the findings. It is stated that teachers working at primary and secondary schools show the leadership behaviours and roles such as determining the goals, encouraging voluntary study and task, developing trust and vision, and determination at an “intermediate” level. Similarly, teachers also perceive themselves in accordance with the ideas of the managers. In this research, the willingness of teachers to educate and develop themselves are found at a high level, yet their behaviours are found insufficient. Teacher meetings, student club studies, celebration activities and parents’ assemblies are among the activities which teachers participate in at the school level. The programs of teacher training are required to be revised again and in this context teacher leadership concept and understanding are required to be reflected to the programs. In this context, activities supporting learning, development and enterprising should be organized and encouraged in classroom and school