Dışarıda Yeme Kültürü ve Lokantalar: Rize Örneği

Günümüzde yaşam şartlarının değişmesi ve bireylerin, ailelerin dışarıda yemeyi sosyal bir aktivite olarak görmesiyle dışarıda yemek yeme bir ihtiyaç hâline dönüşmüştür. Bu yüzden lokantalar, evinden uzakta olan veya farklı lezzetleri tatmak isteyen, başka ülkelerden veya şehirlerden gelen ve geldikleri yörenin lezzetlerini merak edip denemek isteyen insanlar için önemli yerler olmuşlardır. Gözlem ve görüşme yöntemine dayanan bu çalışmada, Rize’de lokanta ve onların biraz daha modern hâli olan restoranlar incelenmiştir. Özellikle lokanta sahipleriyle yüz yüze görüşmeler yapılmış, lokantalarda yapılan gözlemler ve menü kartlarının incelenmesi sonucunda elde edilen bilgiler değerlendirilmiştir. Bunun yanında yöre halkıyla da konuşmalar gerçekleştirilmiş, kaynak kişilerden alınan bilgiler ışığında ve yörede yapılan gözlemler sonucunda değerlendirmelerde bulunulmuştur. Böylelikle yörenin dışarıda yeme kültürü lokantalar üzerinden incelenmiştir. Çalışma, Rize’nin köklü bir tarihe sahip olan ve yöresel lezzetlere ağırlık veren lokantalarıyla sınırlandırılmıştır. Ayrıca çalışmada, yörede tarihi bir geçmişi olan lokantalar da tanıtılmış, ildeki ve ilçelerdeki bu yerlerin çoğunun kuşaktan kuşağa aktarılan geleneksel bir yapıya sahip olduğu, Rizelilerin kendi şehirleri dışında başka yerlerde de lokantacılığı meslek edindikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Rize

___

  • Beardsworth, A.-T. Keil. (2011). Yemek ve Toplum Çalışmasına Bir Davet Yemek Sosyolojisi. (Çev. A. Dede). Ankara: Phoenix Yayınları.
  • Biryol, U. (2015). Gurbet Pastası Hemşinliler, Göç ve Pastacılık. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Bugge, A. B.- R. Lavik, (2010). Eating Out: A Multifaceted Activity In Contemporary Norway. Food, Culture & Society. Vol. 13: 2.
  • Erkara, O. (2010). 100 Tarihi Lokanta. İstanbul: Cinius Yayınları.
  • Gökyıldız, S. (2009). İstanbul’un Esnaf Lokantaları. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
  • Gürsoy, D. (2013). Tarihin Süzgecinde Mutfak Kültürümüz. (3. Baskı). İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
  • İzci, İ. “Gurmeler, Akademisyenler, Yemek Yazarları, Şefler ve Türkiye’nin En Lezzetli 100 Yemeği.”, Hürriyet Pazar, 21 Ocak 2018.
  • Kunduz, C. Ö.- E. Yirmibeşoğlu. (2019). Hesap Lütfen Dışarıda Yemenin Leziz Hikâyesi. İstanbul: Mundi Kitap.
  • Milor, V. (2014). İstanbul 100 Lokanta. Ankara: NTV Yayınları.
  • Onat, S. “Gördüğünüzde Frene Basacağınız 10 Restoran”, Hürriyet Seyahat, 19 Ağustos 2018.
  • Sazkaya, D. A. (2015). Farzet Ki Dönemedim-Kaçkarlar’a Sığmayan Hayatlar-. (5. Baskı). İstanbul: Metamorfoz Yayıncılık.
  • Şemseddin Sami. (2004). Kâmûs-ı Türkî. (13. Baskı). İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe Sözlük. (11. bs.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Ünsal, A. (1996). Benim Lokantalarım Göz ve Damak Anıları Yüz Yetmiş Adres. (2. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Ünsal, A. (2018). Benim Lokantalarım İstanbul’dan Anadolu’ya Göz ve Damak Anıları 309 Adres. (6. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Web Siteleri:
  • Vedat Milor, “Rize’de Sığınılacak En İyi Liman.” Hürriyet, 19 Mayıs 2018. https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/vedat-milor/rizede-siginilacak-en-iyi-liman-40840945 (Erişim Tarihi: 15. 02. 2020).
  • https://www.youtube.com/watch?v=DsdVYHxRSps (Erişim Tarihi: 20.02.2020).
  • https://www.youtube.com/watch?v=jtIOqpjBvYY (Erişim Tarihi: 20.02.2020).
  • https://www.youtube.com/watch?v=tYdY0c7EQe0 (Erişim Tarihi: 20.02.2020).
  • https://www.youtube.com/watch?v=k-nFaEB0rTc (Erişim Tarihi: 22.09.2019).
  • https://www.youtube.com/watch?v=SpznOj9twKc (Erişim Tarihi: 19.02.2020).
  • http://rizetso.org.tr/wp-content/uploads/2020/01/17-meslek-grubu.pdf (Erişim Tarihi: 22.02.2020).