Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalığı ve Çevresel Duyarlılık Üzerine Bir Durum Çalışması: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
Yükseköğretim kurumları, üniversite kampüslerinde çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasında önemli bir değişkendir. Kampüs sürdürülebilirliği üzerinde yapılan araştırmalar, niteliksel ve sonuç odaklı üniversite mezunu olma hedefine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu çalışma, sürdürülebilir bir kampüsün ilkelerine ilişkin olarak, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi bilim ve teknoloji merkezinde ders gören öğrencilerin farkındalık düzeyi incelemiştir. Literatürde daha önceden gerçekleştirilmiş çalışmalar taranarak 24 soruluk bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Yapılan bu araştırmada, 107 öğrencinin cinsiyet, öğrenim gördükleri alan ve sınıf gibi bazı kişisel özelliklerinin, kampüste sürdürülebilirlik bileşenlerini müfredat ve araştırma, kampüs operasyonları ve toplum katılımı gibi değerlendirmelere ilişkin görüşlerinde fark yaratıp yaratmadığı incelenmiştir. Ölçme aracı, ilişkisel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Ölçme aracının geçerliliği için uzman görüşü alınmış ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olup, elde edilen veriler SPSS 20.0 programı aracılığı ile t - test kullanılarak analiz edilmiştir. Uygulanan ölçme aracından elde edilen verilere göre, öğrencilerin kampüs sürdürülebilirliği ve buna karşılık gelen çevresel faydalar konusunda endişeleri olsa da, kampüsteki ulaşım, enerji ve su tasarrufu alanlarında daha az farkındalığa sahip oldukları görülmektedir. Öğrenciler, ayrıca müfredatlarında yer alan derslerin ve öğrenci projelerinin de sürdürülebilirliğe çok az değindiğini de bildirilmişlerdir. Ancak, kampüslerdeki sürdürülebilirliği teşvik etmek için, öğrenciler bu algı ve hedefe ulaşmada başlıca paydaşlar olarak görülmektedir. Bu hedefe ulaşmak için, öğrencilerin sürdürülebilirlik konularındaki farkındalıkları ve diğer sosyal olarak ilgili konuların rolünü dâhil etmeleri teşvik edilmelidir. Yapılan çalışma, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) kampüsü sürdürülebilirliğine yönelik kapsamlı hedef ve stratejilerin üretilmesinde bir başlangıç noktası niteliği taşıması açısından öneme sahiptir.
___
- Abbas, M. Y., & Singh, R. (2014). A Survey of Environmental Awareness, Attitude, and
Participation amongst University Students: A Case Study, International Journal of Science and
Research, 3(5), 1755-1760.
- Bruntland, G. (1987), Our common future: The World Commission on Environment and
Development, Oxford, Oxford University Press.
- Budak, S. (2000). Avrupa Birliği ve Türk Çevre Politikası, Büke Yayınları.
- Commission of the European Communities (COM 2001). A Sustainable Europe for a Better
World: A European Union Strategy for Sustainable Development Communication From The
Commission, Brussels.
- Çabuk, B. & Karacaoğlu, Ö. C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının
incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36 (2), 189‐198.
- Çevik, S. (1999). Çevre Konularına Genel Bir Bakış. Tüketici Bülteni. TSE Yayınları. Ankara.
- Davis, L. L. (1992). Instrument Review: Getting the Most from a Panel of Experts. Applies
Nursing Research, 5 (4): 194-197.
- DPT (Devlet Planlama Teşkilatı)/Çevre Bakanlığı (1999). Türkiye’nin Ulusal Çevre Eylem
Planı, Ankara.
- DPT (2003). Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama Planı Dünya Zirvesi: Değerlendirme Raporu,
Ankara.
- Dündar, Y. (1997) Sürdürülebilir Yaşam Koşullu Sürdürülebilir Kalkınma, Sürdürülebilir
Kalkınmanın Uygulanması, Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Ankara, s.186.
- Eraydın, A. (1990). Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Kentsel Gelişmenin Çevresel
Boyutları. 2000 li yıllara doğru Çevre ve Kalkınma Ankara. 28-31 Mayıs.
- Erdoğan, M., Kostova, Z. & Marcinkowski, T. (2009). Components of environmental literacy
in elementary sciences education curriculum in Bulgaria and Turkey. Eurasia Journal of
Mathematics, Sciences and Technology Education, 5 (1), 15‐26.
- Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics (4. Baskı). SAGE
Publishing, London.
- Gladwin, T.N., Kennelly, J.J. ve Krause, T-S., (1995), Shifting Paradigms for Sustainable
Development: Implications for Management Theory and Research, Academy of management
Review, Vol: 20, No: 4, pp: 874-907.
- Guagnano, G. A., & Markee, N. (1995). Regional differences in the sociodemographic
determinants of environmental concern. Population and Environment, 17, 135-149.
- Gül, F. (2013). İnsan-Doğa İlişkisi Bağlamında Çevre Sorunları Ve Felsefe, Pamukkale
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14, 17-21.
- Haartman, V. R., Sammalisto, K., Lozano, R., Blomqvist, P. (2017). A Longitudinal
Comparison of Sustainability Learning between Men and Women in Engineering and Nursing
Programmes. Sustainability, 2017, 9, 1464.
- Jones, R. E., & Dunlap, R. E. (1992). The social bases of environmental concern: Have they
changed over time. Rural Sociology, 57, 28-47.
- Kavaz D., & Öztoprak H. (2017). Environmental Awareness of University Students on White
Cheese Waste Water. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education,
13(12), 8003-8015.
- Kasapoğlu, A. (1997). Çevresel Davranış Modeli, TODAİE Dergisi, 30 (2), 19- 29.
Kışlalıoğlu, M., & Fikret. (1993). Çevre ve Ekoloji. İstanbul.
- Kışoğlu, M. (2009). Öğrenci merkezli öğretimin öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığı
düzeyine etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- MacCallum, R.C., Widaman, K.F., Preacher, K.J. & Hong, S. (2001). Sample Size in Factor
Analysis: The Role of Model Error. Multivariate Behavioral Research, 36 (4): 611-637.
- Milfont, T. L., Duckitt, J., & Cameron, L. D. (2006). A cross-cultural study of environmental
motive concerns and their implications for proenvironmental behavior. Environment and
Behavior, 38, 745-767.
- Oktay, M. (2000). İletişimciler için Davranış Bilimlerine Giriş. Der Yayınları, İstanbul.
Price, C. & Dubé, P. (1997). Sustainable development and health: concepts, principles and
framework for European cities and towns. EUR/ICP/POLC060305a‐European Sustainable
Development and Health Series: 1.
- Sarıkaya, M. ve Kara, F. Z., (2007), Sürdürülebilir Kalkınmada İşletmenin Rolü: Kurumsal
Vatandaşlık, Celal Bayar üniversitesi İİBF, Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 14, Sayı: 2, ss: 221-233.
- Soran, H., Morgil, F. İ., Yücel, S. & Işık, S. (2000). Biyoloji öğrencilerinin çevre konularına
olan ilgilerinin araştırılması ve kimya öğrencileri ile karşılaştırılması. Hacettepe Eğitim
Fakültesi Dergisi, 18, 128‐139.
- Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making Sense of Cronbach’s Alpha. International Journal
of Medical Education, 2, 53-55.
- Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Nobel Yayıncılık,
Ankara.
- Tuna, M. (2000). İnsan Çevre İlişkilerinin Tarihsel Evrimi ve Modern Çevreciliğin Doğuşu.
Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 3, 1- 2, 67.
- Tuncer, G. T., Ertepınar, H. & Şahin, E. (2008). Çevre okuryazarlığı: Geleceğin öğretmenleri
sürdürülebilir bir gelecek için hazır mı? 8. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 27‐29 Ağustos, Bolu.
- Uçar. H. (1991).Global yapılaşmada Çevre Faktörü Ekonomik Büyüme ve Çevre Korunması.
Yabancı Sermaye ve Koordinasyon Derneği, Yayın No: 3 İstanbul.
- UNESCO (October 2005). Guidelines And Recommendations For Reorienting Teacher
Education To Address Sustainability, UNITWIN/UNESCO Chair For Reorienting Teacher
Education To Address Sustainability, York University, Toronto And The International Network
Of teacher-Education Institutions.
- Yapıcı, M. (2003). Sürdürülebilir kalkınma ve eğitim. AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 223‐
230.
- Üstünay, Muradiye (2008). İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları Çerçevesinde Yeşil Pazarlama
Uygulamaları ve Kimya Sektörüne Yönelik Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Trakya
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya.
- Van Liere, K. D., & Dunlap, R. E. (1980). The social bases of environmental concern: A review
of hypotheses, explanations and empirical evidence. Public Opinion Quarterly, 44, 181-197.
- Xiao, C., & Dunlap, R. E. (2007). Validating a comprehensive model of environmental concern
cross-nationally: A U.S.-Canadian comparison. Social Science Quarterly, 88, 471-493.