Sadri Ertem’in “Bacayı İndir Bacayı Kaldır” Adlı Hikâyesine Göstergesel Bir Çözümleme

Toplumcu gerçekçiliğin bazı önermeleri yazarların toplumla ilişkisini realist biryaklaşım içerisinde ele almasını zorunlu hale getirir. Gerçekçi yazarların vurguladıklarınokta yanlış bilinçlerin düzeltilmesi gerekliliğidir. Bu yazarlar toplumsal formasyonun sonkertede gerçekleşeceği bir amacı olduğuna inanırlar. Bu nedenle öncelikle gerçeğin bilgisinivermek gerekir. Bu bilgi kişiyi yanlış bilinçten uzaklaştırarak, sınıf çıkarlarını kavramasınısağlayacaktır ve böylece birey dünyayı değiştirmek için mücadeleye başlayabilecektir. Yazarınburada daha iyi bir dünya kurulması için insana toplumdaki çarpıklıkları tüm çıplaklığıylagöstermesi gerekir. Bu amaçla toplumcu gerçekçi yazarlar, sistemin insanı dönüştürürkenkullandığı aygıtları metin içerisinde düzeni muhafazaya hizmet eden araçlar olarak verirken,düzenin amacının kendi varlığını devam ettirmek için koşulları dönüştürmede kullandıklarıadaletsizlik, eşitsizlik gibi ilkeleri toplumun doğal yapısından kaynaklı birer veri olaraksunulmasına da karşı çıkarlar. İnsanın değişmesi ile düzenin değişmesinin eşdeğer olarakgörüldüğü yerde olanı muhafaza etmek, gerçeklerin olduğu gibi değil, gösterildiği şekliylekabulünü beraberinde getirir. İncelediğimiz Sadri Ertem’in hikâyesi buna güzel bir örnektir.

___

  • Enginün, İ. (2006). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Ertem. S. (1933). Bacayı İndir Bacayı Kaldır, İstanbul, İstiklal Lisesi Talebe Kooperatifi Neşriyatından.
  • İslam, A. (2009). Cumhuriyet Dönemi Türk Hikâyesi, Yeni Türk Edebiyatı 1839-2000 İçinde. İstanbul: Grafiker Yayınları.
  • Kabaklı, A. (2002). Türk Edebiyatı. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
  • Kaplan, R. (1997). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Karaca, N. (2015). Türkiye’de Sosyoloji, Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
  • Karpat, K.H. (2011). Edebiyat ve Toplum, İstanbul, Timaş Yayınları.
  • Kıran, Z. Kıran, A. (2000). Yazınsal Okuma Süreçleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Kolcu, A.İ. (2008). Cumhuriyet Edebiyatı II Hikaye ve Roman. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
  • Moran. B. (1994). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul, Cem Yayınevi.
  • Okay, A. (2000). Toplumcu Gerçekçiliğin Kaynakları, İstanbul, Tüm Zamanlar Yayıncılık.
  • Wellek R., Warren, A. (2011). Edebiyat Teorisi, Çev: Ö. F. Huyugüzel, İstanbul, .Dergah Yayınları.
  • Yılmaz, E. (2011). Türk Romanında Sosyal Meseleler, İstanbul, Başka Yerler.