Kadın Kahramanın Yolculuğu: Hasanboğuldu Hikâyesi Örneği

Çalışmanın konusu olan Hasanboğuldu hikâyesi, Kaz Dağı Türkmen köylülerinin1söylencelerinde yer alan ve kökleri İran’a kadar uzanan bir İslamihalk anlatısı üzerine temellendirilmiştir. Kaz Dağı’nın en ünlü anlatısı olanSarıkız efsanesi, Kaz Dağı çevresindeki sözlü edebiyatta hâlen nefes almaktadır.Çalışmamızda incelediğimiz eş metinde (varyantta), toplum tarafındanküçültücü baskıya maruz kalan kızın konu olduğu efsane, Sabahattin Ali’ninYeni Dünya isimli eserinde Hasanboğuldu hikâyesiyle karşımıza çıkar. Hikâyeanlatıcısının maceraya çağırılışını kabul etmesinin ardından kendisine yardımcıyol arkadaşı görevi verilen Yüksekoba kızı olan Hacer, anlatıcıyı efsaneningeçtiği coğrafyaya taşır. Hem Sarkız efsanesi hem de Hasanboğuldu hikâyesiaynı yol üzerinde seyretmektedir. Her iki kadına tutulan eril karakterlerin duygusaldışavurumlarını konu edinen hikâyede anlatılan efsane, hikâyeden daha ağır basmaktadır. Bu nedenle Sabahattin Ali’nin Hasanboğuldu hikâyesindeanlattığı şekliyle aslında Sarıkız efsanesini incelemekteyiz. Efsanedeki kadınkahraman olan Emine’nin yaşantılarının örüntüsü onun bütünsellik arayışıyladokunmuştur ve bu örüntü Joseph Campbell’in kahramanın yolculuğu şemasınındişil formu olarak kabul gören ve öğrencisi Maureen Murdock tarafındanoluşturulmuş olan ‘Kadın Kahramanın Yolculuğu’ aşamalarıyla örtüşmektedir.Yolculuğun aşamalarıyla incelenecek olan metinin sembolik alt anlamlarına dadeğinilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sabahattin Ali, Hasanboğuldu, kadın kahraman, bakire arketipi

PDF

___

Ball, J. C. (1996). The semi-detached metropolis: Hanif Kureishi’s London. Ariel: A Review of International English Literature. 27.4, 7-27.
Çelikel, M. (2011). Sömürgecilik sonrası İngiliz romanında kültür ve kimlik. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
Gilroy, P. (2006). Postcolonial melancholia, New York: Columbia University.
Kureishi, H. (1990). The Buddha of Suburbia. London: Faber and Faber.
Kureishi, H. (2011). “The Rainbow Sign” collected essays. London: Faber and Faber, 2011. 3-34.
Mcleod, J. (2007). Beginning postcolonialism. Manchester: Manchester University.
Moore-Gilbert, B. (2001). Hanif Kureishi. Manchester: Manchester University.
Moss, L. (2003). The politics of everyday hybridity: Zadie Smith’s White Teeth. Wasafiri. 39, 11-17.
Nasta, S. (2002). Home truths: Fictions of the south Asian diaspora in Britain. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave.
Özsaraç, H. (2014). Siyahi İngiliz bildungs roman: Hanif Kureishi’nin The Buddha of Suburbia, Andrea Levy’nin Fruit of the lemon ve Diran Adebayo’nun some kind of black romanlarında diaspora kimlikleri. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Ranasinha, R. (2002). Hanif Kureishi. Tavistock: Northcote house in association with the British Council. Said, E. W. (2003). Orientalism. London: Penguin. Smith, Z. (2000). White teeth. London: Hamilton.