KAOS ORTAMINDA ÇAĞINDA MEKÂNİNSAN ETKİLEŞİMİNE BÜTÜNCÜL BİR BAKIŞ: EKOLOJİK TOPLUM PARADİGMASI

İnsanlık, yerleşik yaşama geçişinden günümüze ideal mekânı ve insanı arama gayreti içerisindedir. Bu arayış, günümüzde hayati bir boyuta ulaşmıştır. Kaos ortamı çağı olarak nitelenen 21. yüzyılda mekân-insan ilişkilerinin reformize edilmesi, hatta köktenci bir teori-pratik düzleminde dönüştürülmesi zorunludur. Murray Bookchin, içinde bulunduğumuz kaos ortamında mekân-insan etkileşimine bütüncül bir bakış açısı getirerek, yeni bir düzen inşasında insanlığa pusula olma potansiyeli taşıyan kuramcılardan birisidir. Bookchin, Ekolojik Toplum Paradigması ile küresel ekoloji krizinin kaynağını nerede görmemiz gerektiğine işaret etmektedir ve ekolojiyi talan eden bu krizden kurtulmanın çözümünü sunmaktadır. Toplumsal Ekoloji, rekabetten öte işbirliğini, tahakküm ve hiyerarşiden azade komünalizm ve ekolojik bakış ekseninde şekillenen bir toplumu öngörmektedir. Bu çerçevede mekân-insan ilişkilerini holistik bakış açısıyla irdeleyen Toplumsal Ekoloji veya Ekolojik Toplum Paradigmasını ana özellikleri açısından incelemek ve herhangi bir coğrafî mekânda uygulanabilirliğini tartışmak gereklidir. Bu araştırma; ekolojik kriz ve ekolojik toplum paradigması bölümlerinden oluşmakta olup, sonuç kısmında ise geleceğe yönelik tartışmalara ve mekân-insan etkileşimi çerçevesinde bazı önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Mekân-insan ilişkileri, Murray Bookchin, ekoloji felsefesi, ekolojik toplum paradigması, kaos çağı, iklim değişimi, biyosferik kanser.

A Holistic Outlook on Space-Human Interaction in Chaos Atmosphere Age : Ecological Society Paradigm

Humanity has been in a struggle for searching ideal space and human from its sedentary until today. This searching has reached a vital dimension at the present time. It is mandatory for space-human relationships in 21stcenturywhich is described as chaos atmosphere age to be reformed, andevento be transformed along a radicaltheorypracticeplane. Murray Bookchin is one of theorists who have a potentialforbeing a guide compass tohumanity in building a neworder, by bringing a holistic outlook on space-human interaction in chaos atmosphere within which weare. Bookchin points out where we should see Ecological Society Paradigm, and the source of global ecological crisis, andproposes a solution to weather this crisis which pillages the ecology. Social Ecology setsfor collaboration beyond competition; and a society which takes shapea long the axis of ecological view and a free-domination and –hierarchy communalism. Within this scope, it is necessary for Social Ecology or Ecological Society Pradigm, which adresses space-human relationships with a holistic outlook, to examine in terms of its main characteristics, and to discuss its feasibility in a geographicalspace. This study consistssections of ecological crisis and ecological society paradigm, and as for in its result section, we included future discusses and some suggestions with in the scope of space-human interaction

Keywords:

Space-human ınteraction, Murray Bookchin, philosophy of ecology, ecological society paradigm, chaos age, climate change, biospheric cancer.,

PDF

___

Altıok, Metin, Ekolojik Kriz, Kapitalist Birikimin Sürdürülebilirliği, Gelecek ve Ütopya, İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 1 (1), İstanbul, 2014, s. 81-98.
Akkoyunlu, Kıvılcım Ertan, Çevre Etiği, Amme İdaresi Dergisi, 31 (1), Ankara, 1998, s. 125-139.
Aydın, Zülküf, Genetik Mühendisliği, Azgelişmiş Ülkelerde Yoksulluk ve Gıda Sorunu, Toplum ve Bilim (85), İstanbul, 2000, s. 108-132.
Bingöl, Ulaş, Shakespeare’i Kanon Yapabilmek, HİKMET-Akademik Edebiyat Dergisi [Journal of AcademicLiterature], 1 (1), Diyarbakır, 2015, s. 39- 54.
Bookchin, Murray, Toplumsal Ekoloji ve Komünalizm, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013a.
Bookchin, Murray, Ekolojik Bir Topluma Doğru, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013b.
Bookchin, Murray, Özgürlüğün Ekolojisi, Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013c.
Bookchin, Murray, Toplumu Yeniden Kurmak, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013d.
Bookchin, Murray, Kentsiz Kentleşme, Yurttaşlığın Yükselişi ve Çözülüşü, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2014.
Bookchin, Murray, Kentsiz Kentleşme, Yurttaşlığın Yükselişi ve Çözülüşü, Geleceğin Devrimi, Halk Meclisleri ve Doğrudan Demokrasi, Dipnot yayınları, Ankara. 2015.
Chomsky, Noam, Syriza ve Podemos, Çevre Ülkeleri Sıkboğaz Eden Neo-liberal Saldırıya Karşı Bir Tepkidir, http://alternatifsiyaset.net/2015/04/07/chomsky-syriza-vepodemos-cevre-ulkeleri-sikbogaz-eden-neoliberal-saldiriya-karsibir-tepkidir/, son, 2015, Erişim Tarihi: 26.01.2016.
Çelik, Mehmet Ali ve Karabulut, Murat, Yağış Koşullarının Antep Fıstığı (Pistaciavera L.) Biomas Aktivitesi ve Fenolojik Özelliklerine Etkisinin Uzaktan Algılama Verileri Kullanılarak İncelenmesi, Türk Coğrafya Dergisi, (60), İstanbul, 2013, s. 37-48.
Çelik, Mehmet Ali., Kızılelma, Yakup, Gülersoy, Ali Ekber, Denizdurduran, Mehmet, Farklı Uzaktan Algılama Teknikleri Kullanılarak Aşağı Seyhan Ovası Güneyindeki Sulak Alanlarda Meydana Gelen Değişimin İncelenmesi (1990-2010), Turkish Studies, 8 (12), Ankara, 2013, s. 263- 284.
Er, E. Gülay, Siber kültürde Bedenin Görsel Sunumu: SerialExperiments Lain Adlı Anime Üzerine Bir Çözümleme, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 36, İstanbul, 2009, s. 71-91.
Gills, Barry K., “Dünya Sistemindeki Hegemonik Geçişler”, Andre Gunder Frank ve Barry K. Gills (Der.), Dünya Sistemi Beş Yüzyıllık mı, Beş Binyıllık mı? içinde, Çev. E. Soğancılar, İmge Kitabevi, Ankara, 2003.
Gills, Barry, K. ve Frank, Andre Gunder, “Dünya Sistemindeki Çevrimler, Krizler ve Hegemonik Değişiklikler (MÖ 1700-MS 1700)”, Andre Gunder Frank ve Barry K. Gills (Der.), Dünya Sistemi Beş Yüzyıllık mı, Beş Binyıllık mı? içine, Çev. E. Soğancılar, İmge Kitabevi, Ankara, 2003.
Harvey, David, The Enigma of Capital: and the Crises of Capitalism, Oxford University Press, Oxford, UK, 2011. İlhan, Akgün ve Yüce, Nuran, Türkiye'nin Sulak Alanları, 2013
http://akgunilhan.blogspot.com.tr/2013/01/tuz-golu-veflamingolar-dr.html, Erişim Tarihi: 13.03.2016. Karaca, Coşkun, Çevre, İnsan ve Etik Çerçevesinde Çevre Sorunlarına ve Çözümlerine Yönelik Yaklaşımlar, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, (12), Adana, 2007, s. 19-33.
Keleş, Ruşen, Hamamcı, Can ve Çoban, Aykut, Çevre Politikası, İmge Kitabevi, Ankara. Marx, Karl, Kapital Cilt I, Sol Yayınları, Ankara, 1978.
Möngü, Bahtinur, Postmodernizm ve Postmodern Kimlik Anlayışı, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2), Erzurum, 2013, s. 27-36.
Mutlu, Ahmet, Ekolojideki Kaos, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (2), Ankara, 2006, s. 181-199.
Progogine, Ilya, Kesinliklerin Sonu, Çev. İ. Şener, İzdüşüm Yayınları, İstanbul, 2004.
Reyhan, Hakan, “Ekolojik Emperyalizm Kuramına Giriş: Biyopolitik Bir Kavramsallaştırma”, Hakan Reyhan, Ahmet Mutlu, H.Hüseyin Doğan, Ayşen S. Reyhan (Der.), Sosyal Çevre Bilimleri içinde, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2014.
Toffler, Alvin, Yeni Güçler Yeni Şoklar, Çev. B. Çorakçı, Altın Kitaplar, İstanbul, 1992.
Turhan, Ethemcan ve Atay, Hande, Ekososyalizm Bugüne ve Geleceğe Dair Siyasi Bir Tahayyül, Ayrıntı Dergi, (8), İstanbul, 2015, s. 137-149.
Türkeş, Murat, Sümer, Utku M. ve Çetiner, Gönül, Kyoto Protokolü Esneklik Mekanizmaları, Tesisat Dergisi, 52, İstanbul, 2000, s. 84-100.
Wallerstein, Immanuel, Kaos Ortamında Yaşamak Acı Verici, 2015, http://sendika8.org/2015/01/kaos-ortasinda-yasamak-aci-vericiimmanuel-wallerstein/, Erişim Tarihi: 26.01.2016.
Zizek, Slavoj, Ahir Zamanlarda Yaşarken, Çev. E. Ünal, Metis Yayınları, İstanbul, 2011.