İBN BACCE’DE DÜŞÜNÜLÜR NESNELER İLE BİRLEŞMENİN BASAMAKLARI

Ortaçağ İslam felsefesinin önemli filozoflarından İbn Bacce insanın nihai amacı sorununu, “insani yetkinlikler”, “ruhani formlar” ve “düşünülür nesnelerle birleşmenin üç derecesi” gibi farklı bakış açılarından ele almıştır. İbn Bacce düşünülür nesnelerle birleşmenin ilk iki derecesini ‘doğal’ yol ve nihai dereceyi bir ‘ilahi bir bağış’ olarak niteler. İbn Bacce genellikle akılcı bir düşünür olarak bilinir. Fakat o, doğal ve akılcı bir yolda ilerlese de, nihai derecenin tasvirinde mistik terimlerle ifade edilmiş bir entelektüalizme yaklaşır. Aslında doğal yetkinlik ve ilahi yetkinlik arasındaki gerilim, Ortaçağ düşüncesinin karakteristik bir özelliğidir. Bu çalışmada, İbn Bacce’nin akılcılığının sınırları ve onun görüşlerinin Ortaçağ düşüncesi içerisindeki yeri ele alınacaktır

THE DEGREES OF CONJUNCTION WITH INTELLIGIBLES IN IBN BAJJA

Ibn Bajja, who is one of the major philosophers in Medieval Islamic philosophy, has discussed the problem of human ultimate aim with different perspectives such as human perfections, the spirituel forms and three degrees of conjunction with intelligibles. He describes the first two degrees of conjunction with intelligibles as a natural way and the last one as a divine gift. Ibn Bajja is generally considered a rational thinker. However, even though he advances in a natural and rational way, he gets close to an intellectualism which is expressed in mystical terms. In fact the tension between the natural perfection and divine perfection is a characteristic feature of Medieval thought. In this study, the limits of Ibn Bajja’s rationality and the place of his views in Medieval thought are going to be discussed

___

  • Altmann, Alexander, “Ibn Bajja on Man’s Ultimate Felicity”, Studies In Religious Philosophy And Mysticism içinde, London, 1969.
  • Altmann, Alexander, “Maimonides and Thomas Aquinas: Natura or Divine Prophecy?”, AJS Review, Vol. 3, Cambridge University Press, 1978.
  • Arslan, Ahmet, İlkçağ Felsefe Tarihi-Sofistlerden Platon’a-, c.2, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2008.
  • Aydınlı, Yaşar, İbn Bacce’nin İnsan Görüşü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul, 1997.
  • Boethius, Felsefenin Tesellisi, çev. Çiğdem Dürüşken, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2011.
  • Farabi, Aklın Anlamları, çev. Mahmut Kaya, İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri içinde, Klasik Yayınları, 2003.
  • Genequand, Charles, Introduction, Commentaire Conduite De L’Isole et deux autres epitres içinde, Vrin, Paris, 2010.
  • Genequand, Commentaire Conduite De L’Isole, La conduite de l’isole et deux autres epitres içinde.
  • Genequand, Commentaire Epitre De L’Adieu, La conduite de l’isole et deux autres epitres içinde.
  • Genequand, Commentaire Conjunction De L’Intellect Avec L’Homme, La conduite de l’isole et deux autres epitres içinde.
  • Gilson, Etienne, Ortaçağda Felsefe, çev. Ayşe Meral, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2003.
  • Hadot, Pierre, İlkçağ Felsefesi Nedir?, çev. Muna Cedden, Dost Yayınları, Ankara, 2011.
  • İbn Bacce, Risâletü’l-vedâ, Resâil İbn Bacce el-İlahiye içinde, ed. M. Fahri, Dar en-nehar, Beyrut, 1991.
  • İbn Bacce, La Carta de Adios, ed. ve trans. by M. A. Palacios, Al-Andalus, c. 8, Madrid, 1943.
  • İbn Bacce, Tedbirü’l-mütevahhid, Resâil İbn Bacce el-İlâhiye içinde, ed. Macit Fahri.
  • İbn Bacce, Conduite De L’Isole, La Conduite et deux autres epitres içinde, ed. ve trans. by Charles Genequand, Vrin, Paris, 2010
  • İbn Bacce, İttisal el-akl bi’l-insan, Resâil İbn Bacce el-ilahiyye içinde, ed. Fahri.
  • İbn Bacce, Sobre La Union Del Intelecto Con El Hombre, ed. ve trans. by A. Palacios, Al-Andalus, c.7, Madrid, 1942.
  • İbn Bacce, Conjunction of The Intellect With Man, trans. by Jon Mcginnis&David C. Reisman, Classical Arabic Philosophy, An Anthology of Sources içinde, Hackett Publishing Company, Inc. Cambridge, 2007.
  • İbn Bacce, Kitab en-Nefs, ed. M. S. H. Masumi, Dar es-Sadr, Beyrut, 1991.
  • Jones, W. T., Ortaçağ Düşüncesi, -Batı Felsefesi Tarihi, c. 2-, çev. Hakkı Hünler, Paradigma Yayıncılık, İstanbul, 2006.
  • Lomba, Joaquin “Lectura de la etica griega por el pensamiento de Ibn Bacca”, Al-Qantara Revista De Estudios Arabes, Vol. XIV, Madrid, 1993.
  • Lomba, Introducción, El Regimen Del Solitario (TM), içinde, Editorial Trotta, Madrid, 1997.
  • Mahdi, Muhsin, Alfarabi and the Foundation of Islamic Political Philosophy, The University of Chicago Press, Chicago, 2001.
  • Palacios, M.A., Introducción, El Régimen Del Solitario içinde, ed. ve trans. by Asin Palacios, CSIC, Madrid-Granada, 1946.
  • Pines, Shlomo, “The Limitations of Human Knowledge According to alFarabi, Ibn Bajja and Maimonides” Studies in Medieval History and Literature içinde, ed. Isadore Twersky, Harward University Press, England, 1979.
  • Tornero, Emilio, “La Filosofia Andalusi Frente Al Sufismo”, Al-Qantara Vol. XVII, Madrid, 1996
  • Zainaty, G., La Morale d’Avempace, Paris, 1979.