FELSEFEDE EDEBİYATIN YERİ VE ÖNEMİ

Bu makalede, varlık, düşünce, dil, yazı, kültür ve uygarlık bağlantısında, felsefe ile edebiyat ilişkisi incelenmiş; felsefenin mi edebiyata, edebiyatın mı felsefeye yön verdiği araştırılmıştır. Felsefe ile edebiyat etkileşiminden ortaya çıkan ürünün, felsefi romanın, nasıl bir yapı arz ettiği, ne türden bir eser olduğu, ilk nasıl ve ne zaman ortaya çıktığı, nasıl geliştiği söz konusu edilmiştir. Bu bağlamda, edebî bir eserin, felsefî sayılabilmesi için gereken şeylerin neler olduğu, felsefî ve edebî eserlerin özellikleri dile getirilerek ortaya konulmuş; örneğin, varoluşçuluğun etkisiyle yazılmış bir eserin, edebî olmakla birlikte, felsefî sayılıp sayılamayacağı tartışılmıştır. Antik Yunan filozoflarından Çağdaş filozoflara kadar uzanan tarihsel çerçevede, filozof-edipler ve edip-filozoflardan bahsedilmiştir

The Place and Importance of Literature in Philosophy

In this article, the relationship between philosophy and literature has been examined in the contexts of concepts like existence, thought, language, writings of literature and philosophy, culture and civilization. Then, the issue has been raised whether philosophy or literature is the domineering factor in the relation amongst each other. Subsequently, ‘the philosophical novel’, the production of the interaction between philosophy and literature has been defined in the light of the questions as what the structure of the philosophical novel is like, what sort of work it is, when and how it emerged and how it developed. It is tried to determine the criteria for a literary work of art in order to be considered as philosophical one and discussed whether a work of literature, for instance, which is produced under the influence of existentialism can be as a philosophical one

___

  • BOZKURT, Nejat, Yeni Roman Akımının Fenomenolojik Temelleri, Türkiye I. Felsefe Mantık Bilim Tarihi Sempozyumu Bildirileri, s.191-195, Ankara, 1991, Ülke Yayıncılık.
  • CAMUS, Albert, Sanatçı ve Çağı (çev. Yıldırım Keskin), Ankara, 1965, Bilgi Yayınevi.
  • EDMAN, Irwin, Sanat ve İnsan (çev. Turhan Oğuzkan), İstanbul, 1977, İnkilap ve Aka Mtb. (2.bsk).
  • GÜNDOĞAN, Ali Osman, Edebiyat İle Felsefe İlişkisi, A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Prof. Dr.Necati Öner Armağanı, C.XL, s.195- 203, Ankara, 1999, A.Ü.Mtb.
  • GÜRSOY, Kenan, Felsefe ve Edebiyat, Felsefe ve Sanat Sempozyumu, İstanbul, 1990, Ara Yayıncılık.
  • HUMBOLDT, von Wilhelm, Dil-Kültür Bağlantısı (çev. Bedia Akarsu), İstanbul, 1998, İnkilap Kitabevi Yayıncılık.
  • İBN FİKRİ, Lütfü, Edebiyatın Felsefede Ehemmiyeti, Maarif Dergisi, C.7, S.202, s.443-445, 1310-1311, İstanbul, Kasbar Mtb.
  • MAGGEE, Bryan, Yeni Düşün Adamları (çev. Uygur Kocabaşoğlu), (Murdoch Iris, ‘Felsefe ve Edebiyat’), İstanbul,1979, MEB.
  • SARTRE, J.Paul, Edebiyat Nedir? (çev. Bertan Onaran), İstanbul, 1967, De Yayınevi.
  • SAYILI, Aydın, Dil, Uygarlık ve Kültür; Sümerliler, Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe, s.376-386, Ankara, 1978, Türk Tarih Kurumu Mtb.
  • TEKELİ, Sevim, Bilim Dillerinin Tarihsel Gelişimlerine Bir Bakış, Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe, s. 205-232, Ankara, 1978, Türk Tarih Kurumu Mtb.
  • TUNALI, İsmail, Estetik Beğeni Problemi, Felsefe Arkivi, S.15, s.57-67, İstanbul, 1965, İstanbul Mtb.
  • _______________, Kant Estetiği ve Problemleri, Felsefe Arkivi, S.14, s.65-81, İstanbul, 1963, İstanbul Mtb.
  • TÜRKER, Mübahat, ‘İleri Dil ve ‘Dil Transferi’ Üzerine Ön Düşünceler, Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe ,s.97-180, Ankara, 1978, Türk Tarih Kurumu Mtb.
  • VERNEAUX, Roger, Egzistansiyalizm Üzerine Dersler (çev. Murtaza Korlaelçi), Kayseri, 1994, Erciyes Üniversitesi Yayınları.