Hayvan deneylerinde planlanma ve model seçimi

Hayvan çalışmalarında amaç, hücre/doku/organ/sistem bağlamında fizyolojik ve patolojik mekanizmaları anlamak, sistem ve sistemler arası ilişkiyi öğrenmek, hastalıklara karşı tedavi yollan bulmak, hastalık ve/veya hasarın tanısı için yöntemler geliştirmek ve geleceğin bilim insanı ve hekimini yetiştirmektir. Hayvanlarla insan arasında biyolojik açıdan birçok benzerlik vardır. Bu benzerliklere; immün fonksiyon: İnsan-Fare; kardiyovasküler fonksiyon: İnsan-Köpek; çocuk felci (Polio): Maymun-İnsan eşleşmeleri örnek verilebilir. Ayrıca köpeklerde diyabette insulinin önemi, Fare ve Zucker obez sıçan modellerinde obezitede leptinin rolü; Sıçan, kedi ve köpek çalışmaları ile de hipertansiyonun tedavi yolları gösterilmiş, bebek ölümleri koyun/kuzu çalışmalarıyla hiyalin membran hastalığının bebeklerde en önemli ölüm nedeni olduğu ispatlanmıştır. Gen-tedavi yaklaşımları üzerine genetiği iyi bilinen fare modellerinde çalışılmaktadır. Uygun hayvan modeli seçmeden önce "Alternatif yöntemler" yani hayvan dışı modeller üzerinde durulmalıdır. Ancak zorunlu ise hayvan modeli düşünülmelidir. Deneyler; çeşitli düzeylerde organize edilen parametrelere ait etkilerin hayvan üzerinde uygulanması ve sonuçlarının elde edilmesidir. Öncelikle, doğru deneysel tasarım yapılmalıdır. Çalışma süresince, esas araştırmaya geçiş/veri toplama/işlenmesi adımları tamamlanmalı ve verilerin anlamlandırılması, çıktıların tamamlanması ve teslim edilmesi, idari işlerin tamamlanması, deneyimlerin değerlendirilmesi ve bunlardan ders çıkarılması gerekir.

PDF

___

Amerika Birleşik Devletleri, Federal Tarım Bakanlığı Verileri 2005. "2005a Report on Enforcement of the Animal Welfare Act U.S. Department of Agriculture. Retrieved February 8, 2008".
Amerika Birleşik Devletleri, Federal Tarım Bakanlığı Verileri 2005b "The humane care and treatment of laboratory animals National Association of Biomedical Research. Retrieved February 8, 2008".
Avrupa Birliği Komisyon Raporu-2005. "Fifth Report on the Statistics on the Number of Animals used for Experimental and other Scientific Purposes in the Member States of the European Union Commission of the European Communities, published November 2007".
De Aguilar-Nascimento JE. Fundamental steps in experimental design for animal studies. Acta Cirargica Brasileira 2005; 20(1): 1-8.
De Boo J, Knight A. Increasing the implementation of alternatives to laboratories animal use. AATEX 2008; 13(3): 109-117.
Festing MFW. Reduction of animal use: Experimental design and quality of experiments. Laboratory Animals 1994; 28: 212-221.
Fred W. Quimby. Animal Models in Biomedical Research. In: James G. Fox, Lynn C. Anderson, Franklin M. Loew, Fred W (ed). Laboratory Animal Medicine. Academic Press. Amsterdam, Netherlands, 2nd ed., 2002; pp 1185-1200.
Hau J. Animal models. In: Hau J. and Van Hoosier L. Jr (ed). Handbook of laboratory animal science, Vol. I I , CRC Press, Boca Raton.US, 2nd ed.,2003:pp 1-9.
Henry J. Baker, J. Russell Lindsey. Research in Laboratory Animal and Comparative Medicine. In: James G. Fox, Lynn C. Anderson, Franklin M. Loew, Fred W (ed). Laboratory Animal Medicine. Academic Press. Amsterdam, Netherlands, 2nd ed., 2002; pp 1228-1237.
Hessler JR, Learly SL. Design and Management of Animal Facilities. In: James G. Fox, Lynn C. Anderson, Franklin M. Loew, Fred W (ed). Laboratory Animal Medicine. Academic Press. Amsterdam, Netherlands, 2nd ed., 2002; pp 909-948.
Johnson PD, Besseisen DG. Practical aspects of experimental design in animal research. ILAR Journal 2002; 43 (4): 202-206.
Lipman NS, Perkins SE. Factors that may influence animal research. In: Fox JG, Anderson LC, Loew FM, Quimby FW (ed). Laboratory Animal Medicine. Academic Press. Amsterdam, Netherlands, 2nd edition., 2002; pp 1143ı 1165.
Morrow PE, Haseman JK, Hobbs CH, Driscoll KE, Vanessa VU, Oberdorster G. The maximum tolerated dose for inhalation bioassays: Toxicity vs overload. Fundamental and Applied Toxicology 1996; 29: 155-167.
Rigalli A, Elina Di Loreto V. Experimental Surgical
Models in the Laboratory Rat, CRC Press Taylor & Francis
Group. New York, USA, 2009 ed., 2009.
Trull FL. More Regulation of Rodents. Science 1999; 284 (5419): 1463.
Van der Worp HB, Howells DW, Sena ES, Porritt MJ, Rewell S, et al. (2010) Can Animal Models of Disease Reliably Inform Human Studies? PLoS Med 7(3): el000245.
Wolfensohn S, Lloyd M. Handbook of Laboratory Animal Management and Welfare, Blackwell Publishing Ltd. Oxford, UK, 3rd ed., 2003.
Wood MW, Hart LA. Selecting appropriate animal models and strains: Making the best use of research, information and outreach. AATEX 2008; 14 Special Issue: 303-306.