Problem Durumu: 2006 Türkçe Dersi Öğretim Programı, Türkçe dersini yeni bir yaklaşımla ele almış ve dersin amaç ve kazanımlarında, ders etkinliklerinde, ölçme ve değerlendirmede birçok değişim ve gelişimi beraberinde getirmiştir. Programın etkililiğini ortaya koymaya çalışan araştırmalarda bu değişim ve gelişimler ışığında eğitim-öğretim sürecinin farklı boyutları incelenmiştir. Ancak bu tür araştırmalarda Türkçe dersi kazanım ve etkinliklerinin önemli bir bölümünü oluşturan yazma becerisinin, öğretim sürecinin son halkasını oluşturan ölçme ve değerlendirmede nasıl ele alındığı yeterince ortaya konulmuş değildir. Yazma becerisi; dinleme, konuşma ve okuma becerilerinin gelişmesinden sonra gerçek anlamda olgunlaşan bir beceridir. Son derece zor ve zahmetli bir sürecin sonunda istenilen düzeye gelebilen bu becerinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi de öğrenilmesiyle doğru orantılı bir biçimde zor ve zahmetlidir. Bilişsel gelişimin en üst basamaklarına gelmiş olmayı gerektiren yazma becerisi; dil bilgisi, yazım ve noktalama, dil ve anlatım, metin bilgisi ve düşünme becerileri gibi alt bileşenlerden meydana gelir. Bu çok boyutluluk, yazma becerisinin tek tip ölçme değerlendirme yöntemine göre planlanamayacağının bir göstergesidir. Öğrencilerin yazmadaki başarısını belirlenmek için alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinin işe koşulması; yazım ve noktalama gibi yalnızca mekanik unsurlara değil özgünlük, tutarlılık ve yaratıcılığa da önem verilmesi gerekir. Bu bakımdan yazma becerisine ilişkin ölçme ve değerlendirmenin etkililiğini belirlemek, varsa eksikliklerini gidermek kompozisyon sorularının farklı açılardan ele alınması ile mümkün olabilir.Araştırmanın Amacı: Bu araştırma, ortaokul Türkçe dersi sınavlarında yer alan kompozisyon sorularının durumunu ve buna ilişkin öğretmen görüşlerini belirleme amacını taşımaktadır. Bu doğrultuda araştırmada aşağıda yer alan şu sorulara cevap aranmıştır: 1.     Öğrenme düzeyini belirlemeye dönük sınavlarda kompozisyon ne sıklıkta yer almaktadır ve buna ilişkin öğretmenlerin görüşleri nasıldır?2.     Kompozisyon soruları hangi yazma yöntem ve tekniklerine uygunluk göstermektedir ve buna ilişkin öğretmenlerin görüşleri nasıldır?3.     Kompozisyon sorularında yazıların hangi metin türünde oluşturulması istenilmektedir ve buna ilişkin öğretmenlerin görüşleri nasıldır?Araştırmanın Yöntemi: Yukarıdaki sorular doğrultusunda bu araştırmada kompozisyon sorularının sorulma sıklığı, soruların ilgili olduğu yazma yöntem ve teknikleri ile metin türlerinin dağılımı incelenmiş ve öğretmen görüşlerine başvurulmuştur. Durum çalışması deseninde gerçekleştirilen bu araştırmada kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla 18 okul belirlenmiştir. Belirlenen bu okullardan doküman incelemesi yöntemine göre 432 sınav kâğıdı toplanmış ve sınavları hazırlayan öğretmenlerden 8’i ile görüşme yapılmıştır. Veriler, betimsel analize tâbi tutulmuştur. Bu analiz türüne uygun olarak veriler, önce sistematik ve açık bir biçimde betimlenmiş; sonra bu betimlemeler açıklanmış ve yorumlanmış; sebep-sonuç ilişkileri irdelenmiş ve sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada öncelikle programda yer alan yazma yöntem ve teknikleri ile metin türleri belirlenmiş ve sorular buna göre incelenmiştir. Sorular, programda yer alan yazma yöntemlerinin amaçlarına uygunluğu bakımından incelenmiştir. Metin türlerinin analizinde ise soru köklerinde belirtilen metin türü veya herhangi bir metin türünü işaret eden ifadeler dikkate alınmıştır.  Bulgular tablolar halinde sunulurken sınavlarda bulunan kompozisyon sorularından yer yer alıntı yapılmıştır. Araştırmanın birinci aşamasında dokümanlardan elde edilen bulgular araştırmanın amaçlarına uygun olarak üç kategoride değerlendirildiğinden görüşmede elde edilen veriler için tekrar kategori oluşturma yoluna gidilmemiştir. Bunun yerine öğretmen görüşleri daha önceden belli olan kategorilere göre incelenmiş ve ilgili bulguların altında betimlenmiştir. Araştırmanın Bulguları: İnceleme sonunda ulaşılan sonuçlar şöyledir: Sınavların %52,08’inde kompozisyon sorusu bulunmaktadır. Öğretmenlerin en çok güdümlü yazma tekniğine (%59,19) uygun sorular oluşturdukları görülmektedir. Bunu sırasıyla metin tamamlama (%13,00) ve yaratıcı yazma (%8,52) tekniği izlemektedir. En az kullanılması istenilen yazma yöntem ve tekniğinin özet çıkarma ve serbest yazma olduğu görülmektedir. Programda bulunan not alma, boşluk doldurma, kontrollü yazma, tahminde bulunma, bir metni kendi kelimeleriyle yeniden oluşturma ve grupla yazma yöntemlerine yönelik sorular ise sınavlarda yer almamıştır. Öğretmenler genellikle yazılacak metnin türünü belirtmemiştir. Metin türünün belirtildiği sorularda ise olay yazıları öne çıkmaktadır. Sırasıyla hikaye, masal ve deneme en çok tercih edilen türler olmuştur. Kompozisyon sorularına sınavlarda az yer verilmesini katılımcılar ağırlıklı olarak teste dayalı sınav sistemine bağlamaktadır. Öğrencilerin gelişim düzeyine paralel olarak 7. sınıfa kadar düzenli bir artış gösteren kompozisyon sorularının, 8. sınıfta düşüş göstermesi katılımcıların yorumunu destekler görünmektedir. Katılımcılara göre kompozisyon sorularında yazma yöntemleri bakımından çeşitliliğin azlığı öğretmenlerin alışkanlıklarından ve yenilikleri takip etmeyişinden kaynaklanmaktadır. Katılımcılar, sorularda metin türlerinin belirtilmeme gerekçesinin de öğrencilerin daha kolay yazmalarını sağlamak olduğunu ifade etmektedir. Çalışmanın sonuçları öğretmenlerin, kompozisyon sorularında “klasik” uygulamaları kullanma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri: Araştırmada incelenen kompozisyon sorularının hem nicelik hem nitelik bakımından yeterli olmadığı ileri sürülebilir. Bulgulardan, yazma yöntemleri ve metin türleri bakımından öğretim sürecinde sağlanan zenginliğin değerlendirme sürecine yansıtılamadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca bulgular, sınav soruları hazırlanırken dersin amaç ve kazanımlarından daha ziyade ders dışı unsurların dikkate alındığını, dolayısıyla öğrencilerin yazma becerilerinin sağlıklı bir şekilde değerlendirilemediğini ortaya koymaktadır. Öğrencinin yazının unsur ve kurallarını bilmesi onun yazmayı bir beceri hâline getirmesi için yeterli değildir. Bir beceri olarak yazma, ancak ortaya konan bir metin ile somutlaşır. Bu bakımdan öğrencilerin yazma becerilerinin doğru bir biçimde değerlendirebilmesi için kompozisyon sorularının Türkçe dersi sınavlarında vazgeçilmez bir yeri olmalıdır. Türkçe dersinin en önemli etkinlik alanlarından biri olan ve diğer dil becerilerini kullanmayı gerektiren yazma becerisini doğrudan ölçen sorulara sınavlarda daha fazla yer verilmesinin yararlı olacağı söylenebilir. Sınavlarda yer alacak sorular hazırlanırken programda yer alan yazma becerisine ilişkin amaç ve kazanımlar bir bütün olarak göz önünde bulundurulmalı ve sorular öğrencilerin yazma becerilerini ortaya koymaya imkân verecek zenginlikte olmalıdır. 

Problem Statement: Writing is a skill area that is difficult to teach and evaluate. The fact that writing is a complex skill including many factors underlies on the basis of these difficulties. Such factors as grammar, writing and punctuation, language and expression, text linguistics and thinking skills, which are knowledge and skill areas all by itself, form wholeness through interaction in the writing process. Topics, types, methods of the writing are the decisive factors when reflecting on the students’ competence. Thus, quality of the questions affects students' writing achievement in the exams. In the studies, it is not presented how the writing skill is addressed in assessment and evaluation that forms the final link of the teaching process. It is possible to determine the effectiveness of assessment and evaluation regarding writing skills and to correct the deficiencies if any, with the composition of the questions to be addressed from different angles.Purpose of Study: This study aims to identify the case of composition questions in the examination of secondary school Turkish lesson and the teachers’ perceptions related to this issue.Method: In this study conducted in case study design, 18 schools have been identified through convenience sampling method. According to the method of document review, 432 exam papers were collected from these schools and eight of the teachers those preparing exams were interviewed.Findings and Results: The results obtained are as follows: In 52.08 percent of the exams, composition questions take place. A significant part of these questions require writing according to the method of guided writing. Teachers often did not specify the type of text to be written. In the questions that are specified with text types, event texts become prominent. According to the participants, lack of diversity in terms of writing methods in composition questions results from teachers’ habits and unfollowing the latest developments. Conclusions and Recommendations: It can be argued that composition questions examined in the study are not adequate in terms of both quantity and quality. It can be said that writing methods and types learnt in the teaching process haven’t been reflected in the evaluation process. Findings reveal that teachers act upon the concerns rather than objectives and attainments of the lesson when preparing exam questions and this causes misevaluation of writing skills of students. To evaluate students’ writing skills properly, composition questions should be increased and enriched by teachers.