Lise Öğretmenlerinin Koçluk Davranışlarına İlişkin Ölçek Geliştirme Çalışması

Problem Durumu: Öğrenciler kendi becerilerinin, güçlü ve geliştirmesi gereken yanlarının, duygusal ve zihinsel durumlarının farkında olduklarında eğitim-öğretim ortamlarına daha istemli bir şekilde dahil olurlar. Bu anlamda öğretmenlerin koçluk davranışlarına sahip olmasının ve uygulamasının, öğrencilerin farkındalığını geliştirmek, onların tutum ve davranışlarında olumlu değişiklik yaratmak adına oldukça uygun bir yöntem olduğu söylenebilir. Öğretmenler öğrencilerine güçlü sorular sorarak ve geri bildirimler vererek onların eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirirler. Böylece öğrenciler süreç boyunca yaşadıkları deneyimleri faydalı birer öğrenme aracına dönüştürebilirler. Kendilerinin farkında olan ve kendilerini tanıyan öğrenciler nasıl öğrendiklerini ve ne şekilde ders çalışmaları gerektiği konusunda bilgi sahibi olur. Bu durumun onların akademik performanslarını arttırmasına da katkı sağladığı söylenebilir. Öğretmenlerin eğitim-öğretim ortamlarında koçluk desteğinden yararlanmaları, öğrencilerin gerek bireysel ihtiyaçlarını tespit etmesine gerekse toplumsal ihtiyaçlara yönelik davranış ve beceri örüntüleri kazanmasına bununla birlikte, bilinç düzeyi yüksek bireyler olarak yaşantılarını sürdürmelerine yardımcı olur.  Kendisini sorgulamayı öğrenen bireyler olarak gelişim göstermeleri, öğrencilerin özlerine ait değerler sitemini keşfetmelerine ve kendine uygun değerlere göre de seçimler yapabilmesine imkan sağlar.  Koçluk sürecinin aynı zamanda öğretmenler için de kazanımları olduğunu söylemek mümkündür. Öğrenciyle sürekli etkileşimin olduğu, karşılıklı duyuşsal ve zihinsel süreçlerin devreye girdiği koçluk uygulamaları yoluyla öğretmenler, kendi farkındalıklarını daha da artırabilir ve iç görülerini geliştirebilirler. Aslında bu sürecin onlar içinde yeni bir içsel yolculuk, keşif ve deneyim süreci olduğu söylenebilir. Sınıf içindeki öğretim uygulamaları üzerine daha derinlemesine düşünmelerinin ise mesleki gelişimlerine katkı sağlayabileceği ifade edilebilir. Tüm bu değerlendirmeler ışığında koçluğun, eğitimin ve öğretimin niteliğinin artmasına, öğretmenlerin bireysel ve mesleki gelişimlerine, öğrencilerin akademik performanslarına ve bireysel gelişimlerine olumlu katkı sağlayan uygulamalardan biri olduğu düşünülmektedir.Araştırmanın Amacı: Bu araştırmada, Ankara ili kamu liselerinde görev yapan öğretmenlerin koçluk davranışlarını benimseme ve uygulama durumlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın genel amacı doğrultusunda aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: Ankara ili kamu liselerinde görev yapan öğretmenlerin koçluk davranışlarını benimseme ve uygulama durumlarına ilişkin görüşleri, koçluğun dört boyutu olan, a) Etkin dinleme, b) Güçlü sorular sorma, c) Farkındalık yaratma, d) Öz değerlerine uygun seçimler yapmalarını sağlama boyutlarında nasıldır? Ankara ili kamu liselerinde görev yapan öğretmenlerin koçluk davranışlarını benimseme ve uygulama durumlarına ilişkin görüşleri, cinsiyet, yaş, eğitim seviyesi, branş, daha önce koçluk eğitim/konferansı ya da seminerine katılma durumu ve koçluk davranışını önemli görme durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? Araştırma genel tarama modelinde olup, nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Örneklem seçiminde tabakalı örnekleme tekniğinden yararlanılmıştır. Bu araştırmanın örneklemi Ankara Büyükşehir Belediye Sınırları içerisinde yer alan dokuz ilçeden toplam 362 öğretmenden oluşmaktadır.Araştırmanın Yöntemi: Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen ‘‘Lise Öğretmenlerinin Koçluk Davranışlarına İlişkin Görüşleri’’ ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde SPSS Paket Programı kullanılmıştır. Araştırmanın birinci amacına ilişkin analizler aritmetik ortalama, standart sapma ve frekans hesaplamalarıyla yapılmıştır. Araştırmanın ikinci alt amacına ilişkin olarak katılımcıların görüşlerinin cinsiyet, koçluk eğitimi, konferansı ya da seminerine katılma, koçluk davranışı göstermenin önemli görülme durumu ve eğitim durumu değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların görüşlerinin yaş değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığı Kruskal-Wallis analizi, branş değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığı ANOVA ile analiz edilmiştir. Manidarlık düzeyi .05 alınmıştır. Araştırmanın üçüncü alt amacına ilişkin olarak katılımcıların görüşleri için frekans ve yüzde hesaplamaları yapılmıştır. Araştırmanın Bulguları: Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, ölçeğin alt boyutlarını benimseme düzeylerine bakıldığında, kadın katılımcıların ve koçluk davranışı göstermenin önemli olduğunu düşünenlerin ölçeğin tüm alt boyutlarını benimseme düzeyleri daha yüksektir. 54 yaş üstü katılımcıların ise diğer yaş aralığındakilere göre farkındalık yaratma boyutunu benimseme düzeyi daha düşüktür. Bununla birlikte, meslek lisesi öğretmenleri sosyal bilimler, fen bilimleri ve yabancı dil branşındaki öğretmenlere göre öz değerlerine göre seçimler yapmalarını sağlama boyutunu benimseme düzeyinde daha olumlu düşüncelere sahiptirler. Ölçeğin alt boyutlarını uygulama düzeylerine bakıldığında, kadın öğretmenlerin etkin dinleme boyutunu uygulama düzeyi daha fazladır. Koçluk eğitimi, konferansı ya da seminerine katılan katılımcılar farkındalık yaratma boyutunu uygulama düzeyinde anlamlı bir farklılık göstermektedir. Koçluk eğitimi, konferansı ya da seminerine katılanların ve koçluk davranışı göstermenin önemli olduğunu düşünenlerin öz değerlerine uygun seçimler yapmalarını sağlama boyutunu uygulama düzeyi daha yüksektir. Bununla birlikte meslek lisesi öğretmenlerinin sosyal bilimler, fen bilimleri ve yabancı dil branşındakilere göre, diğer branştaki öğretmenlerin (resim, müzik, beden eğt.vb.), sosyal bilimler, fen bilimleri ve yabancı dil branşındakilere göre, Türkçe-edebiyat ve matematik branşındaki öğretmenlerin ise fen bilimlerindeki öğretmenlere göre öz değerlerine uygun seçimler yapmalarını sağlama boyutunu uygulama düzeyinde anlamlı şekilde farklılık görülmüştür. Katılımcıların %97’si öğretmenlerin koçluk davranışı göstermelerinin önemli olduğunu belirtmişlerdir.Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler: Araştırma bulguları gösteriyor ki koçluk eğitimi, konferansı ya da seminerine katılmış olan öğretmenler koçluk becerilerini uygulayarak öğrencilerine fayda sağlamaktadırlar. Bu nedenle öğretmenlerin, alanında uzman kişilerce koçluk eğitimi almaları önerilmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı’nın öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerine koçluk eğitimlerini ekleyecek şekilde yeni yasal düzenlemeler yapmasının ve eğitim kurumlarında koçluk uygulamalarına yer verilmesinin, öğretmenlerin bireysel ve mesleki, öğrencilerin de akademik ve bireysel gelişimlerine olumlu katkı sağlayacağını söylemek mümkündür. Anahtar Kelimeler: Koçluk, koçluk eğitimi, eğitim koçluğu, öğretmen koçluğu, öğretmenlerin koçluk davranışları.

A Scale Development Study to Measure Secondary School Teachers’ Opinions On Coaching Behaviours

Purpose: Coaching is an approach that enables individuals to realize their own potential and strengths, to increase their awareness, to find themselves, and that encourages and supports the process of fulfilling goals by balancing different spheres of life. Adoption and implementation of coaching philosophy also have great importance in terms of teachers’ relationship with students. In this study, it was aimed to identify the opinions of high school teachers on adoption and implementation of coaching behaviors according to the variables of gender, age, education level, branch, status of participating in coaching training, conferences or seminars, and status of considering the display of coaching behavior significantly. Method: The study was designed as a descriptive survey model study and employed the quantitative research method. The sample of the study composed of 362 teachers in total who worked in high schools located in districts of Ankara, in 2017-2018 academic year. Findings: Teachers adopted all of the sub-dimensions of coaching behaviors, yet they were incompetent in terms of implementation. Female participants demonstrated a significant difference in terms of adoption and implementation of coaching behaviors. Significant differences occurred in the adoption and implementation status of the ones who participated in coaching seminars or conferences and considered the display of coaching behavior significant. In addition, there was a significant difference in vocational education high school teachers’ adoption and implementation levels of the dimension “enabling coachees to make choices according to their core values” in comparison to teachers of other branches. Implications for Research and Practice: The research findings revealed that teachers who participated in coaching training, conferences and seminars provided benefits to their students by implementing coaching skills. Therefore, it is suggested for teachers to get training from leading experts of the field. It is possible to say that new legislative regulations that will be made by the Ministry of National Education by including coaching education to their in-service trainings, and inclusion of coaching implementations in educational institutions will make a positive contribution to teachers’ personal and professional, and students’ academic and individual development.

___

  • Barutcugil, İ. (2006). Yöneticinin yönetimi [Manager’s management]. İstanbul: Kariyer Yayınları.
  • Brown, T.A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: GuilfordPress.
  • Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions. Thousand Oaks, CA: Sage Publishing, Inc.
  • Curtis, D., & Kelly, L. (2013). Effects of a quality of life coaching intervention on psychological courage and self-determination, International Journal of Evidence Based Coaching and Mentoring, 11(1), p. 20.
  • Cetin, E. (2015). Öğrenci görüşlerine göre lise son sınıf rehber öğretmenlerinin koçluk beceri düzeyleri [Investigation of 12th grade students' class counselors' coaching talents by student perspective]. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Doran, G.T. (1981). There's a SMART way to write management's goals and objectives. Management Review, 70, 35-36.
  • Douglas, C. A., & McCauley, C. D. (1999). Formal developmental relationships: A Survey of organizational practices. Human Resources Development Quarterly,10(3), 203-220.
  • Druckman, D., & Bjork, R. A. (1991). In the mind's eye: Enhancing human performance. Washington, DC: National Academy Press.
  • Engel, R. J. (2011). An examination of wellness coaches and their impact on client behavioral outcomes (Order No. 3479465). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (904395557).
  • Frisch, M. (2013). Evidence-based well-being/positive psychology assessment and intervention with quality of life inventory. Social Indicators Research, doi: 10.1007/s11205-012-0140-7.
  • Gonzalez, D. (2008). Executive coaching effectiveness: The coachee's experience (Order No. 3339018). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (304814863). Retrieved April, 12, 2018 from http://search.proquest.com/docview/304814863?accountid=39364.
  • Gordon, T. (2008). Etkili öğretmenlik eğitimi. [Effective teacher training]. Çeviren: K. Sermin. İstanbul: Profil.
  • Grant, A. (2003). The impact of life coaching on goal attainment, metacognition and mental health. Social Behavior and Personality, 31(3), 253-264.
  • Grant, A. (2006). A personal perspective on professional coaching and the development of coaching psychology. International Coaching Psychology Review, 1(1), 12-22.
  • Grant, A. (2011). Developing an agenda for teaching psychology. International Coaching Psychology Review, 6(2), 84.
  • Grant, A. (2012). Making positive change: A randomized study comparing solution-focused vs. problem-focused coaching questions. Journal of Systemic Therapies, 31(2).
  • Grant, A.M., & Greene, J. (2004). Coach yourself: Make real change in your life (2nd ed.). London: Momentum Press.
  • Greene, J., & Grant, A.M. (2003). Solution-focused coaching: Managing people in a complex world. London: Momentum Press.
  • Gregory, A., Allen, P.J., Mikami, A.Y., Hafen, C.A., & Pianta, R.C.(2017). Effects of a professıonal development program on behavıoral engagement of students ın middle and hıgh school. HHS Public Access. Psychol Sch.
  • Griffiths, K. (2005). Personal coaching: A model for effective learning. Journal of Learning Design, 1(2), 55.
  • Griffiths, K., & Campbell, M. (2009). Discovering, applying and integrating: The process of learning in coaching. International Journal of Evidence Based Coaching and Mentoring, 7(2), 16.
  • Gynnild, V. Vd. (2007). Teaching as coaching: a case study of awareness and learning ın engineering education. International Journal Of Science Education, 29(1), 1-17.
  • ICF Türkiye. (2018). Why coaching is important?. Retrived April, 4, 2018 from http://www.icfturkey.org/neden-kocluk/kocluk-nedir?
  • Jarrett, T. A. (2013). Warrior resilience and thriving (WRT): Rational emotive behavior therapy (REBT) as a resiliency and thriving foundation to prepare warriors and their families for combat deployment and posttraumatic growth in operation Iraqi freedom, 2005-2009. Journal of Rational--Emotive & Cognitive--Behavior Therapy, 31(2), 93-107. doi: 10.1007/s10942-013-0163-2.
  • Jones, H.B. (2017). How former students attain goals through a process of self-coachıng when traınıng has ended: A case study. Unpublished MA dissertation submitted. Unıversıty of The Rockıes.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi [Scientific research method] (19.Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
  • Knight, J. (2006). Instructional coaching. The School Administrator, 63(4), 36–40.
  • Landsberg, M. (1999). Koçluğun taosu [Taos of coaching] (Translate: H. B. Çelik). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Lawler, S. (2011). Coaching for sustained change: How is it accomplished? (Unpublished doctoral dissertation) Benedictine University, Lisle, Illinois.
  • Loucks-Horsley, S., Love, N., Stiles, K., Mundry, S., & Hewson, P. (2009). Designing professional development for teachers of science and mathematics (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
  • Neufeld, B., & Roper, D. (2003). Coaching: A strategy for developing instructional capacity. Promises and practicalities. Washington, D.C. The Aspen Institute.
  • Newnham-Kanas, C., Irwin, J., & Morrow, D. (2008). Co-active life coaching as a treatment for adults with obesity. International Journal of Evidence Based Coaching and Mentoring, 6(2), p.1.
  • Nielsen, A., &Norreklit, H. A. (20009). Discourse analysis of the disdisciplinary power of management coaching. Society and Business Reviews, 2009: 202-14.
  • O’Connor, J., & Lages, A. (2004). NLP ile koçluk [Coaching with NLP: How to be a Master Coach, 2004] (Translate: Zaman, M.) İstanbul: Hayat Yayınları.
  • Poussard, M. J. (2003). Yönetimde yeni bir stil coaching [A new management style coaching]. Morpa Kültür Yayınları: İstanbul.
  • Spence, G.B., & Grant, A.M. (2007). Professional and peer life coaching and the enhancement of goal striving and well-being: An exploratory study. Journal of Positive Psychology, 2(3), 185–194.
  • Sue-Chan, C., & Latham, G. (2004). The relative effectiveness of external, peer, and self-coaches. Applied Psychology: An International Review, 53(2), 260-278. Retrived April, 12, 2018 from www.coachfederation.org,
  • Uckun, C.G., & Kilinc, Ġ.(2007). Koçluk ve mentorluk tarihsel geliģimi, yöntemleri ve uygulamaları [Coaching and mentoring, historical development, methods and applications]. Ürün yayınları: Ankara
  • Whitmore, J. (1992). Coaching for performance. London: Nicholas Brealey.
  • Wilkins, B. M. (2000). A grounded theory study of personal coaching. Missoula, MT: The University of Montana.
  • Wilson, C. (2008). Performance coaching and training in the workplace. Retrived April, 12, 2018 from http://www.theocm.co.uk/sites/default/files/documents/resources/Performance%20Coaching%20and%20Training%20in%20the%20Workplace.pdf