Nominal Döviz Kuru ve Sektörel Üretim Hacminin Ampirik Analizi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir İnceleme
Bu çalışma, Türkiye ekonomisinin yedi alt sektöründe nominal döviz kuru ve sektörel üretim hacmi arasındaki ilişkiyi para arzı, kamu harcamaları, petrol fiyatları ve işsizlik oranı gibi kontrol değişkenlerin yardımıyla tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda 1998.Q1-2015.Q3 dönemi için sınır testi ve ARDL yöntemi kullanılarak uzun dönemli muhtemel ilişkiler saptanmaya çalışılmıştır. Yapılan ekonometrik analizler sonucunda inşaat sektörü dışında kalan diğer sektörlerde, sektörel üretim ve nominal döviz kuru arasında uzun dönem ilişki olduğuna yönelik bulgulara ulaşılmış ve bu doğrultuda altı sektör için uzun dönem katsayılar tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgular imalat sanayi gibi ithal girdi kullanımının yüksek olduğu sektörlerde nominal döviz kurundaki yükselişlerin maliyet etkisi yaratarak sektörel çıktı hacmini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Nominal Döviz Kuru, Sektörel Çıktı, Sınır Testi ve ARDL Metodu, Türkiye
The Empirical Analysis of Nominal Exchange Rate and Sectoral Output: An Investigation on Turkish Economy
This study aims to investigate the relationship between nominal exchange rate and sectoral output in seven sub-sectors of the Turkish economy by using control variables including money supply, public expenditure, oil prices and unemployment rate. Possible relations were tried to be determined by using bound test and ARDL method for the period 1998.Q1-2015Q3. It was concluded that there is a long-run relationship in all sectors excluding construction and accordingly, long-run coefficients and equations were estimated for six sectors. The estimation of long-run coefficients indicates that the rise in the nominal exchange rate affects sectoral output negatively at sectors where imported inputs are high because of the cost effect such as manufacturing industry.
Keywords:
Nominal Exchange Rate, Sectoral Output, Bound Test and ARDL Method, Turkey,
___
- Agenor, P.(1991), “Output, Devaluation and the Real Exchange Rate in Developing Countries”, Review of World Economics, 127(1), 18-41.
- Aguirre, A. ve Calderon, C. (2005), “Real Exchange Rate Misalignments and Economic Performance”, Central Bank of Chile Working Papers, Paper No: 315.
- Ay, A., Şaylan, Ş. ve Koçak, İ. (2008), “Reel Döviz Kuru ve Çıktı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (1990-2006)”, S.Ü. İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 361-374.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Mirzaie, A. (2000), “The Long-Run Effects of Depreciation of the Dollar on Sectoral Output”, International Economic Journal, 14(3), 51-61.
- Branson, W.H. ve Love, J.P. (1986), “Dolar Appreciation and Manufacturing Employment and Output”, NBER Working Paper Series, Working Paper No. 1972.
- Çatık, A.N.(2007), “Daraltıcı Devalüasyon Hipotezi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”, Gazi Üniversitesi Ekonomik Yakla-şım Dergisi, 18(62), 61-79.
- Dickey, D.A. ve Wayne, F. (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Eco-nometrica, 49(4), 1057-1072.
- Edwards, S.(1986), “Are Devaluations Contractionary”, Review of Economics and Statistics, 68(3), 501-508.
- Engle, R.F. ve Granger, C.(1987), “Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, 55(2), 251-276.
- Granger, C.W. ve Newbold, P. (1974), “Spurious Regressions in Econometrics”, Journal of Econometrics, 2(1974), 111-120.
- Gujarati, D. (2004), Basic Econometrics, The Mcgraw Hill Companies.
- Gylfason, T. ve Schmid, M.(1983), “Does Devaluation Cause Stagflation?”, The Canadian Journal of Economics, 16(4), 641-654.
- Ibrahim, M.H. (2007), “Sectoral Effects of Ringgit Depreciation Shocks”, Journal of Economic Development, 32(2), 135-156.
- İşcan, T. (1997), “Devaluations and Aggregate Output Fluctuations: A Random Coefficient Regression Model for Mexico”, Applied Economics, 29(12), 1575-1584.
- Johansen, S. ve Juselius, K. (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration”, Oxford Bulltein of Economics and Statistics, 52(2), 169-210.
- Kandil, M. ve Mirzaie, A. (2002), “Exchange Rate Fluctuations and Disaggregated Economic Activity in the US: Theory and Evidence”, Journal of International Money and Finance, 21, 1-31.
- Köse,N., Ay, A. ve Topallı,N.(2008), “Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Örneği (1995-2008)”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 26-45.
- Krugman, P. ve Taylor, L. (1978), “Contractionary Effects of Devaluation”, Journal of International Economics, 8(1978), 445-456.
- Krugman, P.R., Obstfeld, M. ve Melitz, M.(2012), International Economics: Theory and Policy, Addison-Wesley Publis-hing Company, 9th Edition.
- Küçükkiremitçi, O. (2011), “Türkiye Sanayi Strateji Belgesi Temelinde İmalat Sanayinin Yapısal Analizi”, Memleket, Siyaset, Yönetim, 15(2011), 53-94.
- Masunda, S. (2011), “Real Exchange Rate Misalignment and Sectoral Output in Zimbabwe”, International Journal Economic Research, 2(4), 59-74.
- Pesaran, H., Yongcheol, S. ve Shin, R. (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
- Perron, P. ve Phillips, P. (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrica, 75(2), 335-346.
- Sarı, A. (2009), “Çıktıya (GSMH) Para Arzındaki Büyümenin, Faiz Oranı Oynaklığı ve Döviz Kuru Oynaklığının Etkileri: Türkiye Örneği”, Afyon Kocatepe İİBF Dergisi, 11(2), 19-36.
- Toulaboe, D. (2006), “Real Exchange Rate Misalignment and Economic Growth in Developing Countries”, Southwes-tern Economic Review, 33(1), 57-72.
- TÜİK(2002), Türkiye Ekonomisinin Arz Kullanım ve Girdi-Çıktı Tabloları.
- Uğurlu, E. (2009), “Real Exchange Rate and Economic Growth: Turkey”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 191-212.
- Zivot, E. ve Jihaui, W. (2006), Modelling Time Series with S-Plus, Springer: Second Edition.
- ISSN: 1306-6730
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi