Kamu-Özel İşbirliği (Yap-Kirala-Devret) Modeli ve Şehir Hastanelerinin Sağlık Hizmetlerindeki Değişim ve Dönüşüm Üzerine Etkileri

Bu çalışmada, kamu-özel işbirliğinin (KÖİ) bir alt modeli olan yap-kirala-devret (YKD) modeli çeşitli açılardan analiz edilmekte ve YKD modeliyle yapılan ve işletilen şehir hastanelerinin sağlık hizmetlerinin değişimi ve dönüşümü üzerine etkileri incelenmektedir. Bu bağlamda, çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde KÖİ ve YKD'nin kavramsal çerçevesi ele alınmakta ve sağlık hizmetlerinde kullanılan KÖİ modelleri incelenmektedir. İkinci bölümde, sağlık sektöründe YKD modelinin uygulanmasında etkili olan faktörler ele alınmaktadır. Bu faktörler, sağlık tesislerinin fiziksel altyapısının yetersizliği, sağlık harcamalarının bütçe üzerinde oluşturduğu baskı, özel sektörün tecrübesinden yararlanma isteği ve düşük kalite standartları şeklinde sıralanmaktadır. Daha sonra, bu faktörler çerçevesinde, şehir hastanelerinin sağlık hizmetlerinin değişimi ve dönüşümüne etkileri analiz edilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kamu-Özel İşbirliği, Yap-Kirala-Devret, Şehir Hastaneleri, Sağlık Hizmetleri

Public-Private Partnership (Build-Lease-Transfer) Model and the Effects of City Hospitals on the Change and Transformation of Health Services

The build-lease-transfer (BLT) model, which is categorized under the public-private partnership (PPP) model, has been analyzed from various perspectives and the effects of city hospitals, which are built and operated as a part of BLT model, on the change and transformation of health services are examined in this study. In this context, the study consists of two chapters. While the conceptual framework of PPP and BLT is discussed and PPP models used in health services are explained in the first chapter, the factors affecting the implementation of BLT model in the health sector are discussed in the second chapter. These factors are listed as follows; the inadequacy of the physical capacity of health facilities, pressure on the budget caused by health expenditures, the desire to benefit from the experience of the private sector and low quality standards. Lastly, the effects of city hospitals on the change and transformation of health services are analyzed within the framework of these factors.

Keywords:

Public-Private Partnership, Built-Lease-Transfer, City Hospıtals, Health Services,

PDF

___

Abuzaineh, N.; Brashers, E.; Foong, S.; Feachem, R.; Da Rita, P. (2018), “PPPs in healthcare: Models, lessons and trends for the future. Healthcare public private partnership series, No. 4. San Francisco: The Global Health Group, Institute for Global Health Sciences, University of California, San Francisco and PwC. Produced in the United States of America”, https://globalhealthsciences.ucsf.edu/sites/ globalhealthsciences.ucsf.edu/files/pub/ppp-report-series-business-model.pdf,(Erişim: 26.4.2018).
Acerete, Basilio; Stafford, Anne; Stapleton, Pamela (2011), “Spanish healthcare public private partnerships: The ‘Alzira model, Critical Perspectives on Accounting”, Critical Perspectives on Accounting, Vol.22: 533-549.
ADN PPP Sağlık Yatırımları AŞ. (2014), “Adana Entegre Sağlık Kampüsü Projesi Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi Teknik Olmayan Özet”, http://www.pppadanahastanesi.com/ tr/19536/Cevre-ve-Sosyal-Etki Değerlendirmesi, (Erişim: 28.09.2014).
Ankara Etlik Hastane Sağlık Hizmetleri İşletme Yatırım A.Ş, (2014), “Ankara Etlik Entegre Sağlık Kampüsü Projesi, Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (CSED) Raporu”, www.aeh.com.tr/assets/ pdf/Etlik_ ESKP_CSED.pdf, (Erişim: 20.12.208).
Atasever, Mehmet vd. (2018), Şehir Hastaneleri Araştırması, , Ankara, Sağlık Sen Yayınları-46
Aycı, İlker (2015), “Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) Sağlık Zirvesi - PPP Health Summit Basın Bülteni” 28 Nisan 2015, http://www.invest.gov.tr/tr-TR/infocenter/pressrelease/Documents/28-04-2015-TYDTA-KOI-SAGLIK-ZIRVESI.pdf, (Erişim: 15.01.2016).
Aydın, Sabahattin (2015), “Entegre Sağlık Kampüsleri veya nam-ı diğer Şehir Hastaneleri”, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, Mart-Nisan-Mayıs, 34, 12-19.
Barros, Pedro Pita; Giralt, Xavier Martinez (2009), “Contractual design and PPPs for hospitals:lessons for the Portuguese model”, The European Journal of Health Economics, Vol. 10 Núm. 4, 437-453.
Biginas, Konstantinos; Sindakis, Stavros (2015), “Innovation through Public-Private Partnerships in the Greek Healthcare Sector: How is it achieved and what is the current situation in Greece?”, The Innovation Journal: The Public Sector Innovation Journal, Volume 20(1), 2015, article 5, 1-11.
Constantinescu, Dan (2012) “Public-private partnership role in increasing the quality of the health insurance services” Theoretical and Applied Economics, Volume XIX, No. 10 (575), 31-45.
Çakır, Mehmet Kadir (2016) 6428 Sayılı Kanuna Göre Kamu Özel İşbirliği Kavramı ve Yeni Bir Model: Yap kirala Devret, Seçkin Yayınları, Ankara.
Çınar, Naif Fıratcan; Türkoğlu, Çağdaş, Sütünsatar, Alper (2017), “Kamu-Özel Ortaklığı/İşbirliği Modeli ve Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Hizmet Memnuniyetinin Ölçülmesi: Entegre Sağlık Kampüsleri (Şehir Hastaneleri) için Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2017/4, Sayı:29, 215-232.
European Commission (2013), “Health and Economics Analysis for an evaluation of the Public Private Partnerships in health care delivery across EU”, http://ec.europa.eu/health/expert_panel/ documents/publications/docs/ppp_finalreport_en.pdf, (Erişim: 14.05.2017).
Gibbs, Tony (2008), “An Assessment of Turn-key Contracts for the Realisation of Capital Works Projects Principally for Public Sector Healthcare Facilities, The United States Agency for International Development”http://www.disaster-info.net/safehospitals_refdocs/documents/english/windhaza rdmaps/WindHazards_Turn-key.pdf, (Erişim: 19.01.2016).
Gökkaya, Durmuş; İzgüden, Dilruba; Erdem, Ramazan (2018), “Şehir Hastanesinde Hasta Memnuniyeti Araştırması: Isparta İli Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Yıl: 2018, Cilt: 9, Sayı: 20, 136-148.
Grimsey, Darrin; Lewis, Mervyn K. (2004), Public Private Partnership The Worldwide Revulation in Infrastructure Provision and Project Finance, Edward Elgar Publishing Lim., Cheltenham U.K.
Health Research Institute (2010), “Build and Beyond: the (r)evolution of healthcare PPPs”, https://www. wko.at/Content.Node/PlattformGesundheitswirtschaft/StudienPublikationen/Studien/build-and-beyond-revolution-of-healthcare-ppps.pdf, (Erişim: 02.11.2015).
Hellowell, Mark (2012), “The role of public-private partnerships in health systems is getting stronger”, http://www.sps.ed.ac.uk/__data/assets/pdf_file/0008/96245/2012_PPP_getting_stronger_Commonwealth_Health_Partnerships_2012.pdf, (Erişim: 27.04.2016).
International Monetary Found (2004), “Public-Private Partnerships, Fiscal Affairs Department”, https://www.imf.org/external/np/fad/2004/pifp/eng/031204.pdf, (Erişim: 23.02.2017).
Joyner, K. (2007), “Dynamics Evolution in Public-Private Partnerships, The Role of Key Actors in Managing Multiple Stakeholders”. Managerial Law, Volume 49, No. 5/6, 205-217.
Kantarcı, Fuat (2016), “Akıllı hastaneler geliyor”, http://www.trthaber.com/haber/saglik/akilli-hastaneler-geliyor-246089.html, (Erişim: 21.04.2016).Karahanoğulları, Onur (2011), “Kamu Hizmetleri Piyasa İlişkisinde Dördüncü Tip: Eksik İmtiyaz (Kamu-Özel Ortaklığı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 66, No. 3, Ankara, 2011, 177-215.
Kılavuz, Emine (2010), “Sağlık Harcamalarındaki Artış ve Temel Bakım Hizmetleri”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 29 Yıl: 2010/2, 173-192.
Mckee, Martin; Edwards, Nigel; Atun, Rifat (2006), “Public-private partnerships for hospitals” Bulletin of the World Health Organization, 84, 890-896.
Mendelson, D. N.; Schwartz, W. B. (1993) “The Effects of Aging and Population Growth on Health Care Costs”, Health Affairs, 12(1): 119-125.
Müezzinoğlu, Mehmet (2015), “Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) Sağlık Zirvesi - PPP Health Summit Basın Bülteni”, http://www.invest.gov.tr/tr-TR/infocenter/pressrelease/Documents/28-04-2015-TYDTA-KOI-SAGLIK-ZIRVESI.pdf, (Erişim: 15.01.2018).
Nikolic, Irina A.; Maikisch,Harald (2006), “Public-Private Partnerships and Collaboration in the Health Sector An Overview with Case Studies from Recent European Experience”, http://documents.worldbank. org/curated/en/909681468139198131/Public-private-partnerships-and-collaboration-in-the-health-sector-an-overview-with-case-studies-from-recent-European-experience, (Erişim: 13.02.2018).
OECD, (2015), “Focus on Healt Spending, OECD Health Statistics 2015”, http://www.oecd.org/health/ health-systems/Focus-Health-Spending-2015.pdf, (Erişim: 16.01.2016).
Oxfam Brienfing Note, (2014), “A Dangerous Diversion, Consumers Protection Association”, www.oxfam.org, (Erişim: 05.04.2016).
Sağlık Bakanlığı (2003), “Sağlıkta Dönüşüm”, https://www.saglik.gov.tr/TR,11415/saglikta-donusum-programi, (Erişim: 20.10.2018).
Sağlık Bakanlığı (2010), Sağlıkta Dönüşüm Programı, Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Sağlık Bakanlığı, (2018), “Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2017”, https://sbsgm.saglik.gov.tr/ TR,49093/saglik-istatistikleri-yilligi-2017-haber-bulteni.html, (Erişim: 05.01.2019).
Sağlık Bakanlığı (2019), “Sözleşmesi İmzalanan Şehir Hastaneleri”, https://sygm.saglik.gov.tr/ TR,33960/sehir-hastaneleri.html, (Erişim: 05.01.2019).Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İşbirliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması İle Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanununun Genel Gerekçesi, 2014
Sayıştay Başkanlığı (2018), “Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu 2017 Yılı Sayıştay Denetim Raporu”, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/62643830/files/raporlar, (Erişim: 10.01.2019).
Shukla, Nirali; Panchal, Riki; Shah, Neel (2014), “Built-Own-Lease-Transfer (BOLT): A Public Private Partnership Model that Bridges Gap of Infrastructure in Urban Areas, International Journal of Civil Engineering Research, ISSN 2278-3652 Volume 5, Number 2, 135-144.
T.C Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (2009), “2009-2013 Stratejik Planı”, DPT Stratejik http://iklim.cob.gov.tr/iklim/Files/Stratejiler/2009_2013StratejikPlan.pdf, (12.02.2016).
T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü, (2012), 7.12.2012 tarih ve B.02.0KKG.0.10/101-663/5230 sayı.
The Global Health Group University of California (2010), “Public-Private Investment Partnerships for Health, An Atlas of Innovation”, San Francisco, http://globalhealthsciences.ucsf.edu/sites/default/files/ content/ghg/hsi-ppip-atlas.pdf, (Erişim: 20.04.2016).
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu, (2005), “Bursa Milletvekili M.Altan Karapaşaoğlu'nun; 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa Bir Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu)” (2/540).
TÜSAP (2017), “Sağlıkta Sürdürülebilirlik Vizyon Toplantısı”, 17 Şubat 2017, http://tusap.org/wp-content/uploads/2017/10/TUSAP.pdf, (Erişim: 10.01.2019).
Yılmaz, Ferimah Yusufi; Karakaş, Derya Gültekin, (2011), “Devlet Kamu Üzerine Yeniden Düşünmek, Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı’nın Yapısal/Konjonktürel ve Türkiye'ye Özgü Nedenleri, Sağlık Alanında Kamu-Özel Ortaklığı Sempozyumu”, Bursa, 6-7 Mayıs 2011.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi-Cover

ISSN: 1306-6730
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi