Kapadokyalı Rumların Aydınlanma Çabasına Anatoli Gazetesi Üzerinden Bakmak
Bu makale çoğunun anadili Türkçe olan Kapadokya Rumlarının aydınlanma çabalarına odaklanmaktadır. Bu cemaat, bazı akademik kaynaklarda Karamanlılar veya Anadolu Hıristiyanları olarak da nitelendirilmektedir. Anadolu Hıristiyanları ondokuzuncu yüzyılda büyük liman şehirlerine göç etmeye başlamışlar ve akabinde de memlekette kalan hemşehrilenin eğitim yoluyla aydınlanmasına yönelik bir hareket başlatmışlardır. Elinizdeki makale, bu süreci Anatoli gazetesinin 1891-1899 yılları arasında yayınlanan nüshaları üzerinden incelemektedir. Anatoli gazetesi Yunan harfleri ile Türkçe olarak basılmış, yayın hayatına 1851-1912 yılları arasında devam etmiş ve Anadolu Ortodokslarının aydınlanma ve ahlaki değerlerini koruma çabalarına destek vermiştir.
Anahtar Kelimeler:
Kapadokya, Anadolu Rumları, Aydınlanma, Karamanlılar
A Glimpse inside Cappadocian Orthodox’s Endeavor of Enlightenment Through the Pages of Anatoli Newspaper
This article focuses on enlightenment endeavors of the Cappadocian Orthodox most of whom had Turkish as their mother tongue. The community at hand is also recorded either as Karamanlides or as Anatolian Christians in some academic literature. Anatolian Christians faced the phenomenon of migration towards big port cities in the nineteenth century and afterwards they initiated a movement of enlightenment of those who remained in homelands through education. This article analyzes this process through the issues of Anatoli newspaper which were published between 1891 and 1899. Anatoli was published in Turkish with Greek letters, remained in circulation between 1851 and 1912; and supported the enlightenment of Anatolian Orthodox as well as protection of their moral values.
Keywords:
Cappadocia, Anatolian Orthodox, Enlightenment, Karamanlides,
___
- ALEXANDRIS, Alexis, (1999), “The Greek Census of Anatolia and Thrace (1910-1912): A Contribution to Ottoman Historical Demography”, (Eds. Dimitri Gondicas and Charles Issawi), Ottoman Greeks in the Age of Nationalism: Politics, Economy and Society in the Nineteenth Century, Princeton: Darwin Press.
- ANAGNOSTOPOULOU, Sia, (2013), Μικρά Ασία: 19ος Αιώνας -1919: Οι Ελληνορθόδοξες Κοινότητες Από το Μιλλέτ των Ρωμιών στο Ελληνικό Έθνος, Atina: Pedio.
- ANZERLİOĞLU, Yonca, (2009), Karamanlı Ortodoks Türkler, Ankara: Phoenix Yayınevi.
- AUGUSTİNOS, Gerasimos, (1997), Küçük Asya Rumları, Ankara: Ayraç Yayınları.
- BALTA, Evangelia, (2003), “Gerçi Rum isek de Rumca Βilmez Türkçe Söyleriz: Τhe Adventure of an Ιdentity in the Triptych: Vatan, Religion and Language”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 8, 25-44.
- BAYKURT, Cami, (2007), Hıristiyan Türkler, İstanbul: Karma Kitaplar.
- BENLİSOY, Foti ve Benlisoy, Stefoi, (2016), Türk Milliyetçiliğinde Katedilmemiş Bir Yol: Hıristiyan Türkler ve Papa Eftim, İstanbul: İstos Yayın.
- BENLİSOY, Foti ve Benlisoy, Stefo, (2000), “19. Yüzyılda Karamanlılar ve Eğitim: Nevşehir mektepleri”, Toplumsal Tarih, 74, 24-33.
- BENLİSOY, Foti ve Benlisoy, Stefo, (2010), “Karamanlılar”, “Anadolu Ahalisi” ve “Aşağı Tabakalar”: Türkdilli Anadolu Ortodokslarında Kimlik Algısı”, Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar, 11, 7-22.
- BENLİSOY, Stefo, (2003), “İstanbul’da Yaşayan Nevşehirli Ortodokslar Tarafından Kurulan Papa Yeorgios nam Cemiyet-i Islahiyyesi”, Tarih ve Toplum, 236, 35-41.
- CLOGG, Richard, (1982), “The Greek Millet in the Ottoman Empire”, (Eds. Benjamin Braude and Bernard Lewis), Christians and Jews in the Ottoman Empire: The Functioning of a Plural Society (vol. 1), New York: Holmes & Meier Publishers.
- CLOGG, Richard, (1996), “Some Karamanlidika Inscriptions from the Monastery of the Zoodokhos Pigi, Balıklı, Istanbul”, Anatolica: Studies in the Greek East in the 18th and 19th Centuries, Hampshire; Vermont: Variorum, 55-67.
- DAWKINS, M. Richard, (1916), Modern Greek in Asia Minor: A Study of the Dialects of Silli, Cappadocia and Pharasa with Grammer, Texts, Translations and Glossary, Cambridge at the University Press.
- EKİNCİKLİ, Mustafa, (1998), Türk Ortodoksları, Ankara: Siyasal Kitapevi.
- ERGENE, Teoman, (1951), İstiklal Harbinde Türk Ortodoksları, İstanbul: İ. P. Neşriyat Servisi.
- EROL, Merih, (2004), “Evangelinos Misailidis”, Toplumsal Tarih, 128, 70-71.
- GÖKTÜRK, Gülen, (2015), Well-preserved Boundaries: Faith and Co-existence in the Late Ottoman Empire, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- HARAKOPOULOS, Maximos, (2014), Ρωμιοί της Καππαδοκίας: από τα Βάθη της Ανατολής στο Θεσσαλικό Κάμπο, η Τραυματική Ενσωμάτωση στη Μητέρα Πατρίδα, Atina: Pedio.
- ŞİMŞEK, Ş. Şehnaz, (2010), “The Anatoli Newspaper and the Heyday of the Karamanlı Press”, (Eds. Evangelia Balta & Mattias Kappler), Cries and Whispers in Karamanlidika Books, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 109-124.
- TARİNAS, Stathis, (2007), Ο ελληνικός Τύπος της Πόλης, İstanbul: Tempo.
- VASSİADİS, George, (2007), The Syllogos Movement of Constantinople and Ottoman Greek Education 1861-1923, Athens: Center for Asia Minor Studies.
- VRYONİS, Spyros, (1971), The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century, Berkeley: University of California Press.
- ISSN: 1306-6730
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi