Doğal Kaynakların Rekreasyonel Amaçlı Kullanımının Ekonomik Değerinin Belirlenmesi

Bu çalışmada Pamukkale Örenyeri’nin rekreasyonel amaçlı kullanılması durumunda ortaya çıkacak ekonomik değeri belirlemek amaçlanmıştır. Pamukkale Örenyeri’ni Haziran 2016-Haziran 2017 tarihleri arasında ziyaret eden 584 ziyaretçiye anket uygulanmıştır. Bireysel seyahat maliyet yönteminde poisson regresyon ile negatif binomial regresyon analizleri kullanılmış, toplam tüketici rantı değerleri sırasıyla 33 milyar ₺ ve 37 milyar ₺ olarak hesaplanmıştır. Bölgesel seyahat maliyet yönteminde çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmış, toplam tüketici rantı değeri 71 milyar ₺ olarak belirlenmiştir. Koşullu değerleme yönteminde ise lojistik regresyon analizi kullanılmış, toplam ödeme isteği 30 milyar ₺ olarak hesaplanmıştır. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Pamukkale Örenyeri’nin rekreasyonel amaçlı kullanım değeri her iki yöntemle elde edilen sonuçlara göre yaklaşık olarak 30 milyar ₺ ile 71 milyar ₺ arasında değişmektedir.

Appreciation of Economic Value of Natural Resources for Recreatıonal Purposes

The present study aims to appreciate the economic value that might be added in case the Pamukkale Natural Preservation Area is used for recreational purposes. A survey study was conducted on totally 584 visitors who checked in Pamukkale Preservation Area in the period of June 2016 - June 2017. In the Individual travel cost method, poisson regression and negative binomial regression analysis were employed; total consumer surplus values were estimated as 33 Billion and 37 Billion, respectively. In the Regional travel cost method, multiple linear regression analysis was employed and total consumer surplus value was estimated as 71 Billion ₺. In the Contingent valuation method, the logistic regression analysis was employed and total willingness to pay was estimated as 30 Billion ₺. Recreational economic value of the Pamukkale Natural Preservation Area, included in the UNESCO World Heritage List, was estimated by both methods as about 30 Billion ₺ and 71 Billion ₺, respectively.

___

  • Adamowicz, Wiktor L; Fletcher Jerald J; Graham-Tomasi, Theodore (1989), “Functional Form and the Statistical Properties of Welfare Measures”, American Journal of Agricultural Economics, Vol. 71 No.2: 414-421.
  • Alpar, Reha (2011), Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler (3. baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Arı, Arzu; Önder Hasan (2013), “Farklı Veri Yapılarında Kullanılabilecek Regresyon Yöntemleri”, Anadolu Tarım Bilim Dergisi, C. 28, S. 3: 168-174.
  • Bharali, Abinash; Mazumder Ritwik (2012), “Application of Travel Cost Method to Assess The Pricing Policy of Public Parks: The Case of Kaziranga National Park”, Journal of Regional Development and Planning, Vol.1 No. 1: 44-52.
  • Cameron, A Colin; Trivedi Pravin K (1998), Regression Analysis of Count Data, New York, USA: Cambridge University Press.
  • Chotikapanich, Duangkamon; Griffiths William E (1996), The Sensitivity of Consumer Surplus Estimation to Functional Form Specification, University of New England, Armidale, Working Papers in Econometrics and Applied Statistics, no. 94.
  • Clawson, Marion; Knetch, Jack L (1960), Economic of Outdoor Recreation. Baltimore: Johns Hopkins Press.
  • Cochran, William G (1977), Sampling Techniques, (3rd ed.). New York: Wiley.
  • Coşkun, Sibel; Kartal Mahmut; Coşkun Akın; Bircan Hüdaverdi (2004), “Lojistik Regresyon Analizinin İncelenmesi ve Diş Hekimliğinde Bir Uygulaması”, Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 1: 41-50.
  • Deniz, Özlem (2005), “Poisson Regresyon Analizi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, C. 4, S. 7: 59-72.
  • Gujarati, Damodar (2016), Örneklerle Ekonometri (Çev. N. Bolatoğlu). Ankara: BB101 Yayınları.
  • Haab, Timothy C; McConnell Kenneth E (2002), Valuing Environmental and Natural Resources. The Econometrics of Non-Market Valuation, Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing Limited.
  • Hilbe, Joseph M (2014), Modeling Count Data, New York, USA: Cambridge University Press.
  • Kalaycı, Şeref (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (3. baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Kassaye, Tensaye Abate (2017), “Estimating the Recreational Values of Addis Ababa Parks Using the Travel Cost Method: The Case of Hamle 19 and Future Parks”, World Scientific News, 62, 124-135.
  • Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu (1983), www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2863.doc, (Erişim: 10.01.2017).
  • Lansdell, Nicola; Gangadharan Lata (2003), “Comparing Travel Cost Models and the Precision of their Consumer Surplus Estimates: Albert Park and Maroondah Reservoir”, Australian Economic Papers, Vol. 42 No. 4: 399–417.
  • Limaei, S. Mohammedi; Ghesmati H; Rashidi R; Yamini N (2014), “Economic Evaluation of Natural Forest Park Using The Travel Cost Method (Case Study; Masouleh Forest Park, North of Iran)”, Journal of Forest Science, Vol. 60, No. 6: 254–261.
  • Lord, Dominique; Park Byung-Jung; Levine Ned (2013), Poisson Regression Modelling, In Levine Ned (Ed), CrimeStat IV: A Spatial Statistics Program for the Analysis of Crime Incident Locations, Chapter 16, Washington DC: The National Institute of Justice.
  • Ortaçeşme, Veli., Özkan, B., Karagüzel, O., Atik, M. & Akpınar, M. G. (1999), “Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkının Ekonomik Değerinin Saptanması”, TÜBİTAK-TARP (Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi) 2152 no’lu Proje Kesin Sonuç Raporu, Antalya.
  • Özmen, İlknur; Famoye Felix (2007), “Count Regression Models with an Application to Zoological Data Containing Structural Zeros”, Journal of Data Science, Vol. 5: 491-502.
  • Rodriguez-Torreblanca, C.; Rodriguez-Diaz J M (2007), “Locally D- and C-Optimal Designs for Poisson and Negative Binomial Regression Models”, Metrika, Vol. 66: 161–172.
  • Selim, Sibel; Üçdoğruk, Şenay (2003), “Sayma Veri Modelleri ile Çocuk Sayısı Belirleyicileri: Türkiye’deki Seçilmiş İller İçin Sosyoekonomik Analizler”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 18 S. 2: 13-31.
  • Sezgin, Funda H; Deniz Eylem (2004), “Poisson Regresyon Modelinde Aşırı Yayılım Durumu ve Negatif Binomial Regresyon Analizinin Türkiye Grev Sayıları Üzerine Bir Uygulama”, Yönetim: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, C. 48: 17-25.
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2017), Müze İstatistikleri, http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,43336/muze-istatistikleri.html., (Erişim: 10.01.2017).
  • T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı (2010), Pamukkale Özel Çevre Koruma Bölgesi Biyolojik Çeşitliliğin Tespiti Projesi Sonuç Raporu, Ankara: Çınar Mühendislik Müşavirlik ve Proje Hizmetleri Ltd. Şti.
  • Verbic, Miroslav; Slabe-Erker Renata; Klun Maja (2016), “Contingent Valuation of Urban Public Space: A Case Study of Ljubljaica Riverbanks”, Land Use Policy, Vol. 56: 58-67.
  • Zeileis, Achim; Kleiber Christian; Jackman Simon (2008), “Regression Models for Count Data in R”, Journal of Statistical Software, Vol. 27, No. 8: 1-25.
  • Winkelmann, Rainer (2008), Econometric Analysis of Count Data, 5th edition, Berlin: Springer-Verlag.
  • Willis, K. G; Garrod, G D (1991), “An Individual Travel-Cost Method of Evaluating Forest Recreation”, Journal of Agricultural Economics, Vol. 42 No. 1: 33-42.
  • 2872 sayılı Çevre Kanunu, www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2872.doc, (Erişim: 10.01.2017).