Siyasal İletişim Sürecinde Sosyal Medya: Türkiye’de Siyasi Liderlerin Instagram Kullanım Pratikleri Üzerine Bir İnceleme

Öz Facebook, Twitter, YouTube, Instagram gibi sosyal medya platformları, vatandaşlarla olan iletişimi arttırmak için sayısız fırsatlar sunmaktadır. Bu bağlamda sosyal medya, siyasal iletişim sürecine de yeni bir boyut kazandırmış ve siyasal iletişimin önemli bileşenlerinden biri haline gelmiştir. Siyasal propaganda üzerinde de dönüştürücü bir etki yaratan sosyal medya, siyasilerin zaman, mekan sınırlaması olmadan yüzlerce insana erişmesine olanak sağlamıştır. Ayrıca geleneksel medyanın seçmenlerin büyük çoğunluğuna söz hakkı tanımadığı bir ortamda sosyal medya platformları, alışılagelmiş yöntemi de değiştirerek her an siyasi aktörlerle iletişime geçebilme, gündeme dair düşüncelerini kitlelere aktarabilme fırsatları da sunmaktadır.Gerek Amerika başkanlık seçimleri, gerek Arap Baharı etkinlikleri ve gerekse Ülkemizde yaşanan "Gezi Olayları" gibi eylemlerin taşıyıcı öğesi olarak kendini tartışmasız en etkili bir iletişim ortamı olarak kabul ettiren sosyal medya, siyasal iletişim açısından da çok önemli ve gözardı edilemeyecek bir araç olduğunu da göstermiş oldu. Özellikle "Gezi Olayları"ndan sonra Ülkemizdeki tüm siyasi parti genel merkezleri başta olmak üzere parti liderleri, milletvekilleri, il ve ilçe teşkilatları, partilerin kadın ve gençlik kolları gibi örgütsel yapıları sosyal medya platformları için özel departmanlar oluşturmaya başladılar. Siyasal iletişim açısından Instagram’ı ele aldığımızda, milyonlarca seçmenin günlük olarak ziyaret ettiği bir sosyal paylaşım sitesinde faaliyet gösteren liderlerin, imaj algısı yaratma konusunda avantaj sağlayacağı kuşkusuzdur. Instagram’ın sunduğu “takip” fonksiyonu, bireylerin bağlılık hissettikleri liderleri destekleme ve ilişki geliştirme noktasında etkilidir. Bireylerin takip ettikleri liderlerle kurdukları sanal ilişki, lider imajının alımlanmasına ve gerçek toplumsal bağlamdaki eylemlere yansıtılmasına olanak sağlamaktadır. Gün geçtikçe popülerleşen ve her geçen gün kullanıcı sayısında artış gösteren Instagram uygulaması siyasi isimlerinde ilgisini çekmektedir. Siyasi parti liderlerinin Instagram’ı hangi amaçlarla kullandıklarının yer aldığı bu çalışmada, elde edilen verilere içerik analizi tekniği ile ulaşılmıştır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı; liderlerin siyasal kültür etkisinde şekillenen iletişim süreçlerindeki konumu, Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ve ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Instagram’daki takip ilişkileri özelinde anlaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulguları, siyasi parti liderlerinin Instagram’ı çok aktif kullanmadıklarını göstermektedir. Sosyal medyanın doğasında bulunan çift yönlü iletişime imkan sunan özelliklerinin de siyasi parti liderlerince kullanılmadığı, genellikle tek yönlü gönderilerin paylaşıldığı tespit edilmiştir.    

___

BOSTANCI, Mustafa, Sosyal Medya ve Siyaset, Palet Yayınları, Konya 2015