Okul Yöneticilerinde Yönetsel Güçlülük: Stres ve Depresyon ile İlişkisi
Bu çalışmanın amacı, okul
yöneticilerinin yönetsel güçlülük düzeyleri ile yaşadıkları stres ve depresyon
arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu nedenle çalışmada ilişkisel araştırma
modeli kullanılmıştır. Araştırmanın
çalışma evrenini 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Elazığ il merkezinde ve
ilçelerinde görev yapan 704 okul
yöneticisi oluşmaktadır. Çalışma kapsamında 205 okul yöneticisinden oransız
eleman örnekleme yöntemi ile veri toplanmıştır. Verilerin toplanmasında “Yönetsel Güçlülük
Ölçeği”, “Stres Ölçeği” ve Depresyon Ölçeği kullanılmıştır.
Araştırma
bulgularına göre; yönetsel güçlülüğün, stres ve depresyon üzerindeki
etkilerinin yüksek düzeyde olduğu ve okul yöneticilerinin yönetsel güçlülük
düzeyleri arttıkça, stres ve depresyon düzeyleri azaldığı sonucuna
ulaşılmıştır. Regresyon katsayılarının anlamlılık düzeyleri incelendiğinde
temkinli ve tedbirli olma ile azimli olma değişkenlerinin, hem depresyon
puanlarının hem de stres puanlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu
görülmüştür.
Managerial Resourcefulness in School Administrators: Association with Stress and Depression
The purpose of present
study is to determine the relationship between school managers' levels of
managerial resourcefulness and levels of stress and depression experienced. For
this reason relational research model was used in the study.
The universe of the study constitutes 704 school administrators who
served in Elazığ city center and its districts. In the scope of the study, the
data was collected from 205 school administrators by using the method of
disproportionate element sampling. Managerial Resourcefulness Scale, Stress
Scale and Depression Scale were used to collect the data. According to
findings; it has been concluded that there is a high level of the managerial
resourcefulness impact on stress and depression and while the level of
managerial resourcefulness increased, the level of stress and depression
decreased. When the significance
levels of the regression coefficients are examined, it is seen that the
variables of being cautiousness and decisiveness are significant predictors of
both depression scores and stress scores.
___
- Yürür, S., & Keser, A. (2010). Öğrenilmiş güçlülüğün demografik değişkenlere bağlı olarak incelenmesi: Öğretmenler üzerine bir uygulama. Journal of Labour Relations, 1(1), 59-70.
- Yıldırım, M. H., Gülpınar, Ş., & Uğuz, Ş. (2012). İş yaşamında öğrenilmiş güçlülük ile iş stresi arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik bir araştırma. Journal of Organization and Management Sciences, 4(2), 133-144.
- Sezer, S. (2011). Örgütsel depresyon ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik niteliklerinin belirlenmesi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 13(1), 39-50.
- Öztaykutlu, G. G. (2013). Investigation on pre-school teachers' learned resourcefulness and problem solving skills from different institutuions. Unpublished master's thesis. İstanbul Aydin University, İstanbul
- Meichenbaum, D. (1977). Cognitive-behavior modification. New York: Plenum.
- Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Publishing.
- Karakuş, M. (2013). Emotional intelligence and negative feelings: A gender specific moderated mediation model. Educational Studies, 39(1), 68-82.
- Kanungo, R. N., & Menon, S. T. (2005). Managerial resourcefulness measuring a critical component of leadership effectiveness. Journal of Entrepreneurship, 14(1), 39-55.
- Kanungo, R. N., & Menon, T. (2004). Managerial resourcefulness: The construct and its measurement. Journal of Entrepreneurship, 13(2), 129-152.
- Kanungo, R. N., & Misra, S. (1992). Managerial resourcefulness: A reconceptualization of management skills. Human Relations, 45(12), 1311-1332.
- Goldberg, L.R. (1999). A broad-bandwidth, public domain, personality inventory measuring the lowerlevel facets of several five-factor models. In I. Mervielde, I. Deary, F. De Fruyt & F. Ostendorf (Eds.), Personality Psychology in Europe (pp. 7–28). Tilburg: Tilburg University Press.
- Ersözlü, A. (2012). Okul yöneticilerinin yönetsel güçlülük düzeylerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışları ve iş doyumuna etkisi. Unpublished doctoral dissertation, Fırat University, Elazig.
- Eroglu, Y., Akbaba, S., Adigüzel, O., & Peker, A. (2014). Learned resourcefulness and coping with stress in mothers of children with disabilities. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 243-261.
- Doğan, S., & Şahin, F. (2011). Yönetsel güçlülük ve etkililik: Kavramsal bir çalışma. Ataturk University Journal of Economics and Administrative Sciences (JEAS), 25(2), 61-85.
- Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve davranışı. Psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Bookstore.
- Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative (4th Ed.). New Jersey: Upper Saddle River.
- Chung C. C., Lin M. F., Ching Y. C., Kao C. C., Chou Y. Y., Ho P.H., & Chang H. J. (2012). Mediating and moderating effects of learned resourcefulness on depressive symptoms and positive ideation in hospital nurses in Taiwan. Research in Nursing & Health, 35(6), 576-588.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Publishing.
- Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. İstanbul: Kariyer Publishing.
- Baltaş, A., & Baltaş, Z. (1998). Depresyon ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Bookstore.
- Aycan, Z. (1997). Expatriate adjustment as a multifaceted phenomenon: Individual and organizational level predictors. Journal of International Human Resource Management, 8(4), 434-456.
- Akgün, S., & Ciarrochi, J. (2000). Learned resourcefulness moderates the relationship between academic stress and academic performance. Educational Psychology, 23(3), 287-294.