Okul Yöneticilerinde Yönetsel Güçlülük: Stres ve Depresyon ile İlişkisi

Bu çalışmanın amacı, okul yöneticilerinin yönetsel güçlülük düzeyleri ile yaşadıkları stres ve depresyon arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu nedenle çalışmada ilişkisel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Elazığ il merkezinde ve ilçelerinde görev yapan 704  okul yöneticisi oluşmaktadır. Çalışma kapsamında 205 okul yöneticisinden oransız eleman örnekleme yöntemi ile veri toplanmıştır.  Verilerin toplanmasında “Yönetsel Güçlülük Ölçeği”, “Stres Ölçeği” ve Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; yönetsel güçlülüğün, stres ve depresyon üzerindeki etkilerinin yüksek düzeyde olduğu ve okul yöneticilerinin yönetsel güçlülük düzeyleri arttıkça, stres ve depresyon düzeyleri azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Regresyon katsayılarının anlamlılık düzeyleri incelendiğinde temkinli ve tedbirli olma ile azimli olma değişkenlerinin, hem depresyon puanlarının hem de stres puanlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmüştür. 

Managerial Resourcefulness in School Administrators: Association with Stress and Depression

The purpose of present study is to determine the relationship between school managers' levels of managerial resourcefulness and levels of stress and depression experienced. For this reason relational research model was used in the study. The universe of the study constitutes 704 school administrators who served in Elazığ city center and its districts. In the scope of the study, the data was collected from 205 school administrators by using the method of disproportionate element sampling. Managerial Resourcefulness Scale, Stress Scale and Depression Scale were used to collect the data. According to findings; it has been concluded that there is a high level of the managerial resourcefulness impact on stress and depression and while the level of managerial resourcefulness increased, the level of stress and depression decreased. When the significance levels of the regression coefficients are examined, it is seen that the variables of being cautiousness and decisiveness are significant predictors of both depression scores and stress scores.

___

  • Yürür, S., & Keser, A. (2010). Öğrenilmiş güçlülüğün demografik değişkenlere bağlı olarak incelenmesi: Öğretmenler üzerine bir uygulama. Journal of Labour Relations, 1(1), 59-70.
  • Yıldırım, M. H., Gülpınar, Ş., & Uğuz, Ş. (2012). İş yaşamında öğrenilmiş güçlülük ile iş stresi arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik bir araştırma. Journal of Organization and Management Sciences, 4(2), 133-144.
  • Sezer, S. (2011). Örgütsel depresyon ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik niteliklerinin belirlenmesi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 13(1), 39-50.
  • Öztaykutlu, G. G. (2013). Investigation on pre-school teachers' learned resourcefulness and problem solving skills from different institutuions. Unpublished master's thesis. İstanbul Aydin University, İstanbul
  • Meichenbaum, D. (1977). Cognitive-behavior modification. New York: Plenum.
  • Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Publishing.
  • Karakuş, M. (2013). Emotional intelligence and negative feelings: A gender specific moderated mediation model. Educational Studies, 39(1), 68-82.
  • Kanungo, R. N., & Menon, S. T. (2005). Managerial resourcefulness measuring a critical component of leadership effectiveness. Journal of Entrepreneurship, 14(1), 39-55.
  • Kanungo, R. N., & Menon, T. (2004). Managerial resourcefulness: The construct and its measurement. Journal of Entrepreneurship, 13(2), 129-152.
  • Kanungo, R. N., & Misra, S. (1992). Managerial resourcefulness: A reconceptualization of management skills. Human Relations, 45(12), 1311-1332.
  • Goldberg, L.R. (1999). A broad-bandwidth, public domain, personality inventory measuring the lowerlevel facets of several five-factor models. In I. Mervielde, I. Deary, F. De Fruyt & F. Ostendorf (Eds.), Personality Psychology in Europe (pp. 7–28). Tilburg: Tilburg University Press.
  • Ersözlü, A. (2012). Okul yöneticilerinin yönetsel güçlülük düzeylerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışları ve iş doyumuna etkisi. Unpublished doctoral dissertation, Fırat University, Elazig.
  • Eroglu, Y., Akbaba, S., Adigüzel, O., & Peker, A. (2014). Learned resourcefulness and coping with stress in mothers of children with disabilities. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 243-261.
  • Doğan, S., & Şahin, F. (2011). Yönetsel güçlülük ve etkililik: Kavramsal bir çalışma. Ataturk University Journal of Economics and Administrative Sciences (JEAS), 25(2), 61-85.
  • Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve davranışı. Psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Bookstore.
  • Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative (4th Ed.). New Jersey: Upper Saddle River.
  • Chung C. C., Lin M. F., Ching Y. C., Kao C. C., Chou Y. Y., Ho P.H., & Chang H. J. (2012). Mediating and moderating effects of learned resourcefulness on depressive symptoms and positive ideation in hospital nurses in Taiwan. Research in Nursing & Health, 35(6), 576-588.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Publishing.
  • Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. İstanbul: Kariyer Publishing.
  • Baltaş, A., & Baltaş, Z. (1998). Depresyon ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Bookstore.
  • Aycan, Z. (1997). Expatriate adjustment as a multifaceted phenomenon: Individual and organizational level predictors. Journal of International Human Resource Management, 8(4), 434-456.
  • Akgün, S., & Ciarrochi, J. (2000). Learned resourcefulness moderates the relationship between academic stress and academic performance. Educational Psychology, 23(3), 287-294.
Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-9967
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Çukurova Üniversitesi Matbaası