Çoruh Nehri ve Yusufeli Barajı Toplumsal, Ekonomik ve Çevresel Etkileri Bakımından Bir Baraj İncelemesi

Öz Çoruh Nehri üzerinde Muratlı Barajı ve HES 1999 yılında, Borçka Barajı ve HES 2007 yılında Deriner Barajı ve HES 2013 yılında yapımı tamamlanarak işletmeye alınmıştır. Barajların tamamı işletmeye alındığında yıllık 8322 GWh elektrik üretimi ile ülkemiz toplam enerji üretiminin yaklaşık % 8’ini, hidroelektrik santrallerinden elde edilen toplam enerjinin ise yaklaşık % 34’ünü oluşturacaktır. Fakat projelerin yapım sürecinde bazı maliyetler göz ardı edilmekte ve düşük maliyet gösterilmektedir. Dünya Bankası (DB) ve Uluslararası Para Fonu (IMF) gibi uluslar arası finans kuruluşları, dünyanın pek çok bölgesinde özelleştirmelere mali ve teknik destek sağlayarak bu konuda yapılan çalışmaları teşvik etmektedir. Özel sektör tarafından yapılan yatırımların devlete ek maliyet getirmemesi için, devlet tarafından gerekli tedbirler alınmaktadır. Gelişmiş ülke olabilmek için hidroelektrik enerji potansiyellerimiz üretime sokulmaktadır. Çalışmamızda, ülkemizin elektrik ihtiyacını karşılamak ve enerji için diğer ülkelere bağımlılığı azaltmak için ülkemizin aşırı yağış alan Karadeniz bölgesinin enerji üretimine sokulması gerektiği, heyelan ve sel riski taşıyan bölgelerde yaşayan insanların daha güvenli bölgelere taşımanın önemli olduğu, baraj ve santrallere karşı halkın tepki göstermesinin dış güçler tarafından yönlendirildiği gözler önüne serilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Vadisi, Çoruh Nehri, Yusufeli Barajı, Baraj Politikaları, Yamaç HES

PDF

___

Açıkalın, Şebnem (2007), “Yusufeli Barajı ve HES”, Su Dünyası, Devlet Su İşleri Vakfı Yayınları, Ocak 2007, sayı 42,

Akdoğan, A. Argun (2006), “Latin Amerika’da Su Özelleştirmesi”, Su Yönetimi, Edit: Tayfun Çınar ve Hülya K. Özdinç, Memleket Yayınları, 2006, Ankara, s.179-224.

Artvin Defterdarlığı, http://www.artvindefterdarligi.gov.tr/?page=icerik&file= detay&id=77, web adresinden 21.11.2015 tarihinde alınmıştır.

Bastın, Johan, 1999, “Sıra Suya Geliyor”, Devrim Dergisi, 05 Nisan 2006 http://www.sendika.org/yazi.php?yazi_no=5671, web adresinden 25.10.2010 tarihinde alınmıştır.

Bilen, Özden (2003), Çevre Emperyalizmi ve Ilısu Barajı Örneği, ASAM (Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi) Yayınları, Ankara,

DSİ (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü), http://www.dsi.gov.tr/yusufeli_projesi.pdf. web adresinden 19.04.2013 tarihinde alınmıştır.

DSİ (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü), http://www.dsi.gov.tr/haberler/2015/01/28/yusufeli-baraj%C4%B1-ve-hes-projesi-i-n%C5%9Faat%C4%B1nda-%C5%9Falt-sahas%C4%B1-kaz%C4%B1lar%C4%B1-tamamland%C4%B1, web adresinden 21.11.2015 tarihinde alınmıştır.

DWP (Department of Water and Power), “The Colorado River: A Regional Solution”, http://wsoweb.ladwp.com/Aqueduct/historyoflaa/coloradoriver.htm, web adresinden 19.04.2013 tarihinde alınmıştır.

Çınar, Tayfun ,2006, “Türkiye’de İçmesuyu ve Kanalizasyon Hizmetleri”, Su Yönetimi, Tayfun Çınar, Hülya K. Özdinç(ed.), Memleket Yayınları, Ankara, Temmuz 2006, s.227-252.

Ege, A.Yavuz (2004), “Avrupa Birliği’nin Enerji Politikası ve Türkiye’nin Uyumu”, Avrupa Birliği’nin Enerji Politikası ve Türkiye, Editörler: Yavuz Ege vd., Ulusal Politika Araştırmaları Vakfı, Dumat Ofset Matbaacılık, Mayıs 2004,

Eroğlu, Veysel (2007), “Hizmette Yeni Bir Yıl”, Su Dünyası, Devlet Su İşleri Vakfı Yayınları, Ocak 2007, sayı 42,

Kartal, Filiz (2006), “Suyun Metalaşması, Suya Erişim Hakkı ve Sosyal Adalet”, TMMOB Su Politikaları Kongresi 21-23 Mart 2006, TMMOB, Ankara, 2006, s.478-484.

Özen, Naci (2007), “Yusufeli ve Yusufeli Barajı”, http://yusufeligercegi.blogspot.com/ 2007/01/yusufeli-ve-yusufeli-baraj.html. web adresinden 26.04.2010 tarihinde alınmıştır.

Özen, Naci (2009), Kusursuz Enerji Planı, G.M.Matbaacılık ve Tic.A.Ş., İstanbul, 2009

Özen Naci (2010), “Çoruh Enerji Planı, Büyük Ortadoğu Projesi’nin ülkemiz üzerinde ki son işlemidir”, http://artvin.biz/artvin-yazilar-323-coruh-enerji-plani-bop’un-ulkemiz-uzerindeki-son-islemidir.html. web adresinden 17.05.2010 tarihinde alınmıştır.

Sarıkız, Zeycan (2008), “Çoruh Nehri Hidroelektrik Gelişme Planı ve Yusufeli Barajı”, http://alternatifsuforumu.org/index.php?option=com_content&task=view&id=41&Itemid=1&date=2010-03-01, Erişim tarihi 26.04.2010 tarihinde alınmıştır.

Sayıştay Raporu, 11.04.2002 tarihli,

Şimşek, Bedia Sanem (2006), “Su Sektöründe Reform Hareketleri-Yeni Politika Arayışları ve Rekabet Olanakları”, http://www.rekabet.gov.tr/index.php?Sayfa=tezdetay&Id=79, web adresinden 25.03.2010 tarihinde alınmıştır.

Topçu, Ferhunde Hayırsever (2006), “Suda Dış Kredi:İzmit Örneği”, Su Yönetimi, Ed: Tayfun ÇINAR, Hülya K. ÖZDİNÇ. Memleket Yayınları, Ankara, Temmuz 2006, s.287-316.

U.S. Energy Information Administration, International Energy Outlook 2011, http://www.eia.gov/forecasts/ieo/pdf/0484%282011%29.pdf. web adresinden 24 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.

Yıkılmaz, Necla, (2003), Yeni Dünya Düzeni ve Çevre, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı Yay.

Yılmaz, Gaye (2008), “Su Sorununa Eleştirel Bir Yaklaşım: Üretimin Bir Faktörü Olarak Su”, Toplum ve Hekim Dergisi, TTB (Türk Tabipleri Birliği), Ocak-Şubat 2008, http://www.supolitik.org/elestirel_bir_yaklasim.htm web adresinden 24.03.2010 tarihinde alınmıştır.

Yılmazer, İlyas (2007), “Yusufeli’nde Amaç Elektrik Üretmek Değil”, Yusufeli Dosyası Konferansı, Editörler:Neriman Özcan; Uğur Kutlukaya, Haziran 2007, İstanbul.

Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap İşlet Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun, RG: 8.6.1994/ 21959

Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali, http://www.limak.com.tr/sektorler/insaat/projeler/ barajlar/yusufeli-baraji-ve-hidroelektrik-santrali, web adresinden 21.11.2015 tarihinde alınmıştır.