Sınıf Öğretmenlerinin Sorunları: Sınıf Öğretmenlerinin Deneyimlerine Dayalı Bir Araştırma

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin sorunlarını öğretmen deneyimlerine dayalı olarak tespit etmektir. Bu amaca ulaşmak için sosyo-ekonomik düzeyi düşük, orta ve yüksek ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları ayrı ayrı ele alınmıştır. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinden 10’u sosyo-ekonomik düzeyi düşük, 11’i sosyo-ekonomik düzeyi orta ve 9’u ise sosyo-ekonomik düzeyi yüksek ilkokulda görev yapmaktadır. Araştırmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak odak grup görüşmeleri yoluyla elde edilmiştir. Grup görüşmeleri 3 farklı okulda ve 4, 5 ve 6 sınıf öğretmeninden oluşan gruplar halinde gerçekleştirilmiştir. Her bir görüşme ortalama 30-40 dakika sürmüştür. Verilerin analizinde nitel araştırmalarda sıkça kullanılan içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, SED düşük olan ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları, “Eğitim Sisteminden Kaynaklı Sorunlar”, “Veli ve Çevreden Kaynaklı Sorunlar” ve “Öğretmenden Kaynaklı Sorunlar” temaları, SED orta ve yüksek olan ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları ise “Eğitim Sisteminden Kaynaklı Sorunlar”, “Veli ve Çevreden Kaynaklı Sorunlar”, “Öğretmenden Kaynaklı Sorunlar” ve “Okul ve Sınıf Ortamından Kaynaklı Sorunlar” temaları altında toplanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Sınıf öğretmeni, Öğretmen sorunları, Nitel araştırma

Classroom Teachers' Questions: A Research Based on the Experiences of Classroom Teachers

The purpose of this research is to determine the problems of classroom teachers based on their teacher experiences. In order to achieve this goal, the problems of class teachers working in primary and secondary schools with low socio-economic level were handled separately. In the study, the pattern of qualitative research was used. 10 of the class teachers participating in the research have low socio-economic level, 11 are in the socio-economic level, and 9 are in the primary school with high socio-economic level. The data of the study were obtained through focus group interviews using a semi-structured interview form. The group interviews were conducted in 3 different schools and in groups of 4, 5 and 6 classroom teachers. Each interview lasted 30-40 minutes on average. In the analysis of the data, the content analysis method which is frequently used in the qualitative researches was used. According to research findings, the problems of classroom teachers working in primary schools with low socioeconomic level were gathered under the themes of "Problems from Educational System", "Parents and Envivaired Problems" and "Problems from Teacher Problems". Teachers working in primary schools with a socioeconomic level of moderate socioeconomic level and high socioeconomic level are grouped under the themes of "Problems from Educational System," "Parents and Conviventual Problems," "Problems from Teachers" and "Problems from School and Classroom Problems"

Keywords:

Classroom teacher, Teacher problems, Qualitative research,

PDF

___

Akdemir, A. S. (2013). Türkiye’de Öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Electronic Turkish Studies, 8(12), 15-28.
Akyol, H. (2010). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (9. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Akyüz, Y. (2007). Türk eğitim tarihi (11. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Anıl, D. ve Acar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin ölçme değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
Aydın, R., Şahin, H. veTopal, T. (2008).Türkiye’deilköğretimesınıföğretmeniyetiştirmedenitelikarayışları.TürkiyeSosyalAraştırmalarDe rgisi, 12(2), 119-142.
Azar, A. (2011). Türkiye’deki öğretmen eğitimi üzerine bir söylem: Nitelik mi, nicelik mi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 36-38.
Baskan, G. A. (2001). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede yeniden yapılanma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20), 16-25.
Baştürk, S. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerin matematik dersindeki başarı ya da başarısızlığına atfettikleri nedenler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 105-118.
Bilasa, P. (2013). Türkiye’de ilköğretimin tarihsel gelişimi (1. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Bloor, M., & Wood, F. (2006). Keywords in qualitative methods: A vocabulary of research concepts. London: Sage Publications Inc.
Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. California: Sage Publications Inc.
Çam Aktaş, B. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının mesleki yaşamlarında karşılaşabileceklerini düşündükleri sorunlar. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(38), 16-30.
Dağlı, A. (2006). 2547 sayılı yükseköğretim kanunu ve öğretmen yetiştiren kurumların üniversitelere devredilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 44-53.
Demir, M. K. ve Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126.
Deringöl, Y. (2007). Türkiye'de cumhuriyet döneminden günümüze ilköğretim öğretmenleri yetiştirilmesinin tarihsel boyutu ve eğitimcilerin görüşlerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 17-27.
Doğan, C. (2005). Türkiyede sınıf öğretmeni yetiştirme politikaları ve sorunları. Bilig: Journal of Social Sciences of The Turkish World, 35, 133-149.
Doğan, S., Demir, S. B. ve Pınar, M. A. (2014). 4+ 4+ 4 kesintili zorunlu eğitim sisteminin sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. İlkogretim Online, 13(2), 503-517.
Doğan, S., Uğurlu, C. T. ve Demir, A. (2014).4+ 4+ 4 eğitim sisteminin okul paydaşlarına olumlu ve olumsuz etkilerinin yönetici görüşlerine göre incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(1), 115-138.
Durukafa, G. veKiriş, S. (2000). Almanya ve Türkiye'de ilköğretim okullarına öğretmen yetiştirme programlarının dünü ve bugünü. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 4-13.
Epçaçan, C. (2014). İlkokul ve ortaokul öğretmen ve yöneticilerinin 4+ 4+ 4 eğitim sistemine ilişkin görüşleri (Siirt ili örneği). Ekev Akademi Dergisi, 18(58), 505-522.
Erdem, A. R. (2010). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştığı toplumsal sorunlar ve toplumsal sorunların performansına etkisi konusundaki görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 147- 163.
Ergün, M. (1987). Türkiye'de öğretmen yetiştirme çalışmalarının gelişmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 10-18.
Ersoy, A. F. (2016). Fenomenoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Editörler), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (51-109). Ankara: Anı Yayıncılık.
Ersözlü, Z. N., Maviş, F. Ö., Özel, Ö. Ve Kürşadoğlu, A. E. (2014). Alan değişikliği yapan sınıf öğretmenlerinin geçtikleri alanla ilgili uyum sorunları ve çözüm önerileri. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 3(1), 8-23.
Eskicumalı, A. (2002). Eğitim, öğretim ve öğretmenlik mesleği. Y. Özden (Editör), Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Gedik, N. (2016). Olgubilim (Fenomenoloji). M. Y. Özden ve L. Durdu (Editörler), Eğitimde üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri içinde (37-47). Ankara: Anı Yayıncılık.
Genç, S. Z. (2005). Sınıf öğretmeni yetiştirme meselemiz. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 86-99.
Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü., Biçer, S. ve Yetkiner, A. (2010). Mesleğe yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları zorluklarla öğretmen adaylarının yaşayabilecekleri zorluklara ilişkin algılarının karşılaştırılması. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 12-23.
Güçlü, M. (2013). 1950 ve 1980 yılları arasında Türkiye’de öğretmen yetiştirme alanında görülen temel eğilimler. OPUS Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 83-91.
Habacı, İ., Karataş, E., Adıgüzelli, F., Ürker, A. ve Atıcı, R. (2013). Öğretmenlerin güncel sorunları. Electronic Turkish Studies, 8(6), 263-277.
Karahan, N. (2008). Öğretmen yetiştirme düzeni Türkiye örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kavcar, C. (1980). Nitelikli öğretmen sorunu. Eğitim ve Bilim, 5(28), 17-22.
Kilimci, S. (2006). Almanya, Fransa, İngiltere ve Türkiye’de sınıf öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Korkmaz, İ., Saban, A. ve Akbaşlı, S. (2004). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 10(2), 266-277.
Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 öğretim yılında uygulamaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-218.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi, (Trans. Ed. S. Akbaba ve A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
Özden, Y. (2013). Eğitimde yeni değerler: Eğitimde dönüşüm. (9. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık. Özer, B. (2014). Milli Eğitim Bakanlığı “Alo 147” iletişim merkezinin kullanımına ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 215-231.
Özpınar, M. ve Sarpkaya, R. (2010). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakultesi Dergisi, 27, 17-29.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). London: Sage Publications, Inc.
Sağ, R., Savaş, B. ve Sezer, R. (2009). Burdur’daki birleştirilmiş sınıf öğretmenlerinin özellikleri, sorunları ve ihtiyaçları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 37-56.
Sağlam, M. (2007). Türk eğitim sisteminde ve öğretmen eğitiminde yapısal düzenlemeler ve program geliştirme çalışmaları. S. A. Kilimci (Editör), Türkiye’de öğretmen yetiştirme içinde (137-179). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Sağlam, M. ve Çiçek Sağlam, A. (2005). Öğretmenlik mesleğinin maddi yönüne ilişkin genel bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 317-328.
Sarı, M. H. ve Altun, Y. (2015). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 213-226.
Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Millî Eğitim Dergisi, 149, 12-18.
Taneri, P. O. ve Ok, A. (2014). Alandan ve alan dışından öğretmenlik sertifikası ile atanan yeni sınıf öğretmenlerinin sorunları. Eğitim ve Bilim, 39(173), 418-429.
Taşkaya, S. M., Turhan, M. ve Yetkin, R. (2015). Kırsal kesimde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları (Ağrı ili örneği). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 198-210.
Tekışık, H. H. (1987). Türkiye'de öğretmenlik mesleği ve sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 24-33.
Toker Gökçe, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin adaylık dönemlerinde yaşadıkları mesleki sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 137-156.
Vural, B. (2004). Yetkin, ideal, vizyoner öğretmen. İstanbul: Hayat Yayınları.
Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 33-46.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldızlar, M. (2011). Öğretmen eğitimine yön veren önemli yasalar. S. A. Kilimci (Editör), Türkiye’de öğretmen yetiştirme içinde (87-116). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Yılman, M. (2006). Türkiye’de öğretmen eğitiminin temelleri (2. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
YÖK, (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: Yüksek Öğretim Kurulu, Eğitim-Öğretim Daire Başkanlığı.
YÖK, (1998). Eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi. Ankara: Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı.
Yüksel, S. (2011). Türk üniversitelerinde eğitim fakülteleri ve öğretmen yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.